وظایف منتظران نسبت به درگذشتگان / چگونه مشمول رحمت الهی قرار بگیریم؟

وارث: 

حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌رضا حدائق، مدیرعامل بنیاد مهدی موعود(عج) فارس بامداد امروز، ۱۵ مردادماه در سلسله سخنرانی‌های مجازی خود با موضوع سبک زندگی مهدوی، گفت: در سبک زندگی مهدوی یکی از وظایف ما نسبت به گذشتگان است یعنی امواتی که دستشان از این دنیا کوتاه است را نباید فراموش کنیم.

وی افزود: هر کدام از ما، یادبودِ تمام نیاکان و گذشتگان تا حضرت آدمِ ابوالبشریم. قطعاً اگر به یاد بودیم و فراموش نکردیم، آیندگان ما را نیز از یاد نخواهند برد.

حدائق با تأکید بر اینکه قطعاً در برابر درگذشتگانِ خود مسئولیت داریم، گفت: وجود مقدس نبی مکرّم اسلام در کتاب شریف خصال، مرحوم شیخ صدوق روایتی را نقل می‌کند که حضرت می‌فرماید انسان‌ها دو دسته هستند؛ «اَلنَّاسُ اِثْنَانِ وَاحِدٌ أَرَاحَ وَ آخَرُ اِسْتَرَاحَ؛ مردم، به دو نوع دنیا را ترک می‌کنند؛ بعضی‌ها با رفتنشان، به راحتیِ حقیقی می‌رسند و بعضی‌ها با رفتنشان، دیگران به راحتی می‌رسند».

مسئول حوزه علمیه منصوریه شیراز ادامه داد: حضرت می‌فرماید؛ «فَأَمَّا اَلَّذِي اِسْتَرَاحَ» کسانی که رفتنِ آن‌ها سببِ راحتیِ خودشان می‌شود «فَالْمُؤْمِنُ إِذَا مَاتَ اِسْتَرَاحَ مِنَ اَلدُّنْيَا وَ بَلاَئِهَا» بندگانی که خوب عمل کرده‌اند و به وظایفشان در دوران زندگی جدّی پای‌بند بودند و کم نگذاشتند، رفتنِ آن‌ها، سبب آسایش آن‌هاست. مردن، اولِ راحتیِ آن‌هاست؛ اولِ بهره‌مندیِ آن‌ها از نتیجه‌ اعمال و زحماتشان است. از هر سختی و رنج و مشقّتی که در دنیا با آن روبه‌رو بودند، این‌ها راحت می‌شوند.

وی بیان کرد: گرچه مؤمنین، بعضی هم در دنیا، در اوج رفاه و در آسایش به حسب ظاهر هستند اما در روایت داریم مقامی که خدا برای بندگان نیکوکار و مؤمنِ خود در نظر گرفته، هرچه این‌ها در دنیا، در آسایش، امکانات و نعمت‌ها بودند اما نعمت‌هایی که خداوند در عالم برزخ و قیامت به آن‌ها ارزانی می‌کند، قابل مقایسه با این نعمت‌های دنیایی نیست.

حدائق تصریح کرد: «وَ أَمَّا اَلَّذِي أَرَاحَ فَالْكَافِرُ» بخشی از مردم، با رفتن‌شان، دیگران به راحتی می‌رسند، پیامبر(ص) می‌فرماید آن‌ها کافران هستند. انسان‌هایی که از خدا و بندگیِ خدا فاصله گرفته‌اند و به ارزش‌های ایمانی و اعتقادی پای‌بند نبوده‌اند. «إِذَا مَاتَ» وقتی که کافر می‌میرد و از دنیا می‌رود، «أَرَاحَ اَلشَّجَرَ وَ اَلدَّوَابَّ وَ كَثِيراً مِنَ اَلنَّاسِ» اصلاً هستی، موجودات، مخلوقات و انسان‌ها، با رفتنِ او، به آسایش می‌رسند. حتی در این روایت، پیامبر می‌فرماید درخت، حیوانات و انسان‌های بسیاری با رفتنِ این‌ها به آسایش می‌رسند.

عضو جامعه روحانیت شیراز همچنین گفت: امام عصر(عج) به خداوند عرض می‌کند پروردگارا! اموات ما را و مؤمنین را و درگذشتگان از مسلمانان مؤمن را «بِالرَّأفَةِ وَالرَّحْمَةِ» هم رأفت شامل حالِ آن‌ها شود و هم رحمت. تفاوتی که بعضی از بزرگان بین «رأفت» و «رحمت» ذکر می‌کنند، رأفت، آن استمرار و پیامدِ مهربانی و پیوستگی است و رحمت، یک نوع محبت و لطفی است که انفصالی است؛ یعنی هم نعمت دائم، هم نعمت پایدار، هم نعمت منفصل، همه نوع اَشکالِ محبت و مهربانی شامل حال آن‌ها شود. تفاوت دیگری که ذکر می‌کنند، در رأفت، این مهربانی، اظهار و بیان شود.

وی با طرح این سؤال که چه مسائلی سبب می‌شود که مشمول رحمت الهی قرار بگیریم، به بیان نکاتی در این رابطه پرداخت و گفت: تفصیل این مطالب را که اگر می‌خواهیم بعد از زندگیِ دنیایی، رأفت و رحمتِ دنیایی ما را فرابگیرد، اکنون فرصت برای ما باقی است باید چه کنیم؟

حدائق یکی از موجبات رحمت در قرآن کریم پاک زیستن برشمرد و افزود: قرآن، پاک‌زیستن را سبب تداوم رأفت و رحمت نام می‌برد. خداوند را در هر حالی، فراموش نکردن و خواندن. خوفاً و طَمَعاً سبب رحمت الهی می‌شود.

وی با بیان اینکه یکی از عواملی که رحمت الهی را برای ما رقم می‌زند، اهتمامِ به امر نماز و برپاداشتنِ نماز است، گفت: پرداخت زکات در زندگی، همین اتفاق را رقم می‌زند. آن‌هایی که دغدغه‌ زندگیِ بعد از این دنیا را دارند و می‌خواهند در آن عالم هم رحمت الهی شامل حال آن‌ها شود، تا فرصت باقی است، نسبت به انجام واجبات خود کوتاهی نکنند.

مدیرعامل بنیاد مهدی موعود(عج) فارس با تأکید بر اینکه اطاعتِ از پیامبر، اطاعتِ از قرآن، سبب توسعه‌ رأفت و رحمت در زندگی می‌شود، گفت: قطعاً رعایت تقوا و پرهیزکاری، شکیبایی در سختی‌ها و مصیبت‌ها همگی مایه رحمت الهی خواهد شد.

وی گفت: همچنین یکی از عواملی که تداوم رأفت و رحمت را رقم می‌زند، استغفار جُستن است که در روایت داریم نبی مکرّم اسلام، مقیّد بودند هر صبحگاه و هر شامگاه، هفتاد مرتبه پیامبر ذکر استغفار را «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبِّی وَ اَتُوبُ اِلَیهِ» را بر زبان جاری می‌کردند. این‌ها سبب می‌شود که هم در زندگی دنیایی، مشمول رحمت الهی شویم و هم پس از رفتن، این رحمت را، خودمان برای خودمان اقدامی کرده باشیم.
منبع: ایکنا