چرا گاهی خداوند جوابمان را نمی دهد؟

کد خبر: 76281

08:00، 1396-11-06

گاهی ما شرّ خود را از خداوند می طلبیم و آگاه نیستیم که این، شرّ برای ما محسوب می شود در حالی که خداوند همیشه خیر انسان را می خواهد. اگر ما دعایی بر خلاف مصلحت خود بکنیم اگر چه جواب داده نمی شود ولی همانطور که در روایات ما آمده ثواب آن برای آخرت ما ذخیره خواهد شد.

وارث: یکی از سوالات جوانان متدین این است که چرا گاهی دعای ما به اجابت نمی رسد. متن زیر به این پرسش پاسخ می دهد:

من یک مشکل بزرگ دارم . کمک میخوام، بابا پس خدا کجاست؟ مگه حرفهای منو نمی شنوه؟ من به کی دردمو بگم؟ دیگه چه جوری دعا کنم ؟خسته شدم؟ یعنی یکی نیست که منو راهنمایی کنه! یعنی خدا به خاطر اعمال بدم داره از من انتقام میگیره؟ چرا پس دعاهای من مستجاب نمیشه ؟

دعا هرگز به معنای تعطیلی قوای انسانی و فعالیت او نیست یعنی دعا هرگز جانشین عمل نمی شود بلکه مکمل عمل است. پس بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که بدون انجام عملی تنها با دعا و نیایش به همه خواسته های خود برسیم.

دعا از مصادیق روشن (ذکر الله) است یاد خدا باعث آرامش روح و روان مى باشد. « أَلا بِذِکرِ اللهَ تَطمَئِنُ القُلُوبِ»(رعد:28) انسانى که با دعا سر و کار دارد هرگز یأس و ناامیدى بر او غالب نمى شود و با دعا و نیایش مشکلات مادى و معنوى خود را از او مى خواهد و اجابت را باور دارد.

پناهگاه واقعى بشر ذات خلاق عالم است، چرا که هرکسى از طریق دل، راهى به خدا دارد، حتى شقى ترین و معاندترین افراد و شاهد زنده آن توجه و تضرع و زارى آن ها در بن بست هاست، وقتى از علل و اسباب مادى ناامید مى شوند بى اختیار به او پناه مى برند.چه بسا خطاکارانی که در اوج نا امیدی و نا توانی با درخواست از خداوند به مقصود خود می رسند، پس این تفکر که خدا در صدد انتقام از ما باشه اشتباه است.

البته اینجا یک سوال خیلی مهم هم هست که باید بهش فکر کرد. اون سوال اینه: آیا دعای مستجاب اونه که ما به چشم ببنیم؟ آیا امکان نداره خدا دعای ما رو طوری مستجاب بشه که ما اصلا نفهمیم؟ شاید زمان آن رسیده باشد که بدانیم با چه فنونی می توانیم به استجابت دعاهای خود اطمینان داشته باشیم.

1. نشناختن جهت و راه دعا (فرمول دعا)

رسیدن بـه هـر هدفی، راهی دارد، برای استجابت دعا نیز باید راه هـایـی را پـیمود. امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرماید: باید پیش از دعا حـمـد و سـتـایش خدا کنی، نعمتهایی را که به تو بخشیده به یاد آوری، سـپـس شـکـر و سپاس گویی، آن گاه درود بر پیغمبر و آل او فـرسـتی، سپس از گناهانت یاد کرده اقرار نمایی و از آسیب آن به خدا پناه بری؛ این است جهت و راه دعا.(فیض کاشانی، تفسیر صافی ص54)

۲. وفا نکردن به عهد نسبت به خداوند (یکی بده صدتا بگیر)

شـایـد انسان خود را مانند ماشینی فرض کند که سازنده یا مالک آن بـاید همواره نیازهای آن را برآورد؛ مثل آب، روغن، سوخت و... . و تـصـور کـنـد چون آفریده خداوند است، خداوند باید همواره او را کـمـک کـند، بدون این که عهدی بر گردن او باشد. ولی چنین نیست، بـلـکه خداوند عهدهایی بر گردن بنده‌اش دارد که باید عملی شوند تا خداوند نیز پیمانش را وفا کند. امام صادق(علیه‌السلام) در پاسخ عده‌ای کـه از عـلت عدم استجابت دعا پرسیده بودند، فرمود: به دلیل این کـه شما به عهدهای خود در پیشگاه خداوند وفا نمی‌کنید، در حالی که خدای تعالی می‌فرماید: به عهد من وفا کنید تا من به عهد شما وفـا کنم. به خدا قسم اگر به عهد خدا وفا کنید، خدای متعال نیز به عهد شما وفا می‌کند.

از جـمـلـه عـهـدهـایی که انسان بر گردن دارد، عمل صالح است که مـصـادیـق فراوانی دارد؛ مانند: انجام واجبات، ترک محرمات، قرائت قرآن، صله رحم، کمک به نیازمندان و....

۳. ایمان و یقین ناکافی (به خدا اعتماد کن)

کسی که دست به دعا برمی دارد اگر ایمان قلبی به اجابت دعای خود نـداشـتـه بـاشد، نتیجه نمی‌گیرد و مانند آن است که تشنه‌ای در بـیـابـان بـی آب و عـلـف به دنبال دریا بگردد. نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فـرماید: (اُدعُوا اللهَ وَ اَنتُمُ مُوقِنُونَ بِالِاجَابَه)؛ خدا را بخوانید و یـقـیـن بـه اجـابت داشته باشید.(کنز العمال، ج2، ص72) امام صادق(علیه‌السلام) نیز می‌فرماید: (إِذَا دَعَـوت فـَظَنَ أنَ حَاجَتَکَ بِالبَابِ)؛ در وقت دعا یقین کن که حاجت تو بر در خانه آمده است.(بحار / ج 93 / ص 305)

۴. شرک در دعا (از دست کسی کاری ساخته نیست)

شـرک بـسـیـار ظـریف است و در هر امری از امور دینی و عبادی می‌تـوانـد دخـیـل بـاشـد. در دعا نیز این موضوع یکی از عوامل عدم اسـتـجـابـت دعا است. هرگز نمی‌توان خارج از محدوده توحید قرار گـرفت و انتظار استجابت دعا را داشت. خدای متعال می‌فرماید: « هُوَ الْحَیُّ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ » (او خـدای زنـده ابـدی اسـت و جز او هیچ خدایی نیست. پس تنها او را بـخـوانـیـد و بـه اخلاص بندگی کنید که ستایش و سپاس مخصوص خدای یکتا و آفریدگار عالمیان است .) (غافر/ 65) باید دانست که فقط و فقط خداست که ریز و درشت نیازهای آدمی را برآورده می‌کند اما به دست بندگانش و انسان نباید اشتباه کند و این وسیله را همه کار بپندارد. وقتی دعا می‌کنی چشمت را از همه ببند و مدام به این فکر کن که از دست کسی کاری ساخته نیست.

۵. همراه نبودن یاد خدا و صلوات در دعا (استفاده از پارتی)

در دعـا تـوجه به خدا و رسولش اهمیت بسیار دارد. کسی که دعا می‌کـنـد نـبـاید از یاد خدا و رسولش غافل شود، که اگر غافل گردد، مـانـنـد آن است که غذای بی چاشنی بخورد. مزه و لطف دعا در این اسـت کـه بـا یـاد خـدا و رسـول هـمـراه گردد. امام کاظم(علیه‌السلام) می‌فـرمـایـد: هرکس پیش از ستایش خداوند و درود و صلوات بر پیامبر دعا کند مانند کسی است که بدون زه تیراندازی کند.( بحارالانوار, ج4, ص253.)

۶. نیت آلوده (با خدا رو راست باش)

در دعـا بـایـد نـیـت، پاک و اخلاص، کامل باشد. امام صادق(علیه‌السلام) می‌فـرماید: به راستی بنده وقتی که با نیت پاک و قلب با اخلاص خدای را بـخـوانـد اگـر به عهد خدای عزوجل وفا کرد، دعایش مستجاب می‌شـود و اگـر خدا را بدون نیت پاک و اخلاص بخواند، دعای او اجابت نمی‌شود.

7. تضرع و زاری و اصرار نکردن (عنصر سماجت)

مـداومـت در دعا و تضرع کردن به درگاه الهی، رمز موفقیت در دعا اسـت. کـسی که بدون تضرع و اصرار انتظار فرج و گشایش مشکلات خود را دارد، توفیق چندانی نخواهد یافت. خدای بزرگ می‌فرماید: « ادْعُوا رَبَّکُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْیَةً إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدین » (خدای خـود را بـه تضرع و زاری و با صدای آهسته بخوانید.) (اعراف / 55 ) رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فـرماید:به راستی خداوند افرادی را که اصرار در دعا دارند دوست می‌دارد.( نهج الفصاحه, ص76)