استاد اخوان: دور نشان دادن کمالات، از مکاید شیطان است

یکی از مکاید شیطان؛ دور نشان دادن کمالات است

تا مطلبی در نظر کسی خوش نیاید به آن مطلب مبادرت نمی ورزد. اگر کسی دین، خدا و مذهب در نظرش خوب نیاید به دنبال آن نمی رود و اگر هم برود یک مدت زمان محدودی می رود و بعد از آن دست می کشد. موضوع کمالات همین گونه است تا در نظر کسی این معنا زینت داده نشود و بزرگ نیاید بر آن مبادرت نمی ورزد.

در این آیه می فرماید: وَ أُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقينَ غَيْرَ بَعيدٍ ¹ ؛ بهشت برای متقین زیینت داده شده است. ممکن است در نظر بعضی ها چیزهایی کمال تلقی شود که در حقیقت کمال نیست اما چون برایش نیکو به نظر آمده به آن اقدام می کند. در قرآن در این زمینه می فرماید: أَفَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ ² ؛

در ترجمه آیه گفته اند: جنت برای اهل تقوا زینت داده شده است؛ یعنی در قیامت برای هر کسی جنت زینت داده نشده است. هر مطلبی در قیامت هست لامحالا در دنیا ریشه دارد، اگر در قیامت بهشت زینت داده شده است باید در دنیا هم موجود باشد لذلک برای اهل تقوا در همین دنیا زینت داده شده است یعنی کمالات، خداترسی، معنویت، تقوا برای اهل تقوا زیباست چطور برای اهل دنیا، دنیا و هوی و هوس زیباست؟ برای اهل تقوا هم تقوا زیباست.

"غَيْرَ بَعيدٍ" یک موقع چیزی در نظر کسی زیبا هست اما می گوید خیلی راه و زمان است تا به آن برسد یعنی بُعد مسافت در نظر باعث می شود که انگیزه مبادرت به فعل نداشته باشد. یکی از مکاید شیطان همین است که در نظر انسان کمالات را دور از دسترس انسان نشان می دهد و معاصی را در دسترس نشان می دهد لذا می گوید سیلی نقد به از حلوای نسیه!

لذا انسان بنا بر این باور از معنویات باز می ماند و مشغول لهو و لعب می شود. آیه می فرماید بهشت در نظر متقین دور نیست هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٍ ³ ؛ و برای هر کسی است که او اهل تقوا و حفیظ است. انسان در طول زندگی اش با وعده و وعید زیاد مواجه می شود. اما اینکه وعده گذار چه کسی باشد خیلی مهم است، کسی که قولش حق است یا همینطور حرف می زند. ترجمه آیه: اینها که به آنها وعده داده شده أَوَّابٍ و حَفِيظٍ هستند. "أَوَّابٍ" شدت مبالغه در توّاب است یعنی کسی که بسیار توجه می کند بسیاری از کمالات در شدت توجه است، ممکن است کسی هزار مرتبه یک آیه را بخواند اما متوجه نشود.

لزوم توجه به سخن انسان حق گو

آن چیزی که به معارف بها و ارزش در تحقق می دهد توجه اش است اینکه انسان ببینید با چه کسی قول و قرار می گذارد. اینکه با انسان چه کسی وعده می گذارد. حرف هر کس به اندازه خودش اعتبار دارد. شخصی گنجشکی را در قفس زندانی کرد، گنجشک می خواست فرار کند به مرد گفت: مرا از قفس آزاد کن یک چیزی می گویم که همه ی زندگی ات را تامین کند. انسان طماع اینگونه می شود گنجشک کوچک چطور می تواند تمام زندگی ات را تامین کند.

مرد قفس را باز کرد و گنجشک بیرون آمد و به مرد گفت من در شکمم یک گوهری داشتم که به اندازه گوهر شب چراغ بود اگر مرا رها نمی کردی آن گوهر را به دست می آوردی. مرد به سرش زد و نشست شخص دیگری به او گفت این گنجشک به این کوچکی چطور یک گوهر شب چراغ در دلش قرار می گیرد؟ چطور حرف او را باور می کنی؟ یک افرادی هستند که حرف و ادعای بقیه را باور می کنند.

پی نوشت:

1- سوره ق آیه 31.

2- سوره فاطر آیه 8.

3- سوره ق آیه 32.