انتظار فرج در اندیشه امام خمینی(ره)/تشکیل حکومت اسلامی؛ بالاترین زمینه‌سازی ظهور

وارث: 

به مناسبت فرا رسیدن 14 خرداد، سالروز ارتحال معمار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) و به منظور بررسی مهدویت و انتظار در منظومه فکری حضرت امام با حجت الاسلام والمسلمین «حسین الهی نژاد»، مدیر پژوهشکده آینده‌پژوهی و مهدویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

 

حجت الاسلام الهی‌ نژاد با بیان اینکه اساساً حرکت ها و نهضت های علما بر اساس تعریف و کارکرد انتظار و مهدویت توجیه می شود، اظهار کرد: غالب اندیشمندان و علمای اسلامی در تعریف مهدویت به ویژه در حوزه انتظار تعریف حرکت‌زا دارند یعنی انتظار را به این تعبیر می کنند که باید به سوی زمینه سازی و آمادگی برای ظهور حرکت و آن را ایجاد کنیم.

 

مدیر پژوهشکده آینده‌پژوهی و مهدویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ادامه داد: صاحبان این تعریف به نوعی در پی فعالیت های اجتماعی، آماده سازی مردم و مهیا کردن جامعه برای ظهور هستند، بنابر این تعریف از انتظار، باید آستین ها را بالا زده و مردم را نسبت به امام زمان(عج) آگاه کنیم و روحیه اصلاح و اصلاح گری و خودسازی و مولفه هایی را که زمینه ساز ظهور است، برای مردم ترویج و تبلیغ کنیم.

 

وی افزود: این نگاه از انتظار را غالب علمای اسلامی به ویژه علمای شیعه و در راس آنها امام خمینی(ره) داشته اند، چنان که انقلاب اسلامی با همین نگاه آغاز شد و پیش رفت و حضرت امام(ره) فرمودند: ما انقلاب کردیم تا زمینه ساز ظهور امام زمان(عج) باشیم.

 

حجت الاسلام الهی‌ نژاد تاکید کرد: این تعریفی است که نهضت های اسلامی و حرکت های اجتماعی شیعیان آن را دنبال می کنند چنان که نهضت امام هم با این  نگاه تفسیر می شود بالاترین نوع آمادگی در جامعه برای زمینه سازی ظهور، تشکیل حکومت اسلامی است لذا امام خمینی(ره) به عنوان نایب حضرت ولیعصر(عج) جمهوری اسلامی را تاسیس کردند تا نمایی از جامعه منتظر و ایده آل مهدوی در دایره کوچکتر اجرایی و عملیاتی شود.

 

مدیر پژوهشکده آینده‌پژوهی و مهدویت درباره مفهوم و کارکرد انتظار فرج در آراء امام خمینی(ره)، ابراز کرد: انتظار تعاریف متعددی دارد برخی مفاهیم و تعاریف از انتظار، سرخوردگی و ایستایی و عدم مسئولیت پذیری و انجام وظایف را در پی دارد و موجب یاس و سرخوردگی در مردم می شود.

 

وی اضافه کرد: مثل تعریف انتظار به در منزل نشستن و نگاه به فراسو دوختن و منتظر آمدن امام عصر(عج) بودن و تکلیف را به دعا و ندبه بدون حرکت تعریف کردن یا بگوییم انتظار فردی است و در حرکات اجتماعی تبلور نمی یابد، این تعاریف نتیجه ای جز سرخوردگی و یاس و عدم پویایی و بالندگی به همراه ندارد در مقابل نگاه دیگری انتظار را علاوه بر وظایف فردی در قالب وظایف اجتماعی نیز تعریف می کند.

 

وی تاکید کرد: یعنی برای انتظار زمینه‌ساز باید در کنار خودسازی و تزکیه نفس و خوداندیشی، دگرسازی و دگراندیشی هم داشته باشیم باید خودسازی به اصلاح جامعه بینجامد این نگاه حرکت آفرینی و بالندگی را در جامعه در پی دارد اگر در کنار خودسازی به فکر جامعه هم باشیم روحیه دگراندیشی در جامعه اوج و تعالی می یابد و در پی آن نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت می یابیم و زمینه ساز ظهور می شویم، این انتظار زمینه ساز و بالنده است و به ظهور ختم می شود.

 

حجت الاسلام الهی نژاد با بیان اینکه باید بدانیم انتظار حصولی است یا محصولی، ابراز کرد: حصول یعنی خود به خود و بدون تلاش، این نگاه می گوید مردم نباید خود را آماده و برای ظهور تلاش کنند لذا نتیجه بخش و حرکت آفرین نیست، اما نگاه دیگر انتظار را محصولی می داند یعنی باید دنبال آن برویم.

 

وی ادامه داد: امام خمینی(ره) چنین نگاهی داشتند لذا از این کشور به کشور دیگر و هر جا می رفتند، حرف خود را می زدند و در مبارزه با استبداد و استکبار بودند. این مبارزه و استواری نتیجه رویکرد محصولی به انتظار است.

 

حجت الاسلام الهی نژاد در پایان خاطرنشان کرد: امام خمینی(ره) اگرچه بر آماده سازی فردی تاکید داشتند اما بهترین برونداد انتظار را حکومت اسلامی می دانستند و می فرمودند: حکومت ما زمینه ساز ظهور است و باید مردم را به سمت ظهور ببریم. ایشان در عمل با تشکیل حکومت اسلامی، پایبندی به این رویکرد را ثابت کردند که در کنار تزکیه نفس و اصلاح خود باید روحیه اصلاح گری نیز در جامعه منتظر وجود داشته باشد.
منبع: شبستان