شیوه انتخاب مداحان و شاعران برای جلسات بیت رهبری

وارث: 

حجت‌الاسلام جواد محمدزمانی در برنامه هیأت آنلاین که با اجرای صابر خراسانی همراه بود، درباره فعالیت‌های روحانیون در قدیم بیان کرد: در قدیم روحانیون، همه‌کاره بودند. الان تعجب می‌کنند که منِ روحانی شاعرم. اما در قدیم ادبیات برای حوزه بود. همه شعرای ما در قدیم طلبه‌های مدارس علمیه شیعه یا اهل‌سنت بودند. روحانیون در گذشته کار می‌کردند و خدمات فرهنگی فراوانی داشته‌اند.

در ادامه صابر خراسانی به نقش او در دعوت از شاعران و مداحان در بیت رهبری اشاره کرد که زمانی گفت: بیت رهبری در دعوت از مداحان و شاعران، سازوکار خودش را دارد. اگر جلسات شعر باشد حوزه هنری، فهرست‌هایی از شعرا دارد و اگر دیدار مداحان باشد یک گروه یازده نفری برنامه‌ریزی می‌کنند که من هم یکی از آن‌ها هستم. این گروه حتی برای مداحانی که در این جلسه می‌خواهند بخوانند برنامه‌ریزی می‌کنند، دعوت می‌کنند و در این باره ساعت‌ها جلسه دارند. مثلاً سال گذشته برای ولادت حضرت زهرا (س)، نزدیک به ۱۰ جلسه پنج ساعته بحث و بررسی شد از مداحان تهران تا دورترین نقاط کشور در این جلسات بحث شد. گاهی سی‌دی‌های آنها دیده می‌شود تا کیفیت اجرای آن‌ها سنجیده شود و بعد دعوت می‌شوند. پیش از برنامه در بیت هم یک جلسه با خودشان داریم. در این جلسات رفیق‌بازی نمی‌کنیم. ولی خوب اگر کسی را می‌شناسیم باید معرفی بکنیم.

وی در پاسخ به اظهارات صابر خراسانی در مورد انتقاداتی از روند انتخاب مداحان در مراسم بیت که در این اواخر حتی از مداحان سرشناس نیز یک اثر خواسته بودند خاطرنشان کرد: امسال کانون‌های مداحان و شاعران که زیر نظر سازمان تبلیغات است فعال بودند. ما از آنها خواسته بودیم کسانی را که می‌شناسند معرفی کنند ولی سی‌دی نخواستیم. آن‌ها خودشان در استان‌ها به افراد گفتند که اثر بفرستید و با آن‌ها جلساتی می‌گذاشتند بعد منتخبانی را اعلام می‌کردند. سپس این منتخبان در شورای یازده نفره بررسی می‌شدند. این‌طوری از ظرفیت کانون‌های شاعران و مداحان هم استفاده شد.

نباید فکر کرد که با فیلترینگ مساله تمام شده است

محمدزمانی با بیان ظرفیت شعر در منبر تأکید کرد: مقام معظم رهبری می‌فرمایند گاهی یک بیت شعر اندازه ده منبر اثر می‌گذارد. من این را خودم حس کردم. به نظر من، مداح موفق کسی است که شعر صائب یا بی دل را در هیئت جا بیندازد وگرنه که جا انداختن شعر مرحوم ژولیده نیشابوری، کاری ندارد؛ شعرش ساده و روان است که اگر دکلمه هم شود مردم متوجه می‌شوند. سطح ذوق مردم را باید با ادبیات بالا کشید.

وی با توجه به اهمیت فضای مجازی عنوان کرد: حوزه علمیه در فضای مجازی ضعیف عمل کرده است و هنوز خیلی راه دارد. البته کارهایی صورت گرفته اما به نسبت سرعتی که فضای مجازی دارد ما خیلی ضعیف کار کردیم. فضای مجازی در عین تهدید فرصت خوبی برای انتشار افکار ما در سرتاسر دنیاست. با وجود این فضا دیگر نمی‌توانند ما را حبس کنند. در این فضا باید به سمت غرب، سیاست تهاجمی داشته‌باشیم و غرب را به چالش بکشیم.

وی با انتقاد از روند فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی بیان کرد: با پیشرفت تکنولوژی شاید تا چند سال دیگر فیلترینگ بی‌معنا باشد. بالاخره وظیفه داریم که محتوای مبتذل در اختیار جوان قرار ندهیم. از طرف دیگر نباید فکر کرد که با فیلترینگ مساله تمام شده است. باید به تولید محتوای غنی هم پرداخت. ما فکر می‌کنیم با فیلترینگ مسئله را حل کردیم حالا دو سال دیگر که فیلترینگ جواب نداد چه کار می‌کنیم.

منبر نباید کاملاً سیاسی باشد

این فعال فرهنگی با انتقاد از مسئولان فرهنگی کشور اظهار کرد: ما به یک سردار فرهنگی نیاز داریم. وزارت ارشاد ما و سازمان تبلیغات اسلامی ضعیف هستند. البته برخی از آن‌ها کار می‌کنند اما به نسبت اهداف ترسیم‌شده، حرکت شکل‌گرفته در فضای مجازی، شتاب صنعت و تکنولوژی در دنیا و روند رو به رشد آگاهی مردم و انقلاب بسیار ضعیف عمل کردند.

این واعظ در ادامه با ابراز مخالفت با وعاظی که در منبرها بیشتر سیاسی صحبت می‌کنند افزود: مخاطب این را پس می‌زند بالاخره هرچیزی اندازه دارد. بعضی‌وقت‌ها کنایه بیشتر جواب می‌دهد. سال‌ها پیش که محرم مقارن با پیروزی غزه شده بود مقام معظم رهبری به من فرمودند پیروزی مردم غزه خیلی مهم است اما مگر توحید، ولایت یا عاشورا اهمیت کمی دارد. این چند شب در روضه‌ها بیشتر بحث غزه شد. بنابراین منبر ما نباید از موعظه خالی باشد. باید از توحید و معاد شروع کرد ذکر مناقب و مصائب کرد و در آخر هم یک یا دو بیت به بحث روز هم اشاره کرد اگر همه‌اش بحث روز باشد که درست نیست.

محمدزمانی همچنین با انتقاد از هیئت‌ها گفت: اندیشه و مباحث عمیق دینی در هیئت‌ها کم‌رنگ شده‌است. ما در محتوای عمیق و هم نحوه بیان، ضعف داریم. آن‌قدر که بحث عاطفی مثل دلتنگی برای کربلا در نوحه‌ها پررنگ است بحث حماسه پررنگ نیست. ذائقه جوان، حماسه می‌طلبد. من منکر عاطفه نیستم اما باید کنار عاطفه، حماسه هم باشد.

وی با اشاره به وفات حضرت خدیجه (س) در دهم ماه رمضان هم افزود: هر کاری برای حضرت خدیجه (س) می‌کنیم باید در راستای تقویت خانواده باشد. باید به الگوسازی از این خانم بپردازیم. بعد هم این‌که حضرت خدیجه را منحصر به دهم ماه رمضان نکنیم. پیشنهاد می‌کنم شب اول فاطمیه را به حضرت خدیجه و روضه ایشان اختصاص دهیم و فاطمیه را با روضه مادر حضرت فاطمه آغاز کنیم.

لازم به یادآوری است، «هیئت‌آنلاین» ویژه‌برنامه ۳۰ قسمتی تهیه‌شده در پلتفرم هیئت‌آنلاین به نویسندگی حامد عسگری، اجرای صابر خراسانی و کارگردانی امیر تاجیک است.