سبک زندگی در کلام امام خمینی(ره)

وارث: 

توصیه‌ها و جملات ارزشمند و پر از نکات اخلاقی امام خمینی(ره) را که بررسی می‌کنیم، متوجه می شویم که این عارف بزرگ و بنده مخلص خدا توجه زیادی نسبت به امور خانوادگی و سبک زندگی اسلامی داشته است. این دستورات و توصیه‌های اخلاقی هرچند که به نظر ساده و قابل انجام به نظر می‌رسد اما در حقیقت پشتوانه محکم اسلام را دارد و عمل کردن به آن نیازمند رعایت نکته‌های بسیار مهمی در زندگی است.

برای دانستن چند نمونه از این نسخه‌های کاربردی در زندگی روزمره، مروری برنامه‌ها و وصیت‌نامه بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی داشته ایم.

رسیدگی به خانواده

یکی از توصیه‌های امام خمینی رحمه الله در حوزه زندگی روزمره، رسیدگی به خانواده اعم از پدر، مادر، همسر، فرزند، خواهر و برادر است. البته در نگاه گسترده می‌توان این طور نتیجه گرفت که امام خمینی به رسیدگی به حال تمام محارم و آشنایان توجه ویژه داشت.

در همین مورد همسر شهید محلاتی به نقل از همسر خود تعریف کرده است که امام خمینی بر رسیدگی به اهل خانه تأکید می‌کرده و به عنوان مثال می‌گفت: «در جلسه کلاس، امام فرمود که طلبه‌های متأهل نباید شب‌ها مطالعه کنند. بلکه شب‌ها را برای رسیدگی به امور خانه و همسر و فرزندان بگذرانند و سحرها را به مطالعه بپردازند.» از این توصیه مشخص می‌شود که ایشان به نقش تعیین‌کننده خانواده در سلامت فرزندان توجه زیادی داشت.

تا جایی که امام در وصیت‌نامه خود به فرزندش توصیه کرده‌اند که: «پسرم! بزرگ‌ترین وصیت من به تو فرزند عزیز، سفارش مادر بسیار وفادار تو است. حقوق بسیار مادرها را نمی‌توان شمرد و نمی‌توان به حق ادا کرد. یک شب مادر نسبت به فرزندش، از سال‌ها عمر پدر متعهد، ارزنده‌تر است. تجسم عطوفت و رحمت در دیدگان نورانی مادر، بارقه رحمت و عطوفت رب العالمین است.»

در جای دیگر اشاره کرده‌اند که: «و به احمد، پسرم، وصیت می‌کنم که با ارحام و اقربای خود به خصوص خواهران و برادر و خواهرزادگان با مهر و محبت و صلح و صفا و ایثار و مراعات رفتار کند و به همه فرزندانم وصیت می‌کنم که باهم یکدل و یک جهت باشند. و همه در راه خداوند و [کمک به] بندگان محروم او قدم بردارند که خیر و عاقبت دنیا و آخرت در آن است.»

استفاده از فرصت جوانی

مغتنم دانستن دوران جوانی، نکته بسیار مهمی است که در توصیه‌ها و وصیت‌های امام خمینی نسبت به فرزند خودش و تمامی جوانان به آن اشاره شده است.

امام خمینی در همین مورد در نامه‌ای که به حاج احمد آقا نوشته، توصیه کرده است که: «پسرم! اکنون با تو که جوانی صحبت می‌کنم. باید توجه کنی که برای جوانان، توبه، آسان‌تر و اصلاح نفس و تربیت باطن سریع‌تر می‌تواند باشد. در پیران هواهای نفسانی و جاه‌طلبی و مال دوستی و خودبزرگ‌بینی بسیار افزون‌تر از جوانان است. روح جوانان لطیف است و انعطاف‌پذیر، و آن قدر که در پیران حب نفس و حب دنیا [هست]، در جوانان نیست. جوان می‌تواند با آسانی نسبی، خود را از شر نفس اماره رها سازد و به معنویات گرایش پیدا کند. در جلسات موعظه و اخلاق آن قدر که جوانان تحت تأثیر واقع شوند، پیران نمی‌شوند. جوانان متوجه باشند و گول وسوسه‌های نفسانی و شیطانی را نخورند. مرگ به جوانان و پیران به یک گونه نزدیک است. کدام جوان می‌تواند اطمینان حاصل کند که به پیری می‌رسد و کدام انسان از حوادث دهر مصون است؟ حوادث روزانه به جوانان نزدیکتر است.»

انتخاب دوست

دوست و همنشین هر کسی تا اندازه‌ای بر شخصیت انسان اثر می‌گذارد که می‌توان برای شناختن هر کسی به دوستانش مراجعه کرد. امام خمینی به این موضوع مهم توجه داشته و در یکی از نامه‌های خود تأکید کرده است که: «از وصیت‌های من که در آستان مرگ هستم و نفس های آخر را می‌کشم، به تو، که از نعمت جوانی برخورداری، آن است که معاشران خود و دوستان خویش را از اشخاص وارسته و متعهد و متوجه به معنویات و آنان که به حب دنیا و زخارف آن گرایش ندارند و از مال و منال به اندازه کفایت و حد متعارف پا بیرون نمی‌گذارند و مجالس و محافلشان آلوده به گناه نیست و از اخلاق کریمه برخوردارند، انتخاب کن که تأثیر معاشرت در دو طرف صلاح و فساد اجتناب‌پذیر است. سعی کن از مجالسی که انسان را از یاد خدا غافل می‌کند، پرهیز نمایی که با خو گرفتن به این مجالس ممکن است از انسان سلب توفیق شود که خود مصیبتی است جبران‌ناپذیر.»
منبع: تسنیم