حجت الاسلام انصاریان: هیئت های عزاداری برای بهره رسانی بیشتر باید مهندسی شوند

حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان  صبح امروز در افتتاحیه نخستین همایش علمی هیأت و آئین‌های مذهبی گفت: در مسأله برپا کردن هیأت‌های مذهبی، تداوم و کیفیت آن از آیات قرآن و روایات نکات مهمی را می‌توان کشف کرد. اگر به ظاهر آیات و روایات و الفاظ اکتفا نکنیم که این امر چیزی نصیب ما نخواهد کرد.

وی ادامه داد: براساس روایات کتب معتبر، مؤسس هیأت، حول محور سیدالشهداء خود پروردگار است. هدف‌های الهی عالمانه، حکیمانه، رحیمانه، مقدس و اثرگذار است. در جریان توبه آدم (ع) در چشم پوشیدن از یک نهی ارشادی، توسل به کار گرفته شد. جبرئیل به امر پروردگار آدم را با بهترین ذریه او از نظر معنوی آشنا کرد و او اسم برد. آدم با نام بردن از امام حسین علیه السلام گریه کرد. این گریه طبیعتی بود که در وجود مومن قرار داد که امیرالمومنین این مسئله را اعلام کرد که مکرر با نگاه چهره اباعبد الله به او فرمود یا عبره کل مومن که شامل همه مومنان از اولین و آخرین می‌شود به این معنا که یاد تو و مصیبت تو اشک‌ مومنین را جاری می‌کند. آدم از جبرئیل سؤال کرد که این پنجمین نفر کیست که من اشک ریختم؟ جرئیل گوشه‌ای از حادثه کربلا را بیان کرد. در این حادثه هم مسأله دشمن‌شناسی و ولی‌شناسی وجود دارد. این اولین جلسه هیأت بود که سه نفر حاضر بودند. آدم، همسرش و جبراییل بودند. از متن توبه آدم می‌فهمیم که همسرش هم بوده است.

این استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: الله به معنای وجود مستجم جمیع صفات کمال است که به غلط مشهور خدا معنا شده است که مصطلح است. در این جلسه هیأت که زمینه شناخت دشمن و ولی خدا و توسل و توبه بود، ادامه پیدا کرد و در زمان تمام انبیای الهی بوده است که در کتاب کامل الزیارات آمده است. من این کتاب را در 700 صفحه ترجمه کردم و در مقدمه نوشتم که هیچ در قیامت امیدی به نماز، روزه، منبر، کتاب، تحصیل و ... ندارم و تمام امیدم به این کتاب است و وصیت کردم تا این کتاب را روی سینه من در قبر بگذارند.

وی افزود: در زمان موسی‌بن عمران جلسه هیأت گسترده‌تر بود. هارون زودتر از موسی دنیا رفت و او کنار پیکرش گفت برادرم را بیامرز. خطاب رسید که آمرزش را برای هرکس می‌پذیرم الی شمر که موسی عرض کرد او کیست و خداوند ماجرای عاشورا را برای او بیان کرد. این‌ها قبل از تولد سیدالشهدا(ع) بود که هیأت برپا شد و مخاطبان آن انبیاء اولی‌العظم بودند.

انصاریان تصریح کرد: بعد از تولد سیدالشهداء(ع) مصیبت ایشان بارها مطرح شد.‌ خاک کربلا به پیامبر داده شد و ایشان به ام سلمه داد و فرمود هروقت دیدی از این خاک خون چکید، بدان حسین من را کشتند. بعد از عاشورا، امام سجاد(ع) و تعدادی از یاران خاص او هیأت برپا می‌کردند و این جلسه مردمی شد.

این استاد حوزه علمیه تصریح‌ کرد: زمان امام باقر و امام صادق و تا امام رضا علیهم السلام که فرصت زمانی داشتند، در خانه خود جلسه می‌گرفتند و خود ائمه روضه عالمانه می‌خواندند که موجب جذب به دین و نفرت از دشمن می‌شد. ائمه به تعلیر تهرانی‌ها، آخوند هیأت بودند و مداحان عالم مانند کمیت دعوت می‌کردند که در اشعار خود دشمن‌شناسی و ولی‌شناسی می‌کردند. کمیت می‌گفت 40 سال است که دار اعدام شدنم را به دوش می‌کشم.

وی با اشاره به اینکه بعد از غیبت امام زمان(عج) علمای شیعه تشکیل جلسات دینی را ادامه دادند، گفت: منبری‌های اصفهان سیدعلی نجف‌آبادی که درس خارجش در اصفهان نمونه نداشت، منبر روضه خانگی می‌رفت و دو زار می‌گرفت و می‌گفت پول اباعبدالله و با آن زندگی می‌کرد. امروز باید جلسات را به سبک جلسات قدیم سوق دهیم.

انصاریان ابراز کرد: در جلسات دینی، اول باید فردی مسئله بگوید. در جلسه دهه عاشورا ما آقای فلاح‌زاده، پاسخ‌گوی سوالات شرعی است و این واجب است زیرا مردم زمان ما از فقه دور هستند و با گذشته تفاوت دارند. هیأت‌ها باید علمی شود و نباید مداح محور باشد. من با مداحی مشکل ندارم و این‌ها در جلسات محرم و رمضان 13-14 میلیون نفر را از گناه دور می‌کنند اما باید مدیر جلسه تشویق شود که جلسه علم محور شود و عالمی را دعوت کنند تا نیم ساعت سخنرانی کند.

این سخنران مذهبی افزود: دعای ندبه مضامین دشمن شناسی، ولی‌شناسی و ... دارد که یک زمان بررسی کردم و دیدم 400 موضوع اصیل شیعی در آن وجود دارد که می‌خواهم آن را تفسیر کنم اما هنوز فرصت نکردم. کتابخانه‌ها، دارالایتام، بیمارستان و ... که شیعیان سالها ایجاد کردند، همه به برکت مجالس سیدالشهدا و هیأت‌ها بود.‌

انصاریان تصریح کرد: از طریق منبر و هیأت، بیمارستان، خیریه، مدرسه و صندوق قرض الحسنه ساخته شد. از هیأت‌ها می‌توان بهره‌برداری بزرگ کرد. روز 15 و 16 ماه رمضان رسم شده است که به نانوایی پول می‌دهند تا نان رایگان به مردم به نام کریم اهل بیت(ع) بدهند. ما در ایران 4 روز مهم داریم 21 رمضان حول محور امیرالمومنین(ع)، 28 صفر حول پیامبر(ص)، روز اربعین و روز عاشورا که من برای این روزها غصه می‌خورم که فرصت خوبی برای کار است اما استفاده نکردیم. دردهای بزرگ جامعه را با استفاده از این 4 روز می‌توان برطرف کرد.

این استاد حوزه علمیه گفت: در کشور ما جایی بهتر و اثرگذارتر از هیأت‌ها نیست. گاهی این روزها مردم در خانه می‌نشینند سخنرانی و مداحی می‌نشینند، خوب است اما هیچ‌چیزی مانند حضور نیست که افراد بهره می‌برند. باید برای بهره از این روزها طرح ریخت. البته نباید برنامه‌ریزی طرح با بندها و تبصره‌های زیاد مثل قوانین کشور نوشت بلکه باید ساده طراحی کرد تا فراگیر شود. هیأت‌ها معدن خیر است و نیازمند مهندس است تا آن را کشف کند، در خدمت مردم قرار دهد.