چه کنیم جامعه در پسا کرونا دین ستیز نشود؟

وارث: 

چند ماهی هست نه تنها جامعه ما بلکه جامعه جهانی درگیر ویروس خطرناک کرونا یا همان کووید ۱۹ شده و خسارت های زیادی به مردم و جامعه  وارد شده است .مهم ترین آثار زیانبار این ویروس، افزایش آمار مرگ و میر مشکلات اقتصادی و تخریب روحیه مردم بوده اما‌ در این بین اشاعه شایعات افکار جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد .همچنین  هستند افراد سود جویی  که در این شرایط  حساس به نفع خود سوء استفاده کنند و ضربه بزرگی به دین و زندگی وارد کنند. لذا در این خصوص با دکتر «ابوالفضل خراسانی»،‌ معاون فرهنگی بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء و از کارشناسان حوزه مسائل دینی و نویسنده گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن  تقدیم حضورتان می گردد.

چه کنیم جامعه در پسا کرونا دین ستیز نشود؟

بیماری کرونا باعث سختی ها و آسیب  هایی در جامعه و مردم شده است. از یک طرف جدای از علل و عواملی که این بیماری دارد . اما مساله ای که به حوزه دین ربط پیدا می کند این است که در این دوران مردم در تنگنا قرار گرفته اند و شاید به لحاظ درمانی و طبابت نتیجه خاص را نگیرند.

این عارضه و بیماری باعث می شود که اینها دنبال  مقصر بگردند ودر این بین خیلی ها انگشت تقصیر را متوجه خدا ، دین و آموزه  های دینی  می کنند و می گویند در واقع این خدا  بوده که این بیماری را به وجود آورده است.

در اینجا یک سری مباحث اعتقادی هست که باید باور های دینی و اعتقادات مردم به طور عقلانی و مستدل  تقویت شود.  اگر در جامعه ای این پایه های عقلانی، مباحث اعتقادی، باورها دفاعی مستدل وجود نداشته باشد، جامعه زود دچار آسیب و  فروپاشی می شود و به آموزه های دینی پشت می کند و به تعبیری  جامعه دچار دین ستیزی می شود.

باید باور های درست را تبیین کنیم و تبیین عقلانی داشته باشیم.

 

آیا مباحث علمی و دینی منافاتی باهم دارند؟

ما در واقع بین مباحث علمی و مباحث دینی در جامعه و دین اسلام هیچ منافاتی نداریم. یکی از مباحث خیلی تخصصی رابطه بین علم و دین هست. در بعضی از ادیان و آموزه های غیر از اسلام ما شاهد تعارض علم و دین هستیم .آن هم جامعه هایی بوده که تحریف  شدن، علمای آنها  سعی در توجیه همه مباحث علمی داشته اند. مسائل  مشکلاتی ایجاد  می شده  است که ما در قرون وسطی شاهد آن  بودیم که بخشی از  دین پاسخگو نیاز های آن جامعه  نبود و اینکه در حوزه علم  ورود و دخالت می کرد .

اما اسلام دینی است که نسبت برای علم اهمیت زیادی  قائل است و حوزه عقل تجربی علم را حجت دانسته است. اگر کارشناسی در حوزه خصوصی از دیدگاه اسلام نظری می دهد، این نظر حجت است و همه جوامع باید آن را گوش دهند و اجرا کنند.

مانند پزشکان جامعه های علمی، استادان و کارشناسان تخصصی در دوران کرونا وقتی مطرح می کنند اماکن مذهبی و خیلی از اجتماعات دینی باید تعطیل بشوند خیلی راحت  مورد پذیرش و قبولی بزرگان و مراجع دینی قرار می گیرد و با  اعتماد کردن به این کارشناسان و علوم حوزه تجربی تعطیل کردند.

از مسائل بسیار مهم این دوران چون مردم در تنگناهایی  قرار می گیرند وبه هرچیزی رجوع می کنند مانند خرافات، جادو و طلسم مباحثی به این شکلی .

اینجا باید گفته شود که مسئله دعا یک بحث پذیرفته  شده است که جای خاص خودش را دارد و هیچ موقع  جایگزین علم نمی تواند باشد.

دعا ارتباط  انسان با خداست که روحیه امید را در انسان ایجاد می کند، تا یک انسان سر تا پا نقص را متصل به یک منبع انرژی قوی و قابل اعتماد، که توکل کردن به خدا هست بکند.

همچنین در خصوص دوران کرونا، باید مراقبت های اجتماعی داشته باشیم ماسک بزنیم، فاصله اجتماعی را رعایت کنیم، در اماکن شلوغ تردد نکنیم، مجالس عروس ، عزا و مسافرت ها را لغو کنیم.

 

وظیفه رسانه های دینی و قرآنی در ایام کرونا چیست؟

نقش رسانه ها و شبکه های اجتماعی و بخصوص رسانه  های دینی و قرآنی بسیار برجسته است.  انتظاری  که از این رسانه‌ها  هست در این شرایط  اول اینکه  تهدید های جدی را بشناسند و خبر های درست را ارائه کنند .

بخصوص در مباحث خرافات، یا بحث هایی چون رابطه علم و دین، این‌ها مسایلی هستند که باید روی اندیشه مردم روی باورها و در واقع اعتقادات مردم کار با جدیت بیشتری صورت گیرد .اینجا نقش رسانه ها هست و بدون تعارف ما شاه   نفوذ  رسانه های روی افکار مردم هستیم و بر کسی این امر پوشیده نیست.

در دوران کرونا یک سری مسائلي هست مثل اطلاع رسانی درست در این رابطه و از طرفی قرنطینه های خانگی  و حضور نیافتن در خیلی از  اجتماعات که خود  به تنهایی مشکلاتی ایجاد می کند که  انسان اگه‌قرار باشد  در خانه بماند، بالاخره یک  سرگرمی هایی می خواهد که آن سرگرمی  ها باید درست باشند  اینجاست که  نقش رسانه ها موثرتر از قبل هست‌.

 

 

نوع محتوایی که رسانه ها در این دوران کرونا باید تولید و عرضه کنند را بیان کنید.

با توجه به وجود  شبکه های اجتماعی که هم تهدید و هم فرصت هستند و هم ظرفیت های خوب و هم بد حساب می شوند.خود اینها می توانند آسیب باشد و در عین حال هم می توانند از آسیب  زیادی جلوگیری کند و اینجاست که نوع محتوای رسانه از اهمیت خیلی خاصی برخوردار است‌. مخاطبان به شبکه های اجتماعی نیاز دارند اما خیلی ها سواد رسانه‌ای لازم را ندارند . اینجا می طلبد که این رسانه ها از جمله خبرگزاری شبستان و خبرگزاری های قرآنی و اسلامی در واقع توجه به تعالی رسانه ای مخاطبان خود داشته باشند.

در فضای مجازی خیلی از شایعه ها ودروغ ها باعث  تنش ها در جامعه و زندگی فرد می شود. اطلاعات‌  غلط علمی که امروز هر کسی  به خودش به جرات پیدا می کند که  در حوزه کرونا  و درمانش و پیشگیری یک اظهارنظری داشته باشد  که بعضی هاهم  دارند نسخه درمان  می دهند در حالیکه تخصص کافی  و لازم  را ندارند  و حق ورود به این قضایا  را ندارند. اما در  شبكه های اجتماعی مطالب آنها دست به دست میشه و ترویج  می شود اگه  ما سواد رسانه ای مخاطبان  را ارتقا بدهیم ،این سواد رسانه ای باعث میشه به هر خبری به هر شکلی از هر راهی اعتماد نکنیم ودر حوزه‌ ای که بخواهیم خبری بپذیریم و نشر دهیم حتما  از  کارشناسان اون  حوزه ، سوابق علمی و  تخصصی شان را بررسی کنیم.  صرف اینکه یک مطلب دست به دست میشه دلیلی بر حقانیت و درست بودن آن نیست.

این زود باوری  که ما شاهدش هستیم در این حوزه ها که زود اعتماد می کنیم و می پذیریم این  در واقع یکی از آسيب  هاي جدی است که شاید شبکه های اجتماعی هم دارند به این دامن میزنند و به نوعی این را تقویت می کنند.

لذا وظیفه خبرگزاری ها و رسانه های دینی بسیار مهم است و وظایف سنگینی به عهده دارند باید محتوایی  را تولید و عرضه کنند که مورد نیاز مخاطب جامعه باشد و توجه ای ویژه  باید به شرایط زندگی مردم داشته باشند و آموزش  های مورد نیاز را با توجه به نیاز مردم بدهند.

 

منبع: شبستان