کدام آرزوها محقق می شود و چه آرزویی مردود است؟

وارث: 

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علوی تهرانی به شرح و تفسیر دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان پرداخته است که روزانه تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.

تفسیر دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان به این شرح است:

«اللّهُمَّ اهْدِنِی فِیهِ لِصالِحِ الْأَعْمالِ، وَاقْضِ لِی فِیهِ الْحَوائِجَ وَالآمالَ، یَا مَنْ لا یَحْتاجُ إِلَی التَّفْسِیرِ وَالسُّؤالِ، یَا عالِماً بِما فِی صُدُورِ الْعالَمِینَ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ»

«خدایا، مرا در این ماه به‌سوی کارهای شایسته هدایت فرما و حاجت‌ها و آرزوهایم را برآور، ای آن‌که نیاز به روشنگری و پرسش ندارد، ای آگاه به آنچه در سینه جهانیان است بر محمّد و خاندان پاکش درود فرست»

خواسته‌های روز هفدهم ماه مبارک رمضان:

خدایا؛

۱. به صالح اعمال مرا هدایت کن.

۲. حوائج و آرزوهای مرا برآورده ساز.

۳. بر پیامبر (ص) و خاندان او درود فرست.

«اللّهُمَّ اهْدِنِی فِیهِ لِصالِحِ الْأَعْمالِ»

در این فقره از دعا، صالحِ اعمال از خداوند خواسته شده و تعبیر عمل صالح نیامده است. وقتی صالح اعمال گفته می‌شود یعنی ما از خدا می‌خواهیم هر عملی را که انجام می‌دهیم همگی از کارهای شایسته باشد. ولی در تعبیر اعمال صالحه، فرد ممکن است اعمال زیادی را انجام بدهد اما برخی از آن‌ها عمل صالح است.

عمل شایسته چیست؟ عملی است که سه خصوصیت دارد:

۱ عمل فی نفسه و ذاتاً شایسته باشد و عقل و وجدان آن را تأئید نماید.

۲ عملی براساس دستور آسمانی خدا، پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) باشد.

۳ منبعث از ایمان باشد (اِنَّ الّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ)

«وَاقْضِ لِی فِیهِ الْحَوائِجَ وَالآمالَ»

انسان موجودی سراسر احتیاج و نیاز است.

در سوره فاطر آیه ۱۵ می‌فرماید: یا أَیُّهَا اَلنّاسُ أَنْتُمُ اَلْفُقَراءُ إِلَی اَللّهِ وَ اَللّهُ هُوَ اَلْغَنِیُّ اَلْحَمِیدُ (ای مردم، شمایید نیازمندان به خدا، و فقط خدا بی‌نیاز و ستوده است)

خداوند راه برطرف کردن این نیاز را هم اعلام کرده است.

در سوره بقره آیه ۱۸۶ می‌فرماید: وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ اَلدّاعِ إِذا دَعانِ (هنگامی که بندگانم از تو درباره من بپرسند، [بگو:] یقیناً من نزدیکم، دعای دعا کننده را زمانی که مرا بخواند اجابت می‌کنم)

و در سوره غافر آیه ۶۰ می‌فرماید: ادْعُونی‏ أَسْتَجِبْ لَکُمْ (مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم)

امام زین‌العابدین (ع) به خداوند چنین عرض می‌کنند: «خدایا اجابت دعایم باعث گرمی بازار ایمانم می‌شود»

رونق بازار ایمان یکی از آثار اجابت دعا است.

آرزوهای انسان به دو بخش تقسیم می‌شود:

۱. آرزوهایی که به صورت اوهام و خیال باطل، انسان را مشغول می‌کند و او را از مسیر حق دور می‌کند. این دسته از آرزوها مردود است.

۲. آرزوهایی که انسان را به سوی تکامل و ترقی و رشد می‌برد. این آرزوها می‌تواند جنبه مادی و معنوی داشته باشد. این دسته از آرزوها، رحمتی از ناحیه خداوند است (اَلاَمَلُ رَحْمَةً لِاُمَّتی)

خداوند این بخش از آرزوها را نیز محقق می‌سازد.

«یَا مَنْ لا یَحْتاجُ إِلَی التَّفْسِیرِ وَالسُّؤالِ، یَا عالِماً بِما فِی صُدُورِ الْعالَمِینَ»

ای آن‌که نیاز به روشنگری و پرسش ندارد، ای آگاه به آنچه در سینه جهانیان است (چون تو همگان را خلق کردی)

در سوره ابراهیم آیه ۳۸ می‌فرماید: رَبَّنا إِنَّکَ تَعْلَمُ ما نُخْفِی وَ ما نُعْلِنُ وَ ما یَخْفی عَلَی اَللّهِ مِنْ شَیْءٍ فِی اَلْأَرْضِ وَ لا فِی اَلسَّماءِ (پروردگارا، یقیناً تو آنچه را ما پنهان می‌داریم و آنچه را آشکار می‌کنیم، می‌دانی و هیچ چیز در زمین و آسمان بر خدا پنهان نیست)

در سوره انبیا آیه ۸۱ می‌فرماید: وَ کُنّا بِکُلِّ شَیْءٍ عالِمِینَ (و ما همواره به همه چیز داناییم)

بدیهی است که با چنین خصوصیتی نیاز به سوال از بندگان ندارد که چه می‌خواهید.

در دعای رجبیه چنین گفته می‌شود: «یا مَنْ یُعْطی مَنْ سَئَلَهُ یا مَنْ یُعْطی مَنْ لَمْ یَسْئَلْهُ» (ای کسی که عطا می‌کنی به هر که از تو درخواست کند، ای کسی که عطا می‌کنی به کسی که از تو درخواست نکرده)

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ»

بر پیامبر (ص) و دودمان پاکش درود فرست.

درود فرستادن بر پیامبر (ص) و آل پیامبر (ع) وظیفه هر مؤمنی است.

در سوره احزاب آیه ۵۶ می‌فرماید: إِنَّ اَللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی اَلنَّبِیِّ یا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً (همانا خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود و رحمت می‌فرستند. ای اهل ایمان، بر او درود فرستید و آن گونه که شایسته است، تسلیم او باشید)

به استناد این آیه، پیامبر (ص) در دعای امروز درخواست درود نموده‌اند چون ایشان مصداق واقعی و تامّ و تمام مؤمنین هستند. آمَنَ الرَّسُولُ بِما اُنْزِلَ اِلَیْهِ.

و همچنین حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: «صلوات ناقص نفرستید. در صلوات، اهل بیت مرا از من جدا نکنید و بگویید: اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»