درس‌هایی که از روشمند خواندن قرآن آموختیم

وارث: 

 مجموعه درس‌گفتارهایی با عنوان «مشقی برای قرآن‌خوانی؛ اصلاح رویکرد رجوع به قرآن» طی ماه مبارک رمضان در ۳۰ قسمت تهیه و هر روز در سایت ایکنا منتشر شد که هر چند قسمت را احمدرضا اخوت، پژوهشگر قرآنی، رضا دژبخش، مسئول مدرسه تزکیه و تعلیم دانشگاه تهران، کاظم رجبعلی، عضو علمی مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت(ع) دانشگاه تهران، یاسر رضازاده، مدرس مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت دانشگاه تهران تدریس کردند.

«بِسمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم

 

عید سعید فطر را به همه روزه‌داران تبریک و تهنیت عرض می‌کنم. عید بندگی، عیدی که خداوند بعد از این تلاش پر از زحمت و پر از صبر و شکوه و عظمت قرار است عیدی‌های شگفت‌انگیزی به همه‌ ما بدهد و باید بخواهیم نباید بی‌تفاوت باشیم، باید انتظار داشته باشیم برای اینکه توان مضاعفی برای زندگی عابدانه در ادامه سال تا ماه رمضان سال بعد بگیریم. می‌خواهیم در این عید و به مناسبت عید آن حرف‌هایی که از اول ماه رمضان گفتیم، جمع‌بندی کنیم.

 

از ابتدای ماه رمضان در مورد اصلاح رویکرد نسبت به قرآن با همدیگر در ذیل عنوان «مشقی برای قرآن‌خوانی» صحبت کردیم، قرآن خواندن درست را چگونه مشق و قرآن را وارد زندگی‌مان کنیم. اشکالاتی که در نگاهمان هست، آداب‌های غلطی که داریم، آداب‌های درستی که باید داشته باشیم، زاویه نگاهی که باید پیدا کنیم، ذهنیت‌ها و پیش‌فرض‌‌هایی که باید کنار بگذاریم و بعد برنامه‌هایی که باید استفاده کنیم، نگاه‌های درست و وسعت قرآن در زندگی و ... خیلی حرف‌ها زده شد.

 

در این جلسه پایانی می‌خواهم این مطلب را جمع‌بندی کنیم تا بتوانیم برای آن یک شیوه‌نامه خوبی داشته باشیم.

 

اگر بخواهیم همه حرف‌های گذشته یک‌پارچه کنیم، می‌توانم در این جمله برایتان خلاصه کنم که اگر کسی می‌خواهد از قرآن درست استفاده و قرآن را وارد همه ابعاد زندگی‌اش کند و آن را در گستره وسیعی به کار بگیرد، باید قرآن را به شیوه و روش درستی بخواند، قرآن خواندن، روش و شیوه لازم دارد. شیوه قرآن خواندن را خود قرآن به من و شما یاد می‌دهد، به تعبیر دقیق‌تر باید شیوه قرآن خواندن را از خود قرآن یاد گرفت.

 

مثلاً سوره مبارکه هود را مطالعه می‌کنید، می‌فرماید: «كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ؛ كتابى است كه آيات آن استحكام يافته سپس از جانب حكيمى آگاه به روشنى بيان شده است»، آیات قرآن اِحکام و تفصیل دارد، خود قرآن توضیح می‌دهد یعنی باید بعضی از حقایق من را اِحکامی ببینی و بعضی‌هایش را تفصیل آن اِحکام ببینی. یکی از شیوه‌هایی که موجب می‌شود قرآن دقیق فهمیده شود، همین  اِحکام و تفصیل است، یا در مورد کلمات قرآن؛ کلمات قرآن را باید از خود قرآن بفهمیم.

 

حضرت علامه طباطبایی که رضوان خدا بر ایشان باشد، در مقدمه تفسیر المیزان به این نکته مهم اشاره می‌کنند، می‌گویند ما اگر خواستیم قرآن بخوانیم باید شیوه درست قرآن خواندن را یاد بگیریم، باید از اهل بیت(ع) یاد بگیریم که قرآن را چگونه باید خواند.

 

البته آموزه‌هایی که علمای ربانی ما در طی این سال‌های طولانی زحمت و مرارت کشیدند و فداکاری کردند و در قالب دروس مختلف حوزوی در منطق و اصول مطرح کردند، تلاشی بوده برای اینکه در فهمیدن کلام خدا شیوه داشته باشیم. این شیوه‌ها را فرا گرفتن و روشمند شدن در فهم قرآن، مثل روش‌های تدبر در قرآن که در مجموعه‌های مختلفی کار می‌شود، اینها فقط برای جامعه روحانیت، اساتید دانشگاه و برای رشته‌های الهیات نیست، برای آحاد جامعه است. همه‌ ما باید روشمند قرآن بخوانیم، اینطور می‌شود هم قرآن را درست فهمید و هم چون درست می‌فهمیم می‌شود آن را واقعاً وارد زندگی کرد، کاری ندارد فقط یک برنامه‌ریزی می‌خواهد و به راحتی می‌شود، این کار را کرد.

منبع: ایکنا