معنای ثبات ایمان یا ثابت قدم بودن در دین چیست؟

وارث:امیر المؤمنین على (ع) فرموده است:

پارسایى و پرهیزکاری مایه ثبات و پایدارى ایمان است.

امیر المؤمنین علیه السّلام به اصحابش فرمود:

… خوشا بحال کسى که محبّت ما اهل بیت در قلب او رسوخ داشته باشد، ایمان در قلب چنین کسى ثابت‏تر از کوه احد در مکانش خواهد بود.

 

ثبات ایمان یا قابت قدم بودن در دین

خدای تعالی درباره ی ثبات می فرماید:

«یُثَبِّتُ اللهُ الَّذینَ آمَنُوا بالقَولِ الثابِتِ فِی الحَیوهِ الدُّنیا وَ فِی الاخِرَهِ» (سوره ی ابراهیم، آیه ی ۲۷)

خداوند مومنان را با قول ثابت در زندگی دنیا  و آخرت تثبیت می کند.

ثبات حالتی است که تا با ایمان همراه نگردد اطمینان نفس و در نتیجه طلب کمال میسر نمی شود، زیرا هر کس که در عقاید خود متزلزل باشد نمی‌تواند طالب کمال باشد، و ثبات ایمان عبارت است از حصول قطع به اینکه کامل و کمالی وجود دارد، و تا این قطع حاصل نشود طلب کمال وجود نمی گیرد، و تا تصمیم بر طلب کمال و ثبات در راه آن به دست نیاید سیر و سلوک ممکن نیست، و کسی که تصمیم دارد ولی ثبات نداشته باشد مصداق این آیه است که خداوند می فرماید:

«کَالَّذیِ استَهوَتهُ الشَّیاطینُ فِی الاَرضِ حَیران» (سوره ی انعام، آیه ی ۷۱)

مانند کسی است  که شیاطین او را در زمین افکنده و حیران است.

بلکه می‌توان گفت متحیر و سرگردان، تصمیم هم ندارد و تا به یک سمت معیّن رو نیاورد حرکت و سیر و سلوک از او صادر نمی‌شود و اگر هم حرکتی بکند حرکتی بی حاصل و بدون فائده است.

و امّا علّت ثبات یک فرد بصیرت درونی و اعتقاد به حقّانیّت عقاید خود و دریافت لذّت نیل به کمال و ملکه شدن این حالت درونی است به گونه‌ای که زوال نپذیرد، و بدین گونه است که از انسان‌های ثابت قدم همواره اعمال صالح صادر می گردد.

 

نکته: ملکه در مقابل حال است. حال آن حالتی است که زوداز بین می‌رود مثل زردی رنگ انسان ترسیده و سرخی رنگ انسان خجالت زده، ولی ملکه حالتی که به زودی زوال نمی‌پذیرد مثل شجاعت و حسادت و سایر ملکات اخلاقی.

 

(«اوصاف الاشراف» خواجه نصیرالدین طوسی، انتشارات حضور، صفحه ۲۹)

منبع:سایت دلدادگان

/م.س 215