حجت الاسلام موسوی مطلق: اولین قدم ادب در محضر پروردگار چیست؟

حضرت علی اکبر علیه‌السلام مظهر ادب هستند. اولین ادبی که باید رعایت کنیم، ادب در محضر پروردگار است. کسی می تواند ادعا کند که رشد کرده و به مقامات بالا رسیده است که این ادب را نگه دارد. می بینید که ائمه علیهم السلام و الهام گرفتگان از اهل بیت علیهم السلام همه این شاخصه را دارند.

اولین قدم ادب در محضر پروردگار انجام واجبات و ترک محرمات است. یعنی آنچه که خداوند متعال فرمود، انجام دهیم. با پیمودن این قدم می توانیم به مراحل بالاتر برویم که خودمان را به عبادت پروردگار زینت می دهیم. قرار است که اوامر را گوش کنیم و انجام دهیم. آنها را که انجام دادیم، می گوییم می خواهم با خدایی که به اوامرش گوش می دهم، انس بیشتری بگیرم. انجام اوامر سبب تقرب است ولی شما دنبال مراحل بالاتر هستی.

اهل ادب در محضر پروردگار عالم اهل انجام دادن مکروهات هم نیستند و اهل انجام دادن مستحبات هستند. کمی بالاتر هم آنها حتی اهل انجام دادن کار مباح هم نیستند. یعنی قدم اول انجام واجبات و ترک محرمات است.

قدم دوم مستحبات و مکروهات است. در کتاب سیمای فرزانگان که کتابی بسیار خوب است، مرحوم ملا صالح مازندرانی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را در عالم رویا دیدند و سوال کردند: علمای قدیم دارای کرامات زیادی بودند، چرا حالا کمتر است؟ فرمودند: علما احکام را به دو دسته تقسیم می کردند: حلال و حرام، مکروهات را در دسته حرام قرار میدادند. یعنی آنقدر مقید بودند که مکروهات برایشان حکم حرام را داشت. مستحبات هم برایشان در حکم واجب بود. به این قیود الهی مقید بودند.

ادب در محضر پروردگار این است که اوامر خداوند و مکروهات و مستحبات و نواهی اش را اطاعت کنیم تا به جایی برسد که کارهای مباح را هم انجام ندهیم. بالاتر از همۀ اینها قدمی است که خلوتی پیدا کند برای انس با خدا. سالک الی الله دنبال خلوتی است که انسی پیدا کند تا با خدا راز و نیازی داشته باشد تا به بهشت الهی برسد.

اهل معرفت اهل عمل هستند که بسیار رشد و ترقی می کنند چون عمل می کنند. ماه شعبان است و مناجات با پروردگار، قدر بدانید که تا فرصت جوانی را دارید استفاده کنید. لذتی در آن است که در هیچ جای عالم و هیچ کاری به وجود نمی آید. زیر سایۀ این مقامات انسان رشد می کند. امام حسین علیه‌السلام راجع به حضرت علی اکبر علیه‌السلام فرمودند: ممسوس فی الله؛ آیا اگر دهخداها هم صدها جلد لغت بنویسند، می توانند ممسوس فی الله را ترجمه کنند؟ و یا سخنی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در شأن امیرالمومنین علی علیه‌السلام فرمودند: علی ممسوس فی ذات الله؟

اگر قرار است که علی اکبر علیه‌السلام الگوی ما باشد به جایی رسیده است که امام او می گوید: " ممسوس فی الله " آیا ما اینگونه هستیم؟ ادب در محضر امام وقت این است که انسان از امامش اطاعت کند و خواست قلبی امام زمانش را بفهمد. اینکه ندانیم رضای امام زمانمان در این قول و فعل هست یا نه نشان دهندۀ عقب بودن ما است.

جامعۀ ما جامعه ای با ادب نیست و این موضوع را باید با صراحت گفت. نباید اینچنین باشد. چقدر مؤدب هستیم؟ رعایت می کنیم یا خیر؟ برخی چشمانشان را میبندند و سخن بر زبان جاری می کنند آن هم در حالت عادی. اگر عصبانیت باشد که هیچ! زبان ما ادب لازم را دارد؟ کسانی که ادب در گفتار و شنیدار ندارند، در ادب در محضر پروردگار مشکل دارند. ما به تربیت و ادب نیاز داریم. از خدا خواهیم توفیق ادب/ بی ادب محروم ماند از لطف رب