ویژگی‌هایی که مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی را عمار انقلاب کرد

وارث: 

۲۹ مهرماه برابر است با ششمین سالگرد درگذشت آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی.

آیت‌الله مهدوی کنی از سنین نوجوانی در جریان آشنایی با نهضت امام خمینی(ره) وارد مسیر مبارزات انقلابی با رژیم پهلوی شد و توانست ضمن فراگیری علوم حوزوی نزد اساتیدی، چون آیت‌الله العظمی بروجردی و امام خمینی (ره) مسیر مبارزات را نیز دنبال کند.

وی در زمان فعالیت‌های مبارزاتی قبل از پیروزی انقلاب توسط ساواک دستگیر و در زندان پهلوی محبوس شد، اما حتی در دوران گذران محکومیت، دست از مبارزات انقلابی برنداشت. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران از سوی امام خمینی (ره) در تحکیم هر چه بیشتر پایه‌های نظام اسلامی تلاش کرد و در این مسیر مسئولیت‌های متعددی از جمله عضویت در شورای انقلاب، سرپرستی کمیته انقلاب، عضویت فقاهتی در شورای نگهبان، وزارت کشور، نخست وزیری، ریاست مجلس خبرگان رهبری و ... را برعهده داشت.

این یار دیرین امام و رهبری البته توانست در زمان حیات خود یکی از مهمترین مراکز تربیت و تولید نیروی انسانی توانمند و متخصص یعنی دانشگاه امام صادق (ع) را بنا نهد که تا به امروز نیرو‌های انقلابی بسیاری را تقدیم جامعه کرده است.

آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی در ۱۴ خرداد ۹۳ بعد از شرکت در مراسم ارتحال بنیانگذار انقلاب اسلامی دچار عارضه قلبی شد و به کما رفت و در ۲۹ مهر همان سال در سن ۸۳ سالگی دارفانی را وداع گفت. مراسم تشییع و اقامه نماز بر پیکر وی به امامت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی اول آبان ۹۳ در دانشگاه تهران برگزار و بنابر وصیتشان در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و در کنار مزار آیت الله ملاعلی کنی به خاک سپرده شد.

حجت‌الاسلام سید مصطفی میرلوحی از فارغ التحصیلان و اساتید دانشگاه امام صادق (ع) به مناسبت سالگرد درگذشت این عالم ربانی در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی آستان سید‌الکریم گفت: مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی، یار امام و رهبری، فقیه و سیاستمدار، استاد فقید و بزرگ همه فارغ التحصیلان دانشگاه امام صادق (ع) بودند.

 جنبه علمایی حضرت آیت‌الله مهدوی کنی (ره)

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) با تأکید بر جایگاه وزین و شخصیت آیت الله مهدوی کنی در میان روحانیت، فقها و حوزه گفت: آیت‌الله مهدوی کنی پرورش یافته مکتب آیت الله العظمی بروجردی، حضرت امام خمینی، آیت الله گلپایگانی، آیت الله مرعشی نجفی و علامه طباطبایی بودند که در همه محافل علمی، ایشان را معتبر، وزین، شایسته و بایسته و قابل اتکا می‌دانستند.

وی با اشاره به اینکه حضرت امام، آیت‌الله مهدوی کنی را استوانه روحانیت تهران می‌دانستند، افزود: موقعیت آیت الله کنی در تهران ممتاز بود و هرجا سخن از عالِم تراز اول تهران بود، نظر مبارک حضرت امام به آیت الله کنی بود. مردم تهران اگر برای رفع مشکلات مسجدی و حوزوی به جماران مراجعه می‌کردند، حضرت امام آن‌ها را به آیت الله مهدوی کنی ارجاع می‌دادند. در واقع حوزه‌ها و مساجد زیر نظر ایشان مدیریت می‌شد. مقام معظم رهبری بعد از رحلت امام همین مسیر را ادامه دادند و طی حکمی آیت‌الله مهدوی کنی را به سمت مسئول مرکز رسیدگی به امور مساجد جهت حفظ قداست مساجد به عنوان اصلی‌ترین پایگاه دین و معنویت و اخلاق و تقویت هماهنگ جبهه‌های معنوی و انقلابی و تعلیم و تبلیغ در مساجد منصوب کردند. البته حضرت آیت‌الله مهدوی کنی همیشه از پذیرش ریاست و سمت فراری بودند، مگر تکلیف و ضرورت می‌شد، به همین علت ایشان از پذیرفتن این مسئولیت اِبا داشتند و به مقام معظم رهبری می‌گفتند کسان دیگری هم برای پذیرش مسئولیت هستند.

 جنبه مبارزاتی حضرت آیت‌الله مهدوی کنی (ره)

استاد دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به مبارزات آیت‌الله مهدوی کنی با رژیم طاغوت در دوران تبعید حضرت امام تصریح کرد: پایگاه مبارزه ایشان مسجد جلیلی بود که شخصیت‌های بزرگی همچون آیت الله طالقانی، بازاریان و کسبه، جوانان دانشگاهی، طلبه‌های فاضل و مبارز و حزب اللهی‌های انقلابی پای منبر ایشان می‌نشستند و آقای مهدوی کنی همیشه سعی داشتند تا بتوانند در مسیر انجام مأموریت، مبارزان انقلابی را هدایت و رهبری کنند.

مدیرکل روابط عمومی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به فرمایش حضرت امام که می‌فرمودند: «آقای مهدوی کنی با ما قریب الفتوا هستند»، گفت: وقتی برخی مبارزین، بازاریان و فدائیان امام در دهه ۴۰ به حضرت امام نامه می‌نوشتند که برای تصمیم گیری ها، پخش اعلامیه، انجام حرکات مسلح و غیره، گا‌هاً به شما دسترسی نداریم، چکار کنیم؟ امام (ره) فرموده بودند که در تهران به آقای مهدوی کنی مراجعه کنید، ایشان با ما قریب الفتوا هستند.

حجت الاسلام میرلوحی در ادامه با تأکید بر جایگاه ویژه آیت الله کنی نزد حضرت امام بیان کرد: وقتی یک مرجع بزرگ، فقیه سترگ، شاگرد خود را قریب الفتوا می‌داند به این معنی است که اولاً ایشان را صاحب فتوا، مکتب، قوه اجتهاد و استنباط می‌داند و دوماً او را قریب الاجتهاد، قریب الفتوا با خودش می‌داند. البته ناگفته نماند حضرت امام تعبیر منحصر بفردی درباره آیت الله کنی داشتند که در مورد هیچ کس سابقه ندارد چنین چیزی گفته باشند؛ ایشان فرمودند: «من به شما (مهدوی کنی) ارادت داشته ام و دارم و خواهم داشت» که این نشانه علاقه وافر امام نسبت به آیت الله مهدوی کنی بود.

 مسئولیت‌های حضرت آیت‌الله مهدوی کنی (قدس سره)

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، اولین حکمی که حضرت امام صادر کردند، حکم آیت الله مهدوی کنی به سمت سرپرستی کمیته انقلاب بود. کمیته انقلاب به عنوان اولین نهاد انقلابی مسلح برای حفظ انقلاب اسلامی بود.

وی با بیان اینکه آیت الله مهدوی کنی یک ستون مورد اعتماد و امید حضرت امام بود، افزود: امام (ره) احکام مختلفی برای آقای مهدوی صادر می‌کردند؛ به عنوان مثال حکم تولیت حوزه علمیه مروی به همراه موقوفات وابسته.

حضرت امام با تعبیر منحصر بفردی در حکم ایشان می‌فرمایند که با حُسن تدبیر و مدیریت و وثاقت و امانت که در جنابعالی محرز است، مناسب دیدم برای تصدی امور مدرسه مروی با تمام متعلقات آن از موقوفات و غیر‌ها به جنابعالی زحمت دهم و سپس از ایشان می‌خواهند که علما و بزرگان اخلاق در این مدرسه تربیت کنند. حضرت آیت الله مهدوی کنی (قدس سره)، یک انقلابی به تمام معنا بودند

میرلوحی با تأکید بر اینکه آیت الله کنی همیشه تابع نظرات امام و رهبری بودند، گفت: آیت الله مهدوی کنی به کرّات گفته بودند که من آخوند معترضی هستم، ولی مقام اعتراض و انتقاد ناصحانه و مشفقانه با مقام تضعیف و تخریب کاملاً روشن است. به عنوان مثال دو روز قبل از تسخیر لانه جاسوسی امام به آیت الله کنی دستور داده بودند که به علت احتمال حمله گروهک ها، امنیت سفارتخانه‌های آمریکا و شوروی را بیشتر کنند. وقتی سفارت آمریکا تسخیر می‌شود، آقای مهدوی با حاج احمد آقا تماس می‌گیرند و ایشان می‌گویند که این تسخیر، تصمیم حضرت امام بود. آیت الله مهدوی کنی پاسخ می‌دهند: «ما تابع امام هستیم، وقتی ایشان چیزی می‌فرمایند می‌گوییم چشم سمعاً و طاعَةً.»

وی ادامه داد: آیت الله کنی از قبل از انقلاب و بعد از انقلاب، یک انقلابی به تمام معنا بودند؛ انقلابی به معنی مبارزه با طاغوت و استکبار، حمایت از مظلومین و مستضعفین، حمایت از اقشار ستم دیده، رعایت حقوق مردم، رسیدگی به مستضعفین و فقرا و غمخوار مردم بودن است.

حجت الاسلام میرلوحی ادامه داد: آیت الله مهدوی کنی، به عنوان «عمّار انقلاب» شناخته شده بود و حضور و روشنگری‌های ایشان شباهت زیادی به حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) که یکی از عمار‌های شیعه در منطقه ری بود، دارد. بیانات حضرت امام را عمار‌هایی همچون آیت الله کنی باید تبیین و روشنگری می‌کردند.

 ویژگی های بارز آیت‌الله مهدوی کنی در عرصه مدیریت خانواده

مدیرکل روابط عمومی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به یکی از ویژگی‌های بارز ایشان در عرصه مدیریت خانه و خانواده بیان کرد: آیت الله مهدوی کنی همیشه می‌فرمودند که مسئولین نباید اسرار و اتفاقات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، بحران های دفاعی و نظامی کشور را در خانه مطرح کنند، چرا که گا‌هاً خانواده و اطرافیان تحمل و ظرفیت شنیدن این گونه اخبار را ندارند و این‌ها ممکن است به کشور آسیب بزند.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) گفت: حضرت آیت الله مهدوی کنی همیشه در نیایش‌های خود می‌گفتند: «خدایا من دلم می‌خواهد با محبت حضرت امام (قدس سره شریف) بمیرم». با وجود ممنوعیت‌های پزشکی برای حضور در جلسات طولانی، ایشان حتی در آخرین ساعات زندگیشان هم در مرقد حضرت امام و پای صحبت‌های مقام معظم رهبری بودند و می‌فرمودند: «می خواهم جانم را فدای این انقلاب، نظام، امام و رهبری کنم».

آیت‌الله مهدوی کنی تا آخرین نفس پای خط امام و رهبری ایستادند

حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با اشاره به ممنوعیت یکصد ساله نقل احادیث بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) گفت: وقتی احادیث را منع می‌کردند در حقیقت امکان معرفی ائمه(ع) برای مردم منتفی می‌شد و این به نفع دستگاه غاصب و جبار بود. یکی از نقش‌های حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به عنوان یک عالم محدث و ربانی و مبلّغ اهل بیت علیهم السلام این بود که حقیقت اسلام را به گوش مسلمانان و مؤمنین و شیعیان برساند.

وی در ادامه بیان کرد: حضرت عبدالعظیم (ع) در دوره‌ای زندگی می‌کردند که ائمه (ع) در پی آماده کردن شیعیان برای معرفی و ظهور امام زمان (عج) بودند و اینکه به مردم می‌آموختند که در دوره محرومیت امّت از امام عصرشان، بهترین سرمایه‌ای که این را جبران می‌کند، دسترسی به احادیث و اخباری است که حقایق اسلام را برای مردم روشن می‌کند؛ لذا حضرت عبدالعظیم (ع) در منطقه ری نقش مهمی در معرفی اهل بیت علیهم السلام و نشر حقیقت ناب اسلام داشتند.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به روایت معروف دیدار ابوحماد رازی با امام هادی (ع) و ارجاع وی به حضرت عبدالعظیم (ع) افزود: امامان معصوم معمولاً در مناطق مختلف، نمایندگان عالِم و مجتهدی داشتند که شیعیان خود را به آنان ارجاع می‌دادند. در دوران حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، ائمه(ع) به شیعیان سفارش می‌کردند که اگر مشکل فکری، عقیدتی و دینی پیدا کردند به عبدالعظیم بن عبدالله حسنی مراجعه کنند. این سفارشات نشان دهنده جایگاه بلند علمی حضرت عبدالعظیم (ع) و گویای وکالت آن عالم ربانی از سوی ائمه معصومین است.

عضو هیئت علمی امام صادق (ع) گفت: نقش کلیدی آیت الله مهدوی کنی در فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی همانند نقش راهبردی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) در تاریخ اسلام است. بعد از رحلت امام خمینی (ره)، آیت الله مهدوی کنی، شاگرد مخلص و تراز اول حضرت امام همچون حضرت عبدالعظیم (ع)، حقیقت امام بزرگوار، انقلاب و ولایت را تبیین کرد.

 ماجرای دفن آیت الله مهدوی کنی در حرم حضرت عبدالعظیم (ع)

حجت الاسلام میرلوحی با اشاره به ارادت آیت الله مهدوی کنی به حضرت عبدالعظیم (ع) بیان کرد: حاج آقا چند سال قبل از فوتشان به بنده گفته بودند که جایی در حرم حضرت معصومه (س) برای ایشان تهیه کنیم، ولی بعد از چند سال ایشان گفتند: «من حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) را خیلی دوست دارم و ثواب زیارت ایشان، برابر ثواب زیارت سیدالشّهداء است و از طرفی به ملا علی کنی ارادات دارم، قبری برای من در کنار ایشان تهیه کنید.»

مدیرکل روابط عمومی دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه آیت الله مهدوی کنی به ملاعلی کنی ارادت خاصی داشتند، گفت: حاج آقای مهدوی کنی عقیده شان این بود که آخوند عالم کسی است که سرش را در مقابل حکّام فرود نیاورد و اگر ظلمی، خلافی و یا انحرافی در مقام عقیده و عمل دید، بإیستد و این استقلال، صلابت، قدرت مقابله با دشمن، مجد و عظمت روحانیت را در آخوند ملاعلی کنی متجلی می‌دیدند؛ لذا خیلی به ایشان ارادت داشتند و می‌گفتند دلم میخواهد در خانه قبر هم در همسایگی ایشان باشم.

وی ادامه داد: حاج ملا علی کنی متولی مدرسه مروی، عالم تراز اول و مرجع تقلید حدودا ۱۳۰ سال پیش است. آیت الله مهدوی کنی و حاج ملاعلی کنی هر دو از روستای کن هستند، اما هیچ نسبت خانوادگی و فامیلی باهم ندارند. آیت الله مهدوی کنی همیشه می‌گفتند که جایگاه علمی ملاعلی کنی ناشناخته مانده است. حضور ملاعلی کنی در تهران، دستگاه سلطنتی ناصرالدین شاه را می‌لرزاند. در قضیه لغو قرارداد رویتر (قراردادی با انگلیسی‌ها)، سیلی محکمی به ناصرالدین شاه زد. حتی حکایت‌هایی داریم که ناصرالدین شاه از ترس ملاعلی کنی از تهران خارج نمی‌شد، مبادا اینکه مردم و سربازانی که پیرو ملاعلی کنی بودند، به دستور وی دروازه‌ها را ببندند و اجازه ندهند ناصرالدین شاه به شهر بازگردد.

 دانشگاه امام صادق (ع) ماندگارترین میراث آیت الله مهدوی کنی

میرلوحی گفت: دانشگاه امام صادق (ع) مهمترین میراث به جا مانده از آیت الله مهدوی کنی محسوب می‌شود. این دانشگاه به عنوان پایگاهی مهم برای تربیت مدیران در تراز انقلاب اسلامی بوده و با مقاومتی که آیت‌الله مهدوی ‌کنی در این سی و چند سال داشتند، کار بحمدالله خوب پیش رفت.

عضو هیئت علمی امام صادق (ع) ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی بعضی اعضا فکر و ایده مرحوم آیت‌الله مهدوی ‌کنی را در تأسیس دانشگاه مورد کم لطفی قرار می‌دادند و مسخره می‌کردند؛ اینکه دکترای اسلامی چیست؟ مدیریت اسلامی یعنی چه؟ حقوق اسلامی چیست؟ اما بحمدالله امروز ما بیش از ۴ هزار نفر دانش آموخته داریم که آثار علمی، مجلات، کتاب‌ها و رساله‌های آنان بیانگر موفقیت دانشگاه امام صادق (ع) است. این دانشگاه نیرو‌های کیفی تربیت کرده است که هم در حوزه درسی خودشان (اقتصاد، سیاست، فرهنگ ارتباطات و غیره) و هم معارف اسلامی متخصّص اند و در واقع پل ارتباطی بین حوزه و دانشگاه هستند. این دانشگاه امروز مبلّغان بسیار خوبی را تربیت کرده که با تسلّط به زبان‌های انگلیسی، فرانسه و عربی، پیام انقلاب، نظام و معارف اهل بیت علیهم السلام را در کشور‌های مختلف ترویج می‌دهند.

استاد دانشگاه امام صادق (ع) مطرح کرد: در یک ارزیابی کلی می‌توان گفت که جامعة الامام الصادق در تولید علم اسلامی و تربیت نیرو‌های کلیدی برای خدمت به نظام و اهداف مقدّسی که امام و رهبری تأکید داشتند، موفق عمل کرده است و مورد رضایت مقام معظم رهبری و بقیه بزرگان نظام است. جامعة الامام الصادق بعد از رحلت آیت الله مهدوی کنی با قوّت و صلابت بیشتری به مسیر رشد و بالندگی خود ادامه می‌دهد. چراغ هدایتی را که آیت الله مهدوی کنی با دست خالی در طوفان‌ها و حوادث اول انقلاب روشن کردند و سی و چند سال آن را پا برجا و استوار نگه داشتند، ان شاءالله شاگردانشان با همان صلابت، صداقت، پاکیزگی، تقوا و نورانیت بیرقش را دست می‌گیرند و آن را حفظ می‌کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) در پایان گفت: جای خالی آیت الله مهدوی کنی در همه جا احساس می‌شود. پس از رحلت ایشان، علما و بزرگان می‌گویند جای خالی ایشان در مجلس خبرگان رهبری، دانشگاه امام صادق (ع)، حوزه علمیه مروی و در جا‌های دیگر هنوز پر نشده است. این مسئله از مصادیق روایتی از پیامبر اکرم (ص) است که می‌فرمایند: « إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِی الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا یَسُدُّهَا شَیْءٌ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ ؛ وقتی عالمی فقیه، فوت کند در اسلام رخنه و حفره‎ای ایجاد می‎شود که هیچ چیزی نمی‎تواند جای آن را پر کند.»
منبع: فارس