آیت‌الله اراکی؛ بدحجابی ضایع کردن حقوق دیگران است

وارث: 

آیت‌الله محسن اراکی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، ۲۱ فروردین‌ماه در ادامه مباحث فقه اجتماعی، گفت: یکی از سنت‌های الهی حاکم بر تاریخ، سنت شمول عذاب الهی برای همه جامعه فاسد است، ولو اینکه مؤمنان و صالحانی در آن جامعه وجود داشته باشند و تلاشی برای دورکردن خود از آن جامعه نداشته باشند و همچنان بمانند. همه افراد چنین جامعه‌ای در معرض خطر عذاب الهی هستند.

وی افزود: قرآن کریم در مورد قوم لوط در آیه ۸۱ سوره هود فرمود: «قَالُوا يَا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ وَلَا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلَّا امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصِيبُهَا مَا أَصَابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ»؛ در این آیه شریفه حتی نگاه به فرد عاصی و معذب برای معصیت هم در حین نزول عذاب الهی نهی شده است، حتی نهی شده که به انسان در حال معصیت، نگاه شود.

استاد حوزه علمیه با اشاره به روایت علی بن ابراهیم از فضیل عیاض از امام صادق(ع) گفت: براساس این روایت کسی که بقاء ظالمین را دوست دارد، در زمره آنها خواهد بود، زیرا وقتی در چنین جامعه‌ای باقی ‌ماند، حداقل لازمه آن این است که بقاء ظلمه را دوست دارد؛ در روایتی از وسائل از تفسیر امام عسکری(ع) نقل شده که ایشان فرمودند: خداوند به جبرئیل دستور داد که عذاب نازل و آبادی که فجار و کفار در آن بودند، نابود کند، جبرئیل سؤال کرد آیا زاهد و عابد را استثناء کنم؛ پاسخ آمد که او این ظلمه را دوست داشت و با اینکه می‌توانست امر به معروف و نهی از منکر کند و از آنان پرهیز کند، نکرد.

وی با بیان اینکه محبت چنین افرادی خواسته و نخواسته در دل انسان مؤمن هم ایجاد می‌شود، تصریح کرد: اگر انسان بخواهد نهی از منکر قلبی داشته باشد و در عین حال با جمعی هم مشورت کند، گرچه عمل به وظیفه کرده است، ولی این طور نیست که عذاب اگر بیاید، شامل حال او نشود. جامعه‌ای که حاکم فاسد بر آن حکومت کند، قوانین صادره و نوعا حاکمان رده‌های دیگر هم فاسد هستند و اگر عذاب نازل شود، همه را در بر خواهد گرفت.   

اراکی با اشاره به آیه ۱۰۴ نساء «وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا» بیان کرد: از این آیه استفاده می‌شود که انسان اگر در جمع‌های کوچک هم باشد، باز باید خودش را جدا کند، در غیر این صورت همانند آنها خواهد بود«و البته [خدا] در كتاب [قرآن] بر شما نازل كرده كه هر گاه شنيديد آيات خدا مورد انكار و ريشخند قرار مى‏‌گيرد با آنان منشينيد تا به سخنى غير از آن درآيند، چرا كه در اين صورت شما هم مثل آنان خواهيد بود. خداوند منافقان و كافران را همگى در دوزخ گرد خواهد آورد».

استاد سطح خارج حوزه علمیه با بیان اینکه میان جهاد و امر به معروف و نهی از منکر تلازم وجود دارد، اظهار کرد: انسان اگر در جامعه فاسد زندگی می‌کند یا باید از آن هجرت کند یا اینکه وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را دارد؛ اگر معترض نشود، «انکم اذا مثلهم» شامل حال او خواهد بود.

وی افزود: روایت تفسیری از امام عسکری هم در این زمینه بیان شد که صدوق آن را نقل کرده است، نه نسخه‌ای که در بازار است؛ یکی از کارهای خوب این است که این تفسیر با استنادات آن جمع شود و تفسیر معتبری از این امام داشته باشیم، زیرا مضامین عالی در آن وجود دارد که قرینه بر صحت انتساب به آن حضرت است. 

اراکی ادامه داد: در روایت دیگری از امام علی(ع) نقل شده که خداوند عموم مردم را به خاطر گناه یکسری از خواص که گناهانشان پوشیده است، عذاب نمی‌کند، یعنی اگر خواص به صورت پنهان گناهی را مرتکب شوند، عملشان اجتماعی نیست، اما اگر عملشان در معرض دید جامعه بود، گناه اجتماعی و عقاب آن هم دامن همه را می‌گیرد.

اراکی افزود: زنانی که در اتومبیل کشف حجاب می‌کنند، به بهانه اینکه حریم خصوصی است، در اشتباه هستند، زیرا این کار در ماشین جنبه اجتماعی دارد و جهر به معصیت است و جهر به معصیت آن را اجتماعی می‌کند و چنین رفتاری در صورت عذاب دامان همه را خواهد گرفت.

آیت‌الله اراکی اظهار کرد: اگر کسی لباسی خلاف موازین پوشید، حق دیگران را ضایع کرده است، زیرا این کار در حریم خصوصی فرد انجام نشده، بلکه در ملأ عام است و اولین برخورد با گناهان اجتماعی، وظیفه حاکم است و همه در این معصیت در صورت سکوت شریک هستند.

استاد حوزه علمیه اضافه کرد: امام علی(ع) در روایت دیگری فرمودند که اگر در جایی سلطانی به فردی ظلم می‌کند و افرادی شاهد ظلم باشند و اقدامی نکنند، در حکم همان فرد ظالم خواهند بود و جلیس او محسوب می‌شوند. روایت مرفوعه دیگری نقل شده است که با فرض گفته شده عذاب شامل مذنبین و غیرمذنبین خواهد شد.

اراکی بیان کرد: حدیث دیگری هم از اباصلت از امام رضا(ع) در کتب صدوق منقول است که همه کسانی که در ماجرای نوح غرق شدند، گناهکار نبودند، برخی مجنون و طفل بودند، ولی همه غرق شدند، زیرا برخی تکذیب نکردند، ولی در برابر تکذیب مکذبین سکوت کردند. یعنی اگر کسی دور از جمعی باشد، ولی راضی به قول و فعل قومی باشد، همانند خود آنان است.