از نظر اعتقادی همانند: اعتقاد به توحید و نبوت و معاد و امامت. احکام عملی همانند: عبادات و معاملات و معاشرات و رابطه های خانوادگی و اجتماعی.
هر مسلمانی احکام فرعی و عملی را یا باید مجتهد باشد و احکام را استنباد کند و در مرحلۀ عمل قرار بدهد، یا اینکه مقلد باشد. باید از مجتهد جامع الشرایط تبعیت کند.
اما در اصول اعتقادی تقلید جایز نیست. هر کسی باید با فکر و عقل خودش بفهمد. فکر را به جریان بیفکند، بفهمد که توحید و خداشناسی و معاد و پیغمبر شناسی، اصول اعتقادی است و نمی تواند تقلید کند. حتی نگوید: پیغمبر گفته است: خدا هست، بگوید: خدا هست. با عقل می فهمد.
آسان ترین کار است. عقل دارد. می یابم که هستم و زنده ام. در اینکه هستم شکی نیست. بینا هستم و شنوا، فکر و عقل دارم. شکی در این نیست. می فهمم که اینها را کسی به من داده است. خودم که از زمین نروییدم. من که صد سال پیش نبودم! چه کسی مرا ساخته است؟ در این شکی نیست که اینها را به من داده اند. قطعاً کسی که داده، بینا و زنده بوده است. موجود بوده و شنوا. چون بوده است، داده.
کسی که بی پول باشد به فردی پول نمی دهد، دارد که می دهد. پس کسی که ما را ساخته است بینا و شنوا بوده است. عقل و فکر داشته است. علاوه بر اینکه عالم و قادر بوده و می دانسته که من چه می خواهم و می توانست بدهد، داد.
پس سازندۀ من می دانست که من چه می خواهم و می توانست بدهد، داد. هم قدیر و هم علیم بوده است و هم حکیم. حکیم کسی است که هدف دار است. پس او چون حکیم است حتماً از ساختن من هدفی دارد. چرا مرا ساخته و به اینجا آورده است؟ هدفی داشته است. باید به من بفهماند که چه بود.
من نمی توانم مستقیماً با او رابطه داشته باشم، پس او باید کسی را انتخاب کند و برنامۀ مرا به او بگوید. کسی را که انتخاب می کند باید هم جنبۀ بشری در او باشد و هم جنبۀ الهی. باید از دریچه ای بگیرد و از دریچه ای پس دهد. از دریچۀ الهی، خالق من بگیرد و به من برساند.
خودش هم می فرمود: من بشر هستم، دریچه ای دارم که از طریق وحی با خدا در ارتباط هستم.
با عقل فهمیدم که من وجود دارم، خالق دارم و خالق من هم بیناست، هم شنواست، هم حکیم است. او به من برنامه داده است و فرموده: عمل کن. عقل هم می گوید: به دین عمل کن. همان طور که چشم و ابرو داده است، این کار هم حکیمانه است.
پیامبر که همیشه نیست. بشر است و از دنیا میرود. وقتی رفت باید جای او کسی را انتخاب کند که به جای او مبین این برنامه باشد. خودش که نیست و از دنیا رفته است باید کسی را انتخاب کند. همان کسی که پیامبر را معصوم منصوب کرده است، همان کس امام را انتخاب می کند. انتخاب از کسی است که اشتباه نداشته باشد. او باید معین کند نه مردم.
حالا باید سر سفرۀ امام بشینی و هر چه او گفت عمل کنی. همۀ اینها را عقل می گوید. تا اینجا عقل بود، بعد از این هم وحی معین می کند. عقل گفت: کیفر داری، جهنم و بهشت داری. اینکه صراط چیست و جهنم چیست و.. اینها را وحی می گوید.
عقل می گوید: کسی که جای پیامبر نشسته است، اطاعت از او واجب است. اگر غیر از او باشد اطاعت از او معقول نیست.
امام باقر علیهالسلام می فرمایند: کسی که دین دارد و خدا را شناخته است که پیامبر هست، خدا هست و معاد هم هست، اما امام را قبول نکرده است تلاش های او مقبول نخواهد بود. او گمراه سرگردان است.
باید چند سالی که در این دنیا هستم، بفهمم مذهبم چیست. بفهمم که آن طرف گرفتار نشوم که جهنمی خواهم بود.
با اعتقاد زندگی می کنیم. با اعتقاد می میریم. تا خدا، خدایی می کند، زنده هستیم و یا ه بهشت می رویم و یا جهنم.
اعتقاد به خدا و پیغمبر و امام کافی نیست. عمل می خواهد، اطاعت کنید، بندگی کنید و بنده باشید.
Links:
[1] http://vareth.ir/
[2] http://vareth.ir/fa/news/46617/%D8%AF%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-94
[3] https://vareth.ir/tag/keyword/16795/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C
[4] https://vareth.ir/tag/keyword/6704/%D8%AF%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82
[5] https://vareth.ir/tag/keyword/20300/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86
[6] https://vareth.ir/tag/keyword/29505/%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%AC%D9%88%D8%B1
[7] https://vareth.ir/tag/keyword/6191/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA
[8] https://vareth.ir/tag/keyword/7348/%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA
[9] https://vareth.ir/tag/keyword/6667/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA
[10] https://vareth.ir/tag/keyword/14891/%D8%AA%D9%88%D8%AD%DB%8C%D8%AF
[11] https://vareth.ir/tag/keyword/6114/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF
[12] https://vareth.ir/tag/keyword/16427/%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D9%86