همسایه و امیدواری به خدا

وارث: امام جعفر صادق عليه‌السلام فرمودند:

در سفارش‏‌هاى لقمان به پسرش، اين است كه به او گفت : پسرم! از چيزهايى كه بايد با آن، در برابر دشمنت مسلّح شوى تا زمينگيرش كنى، نرمى با او و اظهار خشنودى از اوست؛ ولى با كناره‏‌گيرى، خود را از او دور نكن، كه رازت براى او آشكار مى‏‌شود و براى سرنگونىِ تو تدارك مى‏‌بيند.
پسرم! از خدا چنان بترس كه اگر با نيكىِ دو جهان به او برخوردى، باز هم بترسى كه خدا كيفرت دهد، و چنان به خدا اميدوار باش كه اگر با گناهان دو جهان به او برخوردى، باز هم اميدوار باشى كه خدا تو را بيامرزد.
پسرم! صخره بزرگ و آهن و هر بار سنگينى را بر دوش كشيدم؛ ولى چيزى سنگين‌‏تر از همسايه بد، بر دوش نكشيدم.
همه تلخى‏‌ها را چشيدم؛ ولى چيزى تلخ‏تر از فقر نچشيدم.

متن حدیث:

كانَ فيما أوصى بِهِ لُقمانُ ابنَهُ ناتانَ أن قالَ لَهُ : يا بُنَيَّ ، لِيَكُن مِمّا تَتَسَلَّحُ بِهِ عَلى عَدُوِّكَ فَتَصرَعُهُ المُماسَحَةُ وإعلانُ الرِّضا عَنهُ ، ولا تُزاوِلهُ بِالمُجانَبَةِ فَيَبدُوَ لَهُ ما في نَفسِكَ فَيَتَأَهَّبَ لَكَ .
يا بُنَيَّ ، خَفِ اللّه‏َ خَوفا لَو وافَيتَهُ بِبِرِّ الثَّقَلَينِ خِفتَ أن يُعَذِّبَكَ اللّه‏ُ ، وَارجُ اللّه‏َ رَجاءً لَو وافَيتَهُ بِذُنوبِ الثَّقَلَينِ رَجَوتَ أن يَغفِرَ اللّه‏ُ لَكَ .
يا بُنَيَّ ، حَمَلتُ الجَندَلَ وَالحَديدَ وكُلَّ حِملٍ ثَقيلٍ فَلَم أحمِل شَيئا أثقَلَ مِن جارِ السَّوءِ، وذُقتُ المَراراتِ كُلَّها فَلَم أذُق شَيئا أمَرَّ مِنَ الفَقرِ.