آفت و ضرورت‌های اخلاقی در انتخابات

وارث: 

حجت الاسلام و المسلمین امیر عسگری سخنران و کارشناس مذهبی، مطرح کرد: مسلمانان همواره با توجه به مبانی دینی بـه طـرح تـئوری‌های مختلفی در اداره حکومت می‌پردازند. تاریخ اسلام نیز بیانگر نوعی دموکراسی در میان مسلمانان است که آن را در عملکرد پیامبر اکرم (ص) در امور حکومت داری و شئونات آن به دو شکل مشاهده می‌کنیم یکی در ابلاغ احکام الهی و دیگری در روش اجراى دستورات الهی و همچنین نـحوه پیـاده کردن احکام الهى.

وی افزود: حضرت محمد (ص) در ابلاغ احکام الهی هرچه را از وحی دریافت می‌کردند، بدون هیچ کم و کاستی به مسلمانان ابلاغ می‌کردند و در چگونگی اجرای دستورات الهی تنها در طرز اجراى قانون، نظر مسلمانان را جویا می‌شدند، اما در قانون‏ گذارى، هیچگاه مشورت نمى‏‌کردند. در نتیجه گـاهى پیـشنهادى را طرح مى‏‌کردند، مسلمانان نخست از ایشان سوال مـى‌‏کردند کـه آیا ایـن یـک حـکم الهى اسـت، که قابل اظهار نظر نباشد و یا مربوط به چگونگى تطبیق قوانین است، اگر از موارد اجرای قانون بود اظـهار نظر مى‏‌کردند و اگر از قانون گذاری الهی بود، نظری نمی‌دادند.

 

سیره سیاسی و اجتماعی نبوی (ص)
این کارشناس مذهبی ادامه داد: حـضرت محمد (ص) در سـیره سـیاسی و اجتماعی خود بـه رغـم برخورداری از حق تصمیم گیری فردی، به نظر اکثریت شورا عمل می‌کردند، مانند جریانی که در جـنگ بـدر اتـفاق افتاد، هنگامی که سپاه پیامبر (ص) در جنگ بدر مـکانی را بـرای تـوقف انـتخاب کردند، حـباب بن منذر نزد حضرت آمد و گفت:‌ ای رسول خدا (ص) آیا این نقطه را به فرمان خدا برای نبرد با دشمنان صلاح دیدید که دیگر برای ما حق اظهار نظر نباشد، حضرت در پاسخ به او فرمودند، مـوضوع قابل اظهار رأی و نظر است. بهتر است که سپاه را حرکت داده و در کنار آب فرود رویم و حضرت این دیدگاه را پذیرفتند و به آن عمل کردند.

 

حجت الاسلام عسگری در ادامه با توجه به وضع موجود در جامعه امروزی مطرح کرد: در عرصه انـتخابات چـالش‌های مـتعدد اخلاقی پیش‌روی داوطلبان و نامزدها، احزاب و سـتاد‌های انـتخاباتی، نخبگان و شخصیت‌های تأثیر گذار، انتخاب کنندگان و رسانه‌ها وجود دارد. از جـمله این چـالش‌ها این است که از یک طرف کاندیدا باید تمام تلاش خود را برای موفق شـدن در انـتخابات به کار گیرد و از طـرف دیگـر باید در چارچوب‌های تعریف شده اخلاقی حرکت کند.

وی با اشاره به اینکه انـتخابات یکی از عـرصه‌های مهم زندگی بشر است، تصریح کرد: انتخابات اخلاقی، از آشـکارترین جـلوه‌های سـیاست اخـلاقی و سـیاست اخـلاقی، میدان عملی شدن بسیاری از ارزش‌ها و فضائل اجتماعی است. در نتیجه از راهکار‌های مؤثر ترویج اخلاق در این عرصه، نهادینه سازی عمل به موازین اخلاقی است.

این پژوهشگر مذهبی ادامه داد: حضرت محمد (ص) در روایتی می‌فرمایند، «کُلُّکُم رَاعٌ وَ کُلُّکُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعـِیَّتِهِ»؛ مسئولیت پذیری از لوازم ضروری برگزاری یک انتخابات اخلاقی اسـت و افـراد و گروه‌های دخیل درانتخابات، هدایت حیات‌بخش نبوی را سرلوحه اقدامات و فعالیت‌های خویش قرار دهند و تمام سعی خود را در جهت انجام هر چه بهتر مسئولیت‌های این عرصه صرف کنند.

حجت الاسلام عسگری توضیح داد: انتخابات سالم در جمهوری اسلامی ایران، تابع اصول و ارزش‌های اخلاقی برآمده از متن فرهنگ دینی و هنجار‌های پذیرفته شده ملی است، از اسـاسی‌ترین اصولی که سلامت انتخابات را تضمین می‌کند، می‌توان به دین محوری، کرامت انسانی و عزت نفس، قانون محوری و قانون‌گرایی، وفای به عهد و امانت داری، احساس تعلق و مسئولیت جمعی و صداقت و راستی اشاره کرد.

آفـات اخلاقی انتخابات
وی در این گفت‌وگو به آفات‌های اخلاقی در انتخابات اشاره کرد و گفت: از مجموع مطالبی که در آیات، روایات، منشور اخلاقی انتخابات و کلمات بزرگان وارد شـده اسـت، می‌توان به سیاه‌نمایی، بزرگ‌نمایی مشکلات، تخریب دسـتاورد‌های انـقلاب‌اسلامی و موفقیت‌های دولت‌ها، توطئه‌های تفرقه‌افکنانه را به عنوان اصلی‌ترین آفت‌های یک انتخابات اشاره کرد.

این کارشناس مذهبی اظهار کرد: با مـباحثی که مطرح شد و با توجه به اینـکه تـکامل اخلاقی در فـرد و جـامعه، مـهم‌ترین هدفی است که ادیان آسمانی و عـلمای اخلاق کاربردی بر آن تکیه می‌کنند، به نظر می‌رسد همه افراد درگیر در امر انتخابات باید چـارچوبی که از طرف عقلای جامعه و در قالب منشور‌های اخـلاقی برایشان وضـع مـی‌شود، حـرکت کنـند.

حجت الاسلام عسگری در پایان گفت: تمام دلایلی که در ادیان الهـی و به خصوص دین مبین اسلام در زمینه اخلاق از آیات، روایات، عقل، قوانین اساسی، بیانات معلمان اخلاق وجود دارد، عـلی‌الخصوص ادله ای که در بـاب مسائل اخلاقی وارد شده و در عـرصه انـتخابات اخـلاقی مـورد اسـتناد قـرار گرفته، اثبات می‌کند که نباید برای رسیدن به هدف از هر وسیله‌ای استفاده کرد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان