درس اخلاق / چرا پروردگار ما را آفرید؟

وارث: بسم الله الرحمن الرحيم
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
﴿فمن اهتدی فانما يهتدی لنفسه و من ضل فانما يضل عليها﴾.
سه تا صلوات بفرستيد.
چرا پروردگار ما را آفرید؟
سخن امشب ما در بیان هدف خلقت انسان است و اینکه در صورت متابعت و یا مخالفت ما با دستورات الهی چه ثمرات و یا ابتلائاتی متوجه ما خواهد شد؟ شخصی‌از امام‌صادق(ع)پرسید: یابن‌رسول‌الله! چرا پروردگار ما را آفرید؟ «فقال ان الله تبارك تعالي لم يخلق خلقه عبثاً». حضرت فرمود: پروردگار، شما را بدون هدف نیآفریده است.
اميرمؤمنان(ع) مي‌فرمايد: آيا انسان مانند آن حيوان چهارپایی است که فقط چشمش به دست صاحبش است که چه وقت علوفه برایش می‌آورد؟ «أأترک سدیً کالبهيمة المربوطة همها علفها او المرسلة شغلها تقممها تکترش من اعلافها تلهو عما يراد بها».
آیا انسان فقط برای این آفریده شده که شكمش را پر بكند و هيچ هدفي نداشته باشد؟! اگر این‌چنین باشد؛ آن‌وقت بين حيوان و انسان چه تفاوتی است؟!
نمایاندن مخلوقات به ملک و ملکوت
«بل خلقهم لاظهار قدرته». هدف خلقت این است‌ که پروردگار مي‌خواهد مخلوقات خود را به تمام ملک و ملکوت بنماياند.
اگر فرعون و قارون مرا صدا می‌زدند؛ نجاتشان می‌دادم!
پروردگار نمی‌خواهد شما به جهنم بروید، آقاجان! وقتی فرعون ادعاي خدايي كرد؛ موسي(ع) عرض‌كرد: بارالها! فرعون ادعای خدايي مي‌كند، نابودش کن! 30 سال گذشت؛ اما پروردگار نفرین موسی را اجابت نکرد. وقتی هم که در حال غرق شدن موسی(ع) را صدا زد؛ پروردگار قسم به ذات مقدسش خورد که اگر فرعون مرا صدا زده بود؛ من او را نجات می‌دادم! (این قضیه را مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی بیان کرده است که در مراتب فقهی و اخلاقی مجتهد بودند)   ببینید پروردگار چقدر شما را دوست دارد. قارون با اینکه به پیغمبر الهی بی‌ادبی کرده بود، بعد از آنکه گرفتار عذاب الهی شد و موسی(ع) به کوه طور رفت، پروردگار فرمود: چرا وقتی که قارون از تو کمک خواست؛ او را یاری نکردی؟! اگر او یک‌بار مرا صدا زده بود؛ من نجاتش می‌دادم!
از نعمت استدراج باید به خدا پناه برد
بعضی از بندگان هر چه معصيت مي‌كنند؛ پروردگار نعمت بيشتري در دسترس آنها مي‌گذارد! این نعمت استدراج است‌که ظاهرش نعمت است و باطنش نقمت. از اینگونه نعمت‌ها باید به خدا پناه برد.
آیا انصاف است با چنین خدای مهربانی مخالفت بکنم؟!
حال که پروردگار این‌همه نعمت به من داده، آیا انصاف است که با چنین خدای مهربانی مخالفت بکنم؟!
همه از بهر تو سرگشته و فرمانبردار      حيف باشد كه تو فرمان نبري
ماه و خورشيد و تمام كائنات را مسخر فرزند‌آدم كرده است؛ ولی یک تکلیفی هم بر عهده او قرار داده است، نماز بخواند، روزه بگیرد، تعامل در خیر نماید، امر به معروف و نهی از منکر و ... تا اینکه او را به بهشت رساند.«وليکلفهم طاعته فيستوجبوا بذلک رضوانه».
آداب انسانیت و مکارم اخلاق، راه ورود به بهشت
وقتي‌كه نبي‌اكرم(ص) در شب معراج با جبرئيل در بهشت می‌گشتند، فرمودند: ای جبرئیل بهشت چه جای خوبی است! جبرئیل عرضه داشت: یارسول‌الله! بهشت جای خوبی است؛ اما جای کسانی است که به مکارم اخلاق و آداب انسانیت متخلق شده باشند.
شما را آفرید تا نعمتش را بر شما ارزانی بدارد
حضرت ‌فرمود: پروردگار شما را خلق نکرده تا به او نفعی برسانید؛ بلکه شما را آفرید تا نعمتش را بر شما ارزانی بدارد تا ابد. «بل خلقهم لينفعهم ‌و يوصلهم الی نعيم‌الابد». یک صلوات بفرستید، داداش‌جون!
فضائل اخلاقی روح را زنده می‌کند
فضائل اخلاقی خوراک روح شماست و شما را زنده می‌کند و اگر گرفتار اخلاق پست شوید؛ هلاک خواهید شد، داداش‌جون!
پروردگار نفس انسانی را اینگونه آفریده است. «يکمله الفضائل و تهلکه الرذائل».
برای اینجا خلق نشده‌اید
حضرت فرمودند: «فان الدنيا خلقت لكم و انتم خلقتم للآخره». شما كه براي اينجا خلق نشده‌ايد.
تو را ز كنگره‌ی عرش مي‌زنند صفير    نشيمنت نه در این كنج محنت‌آباد است
خود را چو ذره هیچ بدان در هوای دوست
مغربي هم می‌گوید:
بر باد فنا تا ندهي گرد خودي را         هرگز نتوان ديد جمال احدي را
«يا موسي دع نفسك فتعال». ای موسي! اگر مي‌خواهي پيش من بيايي؛ بايد خوديت خود را رها كني؟
خود را چو ذره هيچ بدان در هواي دوست     گر مهر روي درخشانش آرزوست
انسان در دیدن و گفتن و شنیدن آزاد نیست
اگر آرزو داري که پروردگار را ببيني؛ بايد خودت را هيچ بدانی.
جانها فلكي گردد اگر اين تن خاكي
بيرون كند از خود صفت ديو و ددي را
بايد چشم وگوش و زبان را كنترل کرد. انسان آزاد نیست که هر چه دلش می‌خواهد، بگوید و ببیند و بشنود. گفتن و شنیدن عیوب مردم حرام است. دیدن مناظر محرمه حرام است. این صفات را باید از خود بیرون کنید، داداش‌جون!
عاجزترین مردم کسی است که در اصلاح نفسش ناتوان باشد
باید صفت درندگی و غضب و تکبر را از خود بیرون کنید و نفس را به آداب انسانیت متخلق نمایید که حضرت فرمود: عاجزترین مردم کسی است که از اصلاح نفس خود ناتوان باشد. «اعجز الناس من عجز عن اصلاح نفسه». نگو نمی‌توانم.
اگر گویی که نتوانم برو بنشین که بتوانی
انسانیت انسان به کسب فضائل است، نه قد رشید و زلف بلند
بايد در مكتب امام صادق(ع) وارد بشوي، آقاجان! باید با «قال الصادق» و «قال الباقر» متأدب بشوي، انسان بشوي، داداش‌جون!
ابوالفتح بسطي -که وزیر سلطان محمود غزنوی بود- مي‌فرمايد:
اقبل علي النفس واستکمل فضائلها
انسانيت انسان به کسب فضائل اخلاق و انساني است؛ نه قد رشید و زلف بلندش، جان دلم! يك صلوات بفرستيد، داداش جون!

راه نجات، خدعه نکردن است
شخصی پرسید: يا رسول‌الله! راه نجات ما در چیست؟ حضرت فرمودند: راه نجات در این است که نسبت به یکدیگر خدعه نکنید.
خدعه در نماز خواندن
خدعه یعنی اینکه بنده یک عملی انجام دهد -مثلاً نماز بخوانم- ولیکن غیر خدا را در نظر داشته باشد. این خدعه است. وقتی نمازگزار تکبیر می‌گوید، یعنی پروردگار من بزرگتر از آن است که توصیف شود، یعنی همه چیز را پشت سر انداختم و به تو رو کردم خدایا! حال اگر در نماز هم به دنبال دنیا باشم؛ خطاب می‌رسد: ای بنده‌ی من! آیا با من خدعه می‌کنی؟! من بالاترین عذابها را -که محروم شدن از لذت مناجات است- نصیب تو خواهم کرد.
حال امیرمؤمنان(ع) در نماز
امیرمؤمنان(ع) وقت نماز حال مبارکشان فرق می‌کرد، رنگ چهره‌ی مبارکشان تغییر می‌کرد و می‌فرمود: وقت ادای امانت الهی رسیده است.

ای بلال! اذان بگو و راحتم کن
پیغمبر(ره) هم وقت نماز می‌فرمودند: «ارحنا يا بلال». ‌ ای بلال! بیا و ما را از این تعلقات دنیا راحت‌کن! بیا و اذان بگو تا مشغول مناجات شویم.
ما تو را عذاب می‌کنیم، ولی تو نمی‌فهمی!
وقتی که موسی(ع) به کوه طور می‌رفت، شخصی گفت: ای موسی به خدا بگو که فلان بنده‌ات این همه معصیت ترا می‌کند، چرا عذابش نمی‌کنی؟! پروردگار فرمود: یا موسی! به آن شخص بگو که ما تو را عذاب می‌کنیم؛ ولی تو نمی‌فهمی! لذت مناجاتم را از تو گرفته‌ام!
زود سلام می‌دهی و فرار می‌کنی!
چهل سال است که عبادت می‌کنی؛ ولی مثل مرغ پرکنده وقتی در مسجد مشغول نماز هستی، می‌خواهی زود سلام نماز را بدهی و فرار کنی، داداش‌جون!
خدا هم در روز قیامت تو را به سخره خواهد گرفت
اگر «تکبيرة الاحرام» نماز را گفتی، ولی غیر خدا را در نظر داشتی؛ خدا هم در روز قیامت تو را به سُخره خواهد گرفت. ﴿الله يستهزئ بهم﴾. ‌ در بهشت را باز می‌کنند، همین که اینها بخواهند وارد بهشت شوند؛ یک‌مرتبه درها بسته می‌شود! ﴿فاليوم الذين آمنوا من الکفار يضحکون﴾. ‌ در روز قیامت اشخاص با ایمان به کفار می‌خندند. به قول شما می‌گویند: دماغشان سوخت!
تا گرفتار نشده‌اید، مبادرت به عمل کنید
«فبادروا بصحة الاجسام». ‌ تا بدن سالم دارید، مبادرت به عمل كنيد. اولاد و اموال و اقوام و عشیره.. هیچکدام به درد نمي‌خورد، داداش‌جون!
«فبادروا كانكم ببغتات طوارقه». ‌ عمل کنید، قبل از آنکه گرفتار بلاهای ناگهانی شوید. مانند آن شب‌هایی که وقتی همه در خواب شیرین بودند، بمب بر سر ما می‌بارید!
به تو پناه می‌برم از شبیخون شبانه
نبي اكرم(ص) دعا می‌کند که خدایا! به تو پناه می‌برم از شبیخون شبانه! «اعوذ بك من طوارق الليل». ‌
بلای شبانه و انتقال به گودال قبر
«فتنقلکم من ظهر الارض الی بطنها». ‌ يعني پروردگارا! مبادا یک بلای ناگهانی شبانه بر ما نازل شود و ما را از روی زمین به گودال قبر منتقل کند.
پروردگارا! تو را به عصمت زهرا(س) ما را متوجه معارف اسلامي و وظايف اسلامي خودمان بفرما!
پروردگارا! حاجت مؤمنين و مؤمنات را روا بفرما!
پروردگارا! اموات اين جمع و من رو سياه را بيامرز!
پروردگارا! اسلام و اسلاميان را ياري بفرما!
مسلمانان را در دنيا سرافراز بفرما!
پروردگارا! عَلَم كفر را سرنگون بفرما!
زمامداران و كساني كه متصدي رتق و فتق مملكت ما هستند و وسايل رفاه ما را فراهم مي‌كنند، پروردگارا! آنها را ابقاء بفرما!
پروردگارا! امام زمان ما را ياري بفرما!
پروردگارا! امام زمان(ع)را از ما راضي بفرما!
صلواتی بفرستید.

منبع: varesoon.ir