حجت‌الاسلام سید احسان دهسار؛ حضرت زینب (س) الگوی برجستۀ بشریت در تمامی اعصار

 در دنیای امروز با توجه به مشکلات عدیده و سختی‌هایی که مردم با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، انتخاب یک الگوی مناسب می‌تواند به منزله‌ی چراغی روشن و هدایتگر باشد که انسان را از خطرهای پیش رو آگاه و او را به سلامت به مقصد رساند. منحصر کردن بعضی از الگوهای کامل برای قشر خاصی، در واقع نوعی ظلم به آن الگو است؛ مثلاً اگر شخصیتی کامل مانند حضرت زینب (س) را الگویی منحصر برای دختر خانم‌ها و پرستارها بدانیم نوعی ظلم به ایشان است؛ زیرا حضرت به خاطر ویژگی‌ها و صفات شایسته‌ای که داشتند می‌توانند الگویی مناسب برای تمامی مردم محسوب شوند. در ادامه به چند ویژگی حضرت زینب سلام‌الله‌علیها اشاره می‌شود که می‌تواند راهگشای بسیاری از ما، در بزنگاه‌های زندگی باشد.

استقامتی بی‌نظیر در مقابل انبوهی از مشکلات
با نگاهی گذرا به زندگی حضرت زینب سلام‌الله‌علیها به این مطلب پی می‌بریم که واقعاً به مانند ایشان زندگی کردن بسیار سخت است، به عنوان مثال «اتفافاتی ناگوار نظیر از دست دادن جد بزرگوارش رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله، خانه‌نشین کردن و شهادت پدر گرامی‌شان مولا علی علیه‌السلام، شهادت مادرشان حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، مسموم و به شهادت رساندن برادر ایشان امام حسن علیه‌السلام و واقعه عاشورا و شهادت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام، می‌تواند هر کسی را به مرز ناامیدی برساند اما حضرت زینب سلام‌الله‌علیها به مانند کوهی استوار و مقاوم در مقابل این اتفاقات ایستادگی کرد و تنها در مقابل خدواند متعال تسلیم بود.» [1]

این صبر و شکوه و عظمت در برابر مشکلات می‌تواند چراغی روشن برای ما در مقابل مشکلات باشد که خیلی زود خودمان را نبازیم و فقط امیدمان به خداوند بی همتا و قدرتمند باشد و بدانیم صبر ما بر بلایا و اتفاقات ناگوار بدون اجر نخواهد بود چنان‌که خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِینَ؛ [2] و شکیبایی کن، که خداوند پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهد کرد!»

یکی از صفات برجسته‌ حضرت زینب سلام‌الله‌علیها این بود که در همه حال خود را در محضر و پیشگاه خداوند می‌دید. در واقعه‌ عظیم عاشورا حضرت زینب سلام‌الله‌علیها با آن همه اتفاقات ناگواری که برایشان رخ داد هیچ‌گاه در عبادات خود سست نشد بلکه در آن بحبوحه جنگ و مصائب عاشورا علاوه بر نماز واجب خود نافله شب‌شان را هم ترک نکرد و به عبادت خداوند پرداخت چنان‌که فاطمه صغری سلام‌الله‌علیها می‌گوید: «امَّا عَمَّتِی زِینَب فَاِنَّها لَم تَزل قَائِمِة فِی تِلکَ الَّلیلَة، (اَی العاَشِرَة مِنَ اَلمُحَرَّمِ) فِی مِحرَابِها؛[3] عمه‌ام زینب در شب دهم محرم تا به صبح در محراب عبادتش به نماز ایستاده بود.» این شیوه حضرت در عبادات حتی در حادثه عظیم عاشورا می‌تواند نشانگر این مسئله باشد که ما با هر مقام و جایگاهی و در هر شرایطی نباید در انجام وظایف عبادی خود کوتاهی کنیم بلکه همیشه باید سعی در رضایت و خشنودی خداوند داشته باشیم.

گوش به فرمان امام خود
متأسفانه شاهدیم که گاهی بعضی از افراد تا اتفاقی در سطح جامعه رخ می‌دهد خودشان را می‌بازند و از خدا و دین فاصله می‌گیرند، این در حالی است که حضرت زینب در این مسیر نیز هدایتگر ما بوده‌اند؛ چنان‌که اگر به واقعه عاشورا نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد که ایشان در اوج بصیرت و ولایت‌مداری بودند. خودشان و فرزندانشان را برای دفاع از امام خود آماده کردند و همراه با فرزندان به حمایت از امامشان تا پای جان ایستادند و حتی بعد از اسارت، در مجلس یزیدیان جایی که می‌خواستند دشمنان عوام‌فریبی کنند و خودشان را پیروز جلوه دهند با روشنگری و بصیرت سخنرانی بی‌نظیری کردند و با رسوا کردن یزیدیان، دودمان آنها را به باد دادند و باعث جاودانگی قیام عاشورا شدند. [4]
یقیناً این حد از بصیرت و ولایت‌مداری می‌تواند روشن‌کننده وظیفه ما باشد که تا انتها پشت سر امام عصر خود حضرت مهدی صاحب الزمان (عج) باشیم و در عصر غیبت، گوش به فرمان ولیّ‌فقیه زمان باشیم.

تسنیم
پی‌نوشت:
[1] برگرفته از کتاب الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، چاپ اول، قم: کنگره شیخ مفید، 141(س) ق.
[2] سوره هود، آیه 115.
[3] عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، ج 11، ص 954.
[4] برگرفته از کتاب الملهوف علی قتلی الطفوف، تهران، درالاسوه، چ دوم، 75، ص 215.