تفسیر قرآن رهبری/ عقب ماندگی روشنفکران مقابل توده ی مردم ناشی از چیست؟

رهبر انقلاب همزمان با برگزاری جلسه­ ی تفسیر قرآن کریم  در پاسخ به این سوال که در جامعه حرکت‌های اصیل و اساسی را توده‌های مردم انجام می­دهند و روشنفکران و تحصیل کرده‌ها در نهایت چیزی را می­فهمند که توده‌ها فهمیده‌اند؟ فرمودند: این حرفی بوده که ما گفتیم: نقش فرهنگ و تحصیلات در این رابطه چگونه توجیه می­شود؟ در مورد تحصیلات باید گفت: تحصیلات متنوع و مختلف، کارگزاران جامعه و متخصصین را درست می­کند و به اصطلاح، تکنوکرات‌ها را به وجود می­آورد.

به عبارت دیگر کسانی را که امور اداره‌ی صنعتی و فنی و علمی و اداری و سازمانی تشکیلات گوناگون را اداره خواهند کرد به وجود میآورد و این نمیتواند اشکال برآن حرف ما باشد که گفتیم حرکت‌ها را توده‌های مردم انجام میدهند، اگر غیر از این است شما بگوئید پس تحصیلات چه کاره است؟ بالاخره تحصیل کرده‌ها هم جزو همین توده‌های مردم هستند و همه‌ی تحصیل کرده‌های روشنفکر نیز به معنایی که مورد نظر ما هست نیستند.

ممکن است یک نفری که تحصیل کرده هم باشد، اصلاً از سیاست و مسائل جاری چیزی نداند، همچنانکه در گذشته زیاد داشتیم و الان هم تحصیل‌ کرده‌هایی هستند که به مقامات عالی علمی رسیدند و در یک رشته‌ای تخصص عالی هم پیدا کرده‌اند، اما از مسائل جاری جامعه و از مسائل سیاسی و مسائل جهانی هیچ چیزی درک نمیکنند و قدرت تحلیل سیاسی ندارند، لذا کارشان این است که: یک کار مهمی از کارهای اجرائی کشور در یک گوشه‌ای به آنها داده شود تا چرخی از چرخهای مجموعه‌ی کشور را به چرخش در آورند، این نقش تحصیلات است.

 لکن در مورد روشنفکران، (روشنفکران به معنی خاص مورد نظر من، نه هر کسی که اهل قلم و نوشته و کاغذ و کتاب و هر محصل و هر استادی اسمش روشنفکر باشد) یعنی آن کسی که حالت برجستگی فکری و یک حالت بینش فراگیر اجتماعی دارد و مسائل سیاسی را درک میکند، به این میگوییم روشنفکر حرفه‌ای، و الا روشنفکر به معنای عام، آحاد مردم هم میتوانند روشنفکر باشند و همانطور که مکرر گفته‌ام خیلی از مسائل الان در جامعه هست که در زمان گذشته فقط مخصوص محافل روشنفکری بود، مثلاً مسأله‌ی صهیونیزم و نقش صهیونیزم در جهان و خاورمیانه بخصوص با تشکیل دولت اسرائیل و غصب این سرزمین، این را فقط روشنفکرها میدانستند.
منبع: شبستان