بیانات آیت الله مظاهری در آستانۀ فرارسیدن ماه مبارک رمضان/بهترین اعمال در ماه مبارک رمضان چیست؟ +صوت

الحمدلله ربّ العالمین و الصلاة و السّلام علی خیر خلقه أشرف بریته ابوالقاسم محمّد صلی الله علیه و علي آله الطیّبین الطاهرین و عَلی جمیع الانبیاء وَالمُرسَلین سیّما بقیة الله فی الأرضین و لَعنة الله عَلی اعدائهم أجمعین.

 

شب جمعه متعلّق به قطب عالم امکان ومحور عالم وجود وواسطۀ بین غیب و شهود، یعنی حضرت ولی‌عصر«عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف» است؛ اظهار ارادت کنید خدمت آقا با سه صلوات.

بحث ما باشد ان‌شاء‌الله برای ماه مبارک رمضان و امشب مقداری درباره ماه مبارک رمضان صحبت کنم و قول می‌دهم از طرف اسلام عزیز که اگر احترام ماه مبارک رمضان را نگاه داریم، روز عید فطر خدا به ما عیدی می‌دهد. اگر لیاقت داشته باشیم و در ماه مبارک رمضان سازندگی داشته باشیم، عیدی روز عید فطر خود خدا و حکومت خدا بر دل است و تجلی پروردگار عالم در دل ما و پیدا شدن نورانیت خاصی برای ماست. و اگر به این اندازه خودسازی نکرده باشیم، لاأقل عیدی خدا عاقبت‌به‌خیری و رفع گرفتاری‌ها و استجابت دعاهاست. این وعده قرآن و وعده روایات است و وعدۀ پیغمبر اکرم «صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» راجع به ماه مبارک رمضان است. همینطور که احترام مکه و مراقد ائمّۀ طاهرین را حفظ می‌کنیم، ماه مبارک رمضان احترام دارد و ما باید احترام ماه مبارک رمضان را حفظ کنیم. ماه مبارک رمضان خیر دنیا و آخرت را به ما عنایت می‌کند.  احترام ماه مبارک رمضان موجب می‌شود پروردگار عالم روز عید به ما عیدی عنایت کند. اول چیزی که در ماه مبارک رمضان باید نباشد، گناه است. روز جمعه آخر شعبان پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» نماز جمعه خواندند و در هر دو خطبه راجع به ماه مبارک رمضان صحبت کردند. حتی رساندند به آنجا که نفس‌های روزه‌گیر عبادت است و خواب روزه‌گیر عبادت است. عبادات روزه‌گیر هفتاد برابر است. تا بشود گناه او آمرزیده شود، پروردگار عالم گناهان او را می‌آمرزد. دو خطبه خیلی مفصل است. در وسط خطبه، امیرالمؤمنین«سلام‌الله‌علیه» برای اینکه به ما بفهماند، در وسط منبر بلند شدند و گفتند:

«يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا أَفْضَلُ‏ الْأَعْمَالِ‏ فِي‏ هَذَا الشَّهْرِ»

بهترین اعمال در ماه مبارک رمضان چیست؟ پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» فرمودند:

«الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ»[1]

گناه نباشد. اگر انسان بتواند گناه نکند، موقع افطار که به راستی بگوید «اللهم لک صمت» خدایا برای تو روزه گرفتم. به راستی روزه باشد، همان وقت پروردگار عالم یک دعای مستجاب و یک حاجت برآورده شده به او می‌دهد. لذا بالاتر از نماز با آن همه فضیلتش، بالاتر از روزه با آن همه مقامش، بالاتر از خدمت به خلق خدا همیشه و مخصوصاً در ماه مبارک رمضان با آن همه مقامش، بالاتر از همۀ اینها، اجتناب از گناه است. چشم انسان، گوش انسان، زبان انسان، کنترل باشد. به عبارت دیگر بزرگان می‌گویند یک روزۀ عمومی داریم و اینکه انسان از آنچه در رساله‌ها نوشته شده اجتناب کند و مفطرات روزه را به جا نیاورد. اما یک روزۀ بالاتر داریم و اینکه علاوه بر اینکه مفطرات رساله را به جا نمی‌آورد، مفطرات اخلاقی هم به جا نمی‌آورد. می‌رسد به آنجا که گناه در زندگی او نیست. در ماه مبارک رمضان، گناه نمی‌کند و الاّ اگر فقط مفطرات رساله‌ای باشد، قضا و کفاره ندارد، اما گردوی پوچ است و ارزش ندارد. دعا مستجاب نمی‌شود و پروردگار عالم راضی نمی‌شود بلکه باید دوّمی باشد. قرآن می‌فرماید:

«إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقينَ»[2]

روزه و نماز و سایر عبادات و خدمت به خلق خدا از متّقی قبول می‌شود. متّقی کسی است که به همۀ واجبات اهمیّت می‌دهد و اجتناب از همۀ گناهان دارد و اگر گناهی آمد فوراً جبران و تدارک و توبه می‌کند و قرآن می‌فرماید:

«إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقينَ»

و اما یک روزه هم داریم و آن روزۀ اخص الخواص است و به آن روزۀ مبرور می‌گویند. به اولی روزۀ صحیح می‌گویند و به دومی روزه مقبول و به سۀمی روزه مبرور می‌گویند. یعنی خدا روی آن روزه آفرین می‌گوید. چه شیرین است که انسان در وقت افطار بگوید «اللهم لک صمت و علی رزقک افطرت و علیک توکلت» و خدا بگوید آفرین. آن روزه‌ای است که دل هم روزه باشد. بیهودگی‌ها و افکار ناباب و افکار به درد نخور در روزه نباشد. اگر دل روزه باشد، روز عید همینطور که گفتم خدا عیدی می‌دهد و به آن حکومت خدا بر دل می‌گوییم.[3] لذا مهیا باشید. نعمت فوق العاده مهم است. گرچه معلوم است که روزه گرفتن مشکل است مخصوصاً برای کسانی که می‌خواهند در هوای گرم کار کنند و مخصوصاً هشتاد درصد مردم که در رفاه و آسایش حسابی هم نیستند و روزه گرفتن برای آنها مشکل است، اما پاداش آن را ببینید. پاداش به اینکه روز عید فطر انسان بتواند یک عیدی از خدا بگیرد. اگر روزه عام باشد، عاقبت‌به‌خیری و اگر روزه خاص باشد، مقام تقوا و اگر روزه خاص الخواص باشد، عیدی خود خداست. نگویید که نمی‌شود، بلکه می‌شود. اصلاً اسلام عزیز آمده تا بسازد. این آیه در قرآن تکرار شده که یا رسول الله! تو معلم پرورشی و معلم آموزشی هستی و قرآن تو کتاب پرورشی و کتاب آموزشی است.

«هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفي‏ ضَلالٍ مُبينٍ»[4]

نگویید که نمی‌شود، بلکه اگر بخواهید می‌شود. اگر شیطان انسی و جنی بگذارند، می‌شود. اگر ما تهیأ پیدا کنیم، حتماً می‌شود و خدا کمک می‌کند. در قرآن زیاد سفارش شده است که متقی و مؤمن حق به خدا دارد. آیه هم بسیار تاکید دارد:

«وَ كانَ حَقًّا عَلَيْنا نَصْرُ الْمُؤْمِنينَ»[5]

در آیه دیگر تاکیدش بیشتر است و می‌فرماید:

«كَذلِكَ حَقًّا عَلَيْنا نُنْجِ الْمُؤْمِنينَ»[6]

مؤمن به ما حق دارد که کمکش کنیم.  به ما حق دارد که دستش را بگیریم و مؤمن به ما حق دارد که دنیا و آخرتش را اصلاح کنیم. این آیه ولو کوچک است اما چهار پنج تاکید دارد. یعنی شک نکن و نگو که نمی‌شود. بلکه می‌شود و یقیناً چنین است و وعده خداست که اگر مؤمن شدی کمکت می‌کنم و اگر مؤمن شدی از غم و غصه‌ها نجاتت می‌دهیم و از شیاطین برون و درون نجاتت می‌دهم و اگر مؤمن شدی دست عنایت من روی سر تو. دنیا و آخرتت را اصلاح می‌کنم.

اگر کسی شک کند، شک در قرآن است و شک در قرآن درسرحد کفر است. پس نگویید که نمی‌شود بلکه تهیّأ می‌خواهد، لذا از همه شما تقاضا دارم مهیای ماه مبارک رمضان شوید و احترام به ماه مبارک رمضان بگذارید و بالاخره اجتناب از گناه چه کبیره و چه صغیره باشد تا کم کم در ماه مبارک رمضان ولایت هم کمک کند و برسد به آنجا که علاوه بر روزه صحیح، روزه مقبول بگیرید و اواخر ماه مبارک رمضان برسد به آنجا که روزه مبرور بگیرید. موقع افطار خدا بگوید بارک الله و آفرین.

مطلب دوم انس با قرآن است. ما باید انس با قرآن داشته باشیم و قرآن جداً این را خواسته است و پیغمبر اکرم جدا خواسته است. انس با قرآن یکی خواندن قرآن است و دوم تدبر و تفسیر قرآن است و سوم عمل به قرآن است و چهارم برداشت از قرآن است. من دیده‌ام افرادی را که عامی هستند و اصلاً درس طلبگی نخوانده‌اند، اما از قرآن برداشت دارند. نکاتی از قرآن دارند که در تفسیرها نیست. خدا کمک می‌کند. همینطور که گفتم انس با قرآن سبب می‌شود قرآن کمک می‌کند.

روایتی داریم که مرحوم کلینی در آخر اصول کافی روایت را نقل می‌کند و صحیح السند است و روایت اینست که:

«فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَيْكُمُ‏ الْفِتَنُ‏ كَقِطَعِ‏ اللَّيْلِ‏ الْمُظْلِمِ فَعَلَيْكُمْ بِالْقُرْآنِ»

وقتی گرفتاری‌های فردی و اجتماعی و گرفتارهای گناه مثل شب ظلمانی بر شما هجوم آورد برای رفع آن قرآن بخوانید. بعد پیغمبر اکرم فرمودند:

«فَإِنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ مَاحِلٌ مُصَدَّق‏»[7]

برای اینکه قرآن شفاعت می‌کند و شفاعتش پذیرفته می‌شود و قرآن نفرین می‌کند و نفرینش پذیرفته می‌شود. قرآن به کسی که انس با قرآن نداشته باشد، نفرین می‌کند. لذا ماه مبارک رمضان خواندن قرآن و اگر بشود تفسیر قرآن باشد و لاأقل پای منبر و موعظه‌ها خیلی اثر دارد. تفسیر قرآن تا کم‌کم برسد به آنجا که به راستی خدا در آخر ماه مبارک رمضان توفیق دهد و یا خود قرآن کمک کند و آدم باتقوایی از کار درآیید و متقی و مؤمن واقعی شوید. آیه‌ای در قرآن هست که این آیه منحصر به فرد است از نظر تاکید به خواندن قرآن. حتماً هم لازم نیست از رو و رو به قبله و با وضو باشد، البته اینها خوبست اما در راه که می‌رود صد مرتبه قل هو الله بخواند. صد قل هو الله ثواب صد ختم قرآن دارد. برای اینکه سه قل هو الله ثواب یک ختم قرآن دارد در غیر ماه رمضان و اما در ماه مبارک رمضان یک قل هو الله ثواب یک ختم قرآن دارد. نعمت فراوان است و ما از نعمت‌ها استفاده نمی‌کنیم و کار آسان است و ما مشکل می‌گیریم. لذا این آیه منحصربه‌فرد است راجع به خواندن قرآن. اما به اندازه‌ای تاکید دارد که نحوه تأکید منحصر به فرد است. در سورۀ مزمّل آمده:

«فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ‏»[8]

تا می‌توانی قرآن بخوانید. ولو معنایش را بلد نباشید. مثل کسی است که اسم ویتامین سیب را بلد نیست و اما وقتی سیب بخورد جذب در بدنش می‌شود. قرآن اینگونه است و نورانیت قرآن روی دل اثر می‌گذارد، ولو معنایش را نداند و توجّه به معنا نداشته باشد. لذا قرآن نمی‌گوید تدبر کن البته آیه تدبر هم دارد اما در اینجا می‌فرماید تا می‌توانی قرآن بخوان. بعد می‌فرماید:

«فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضى‏»[9]

خدا می‌داند گاهی مریض هستی و دم مرگ هستی همان موقع نیز تا می‌شود قرآن بخوان.

«عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضى‏ وَ آخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّه‏»[10]

مثلاً خدا می‌داند فردا کنکور داری باز تا می‌توانی قرآن بخوان و توسل به قرآن برای کنکور و رفع گرفتاری‌هایت خوبست و قرآن کمکت می‌کند. بعد می‌فرماید:

«وَ آخَرُونَ يُقاتِلُونَ في‏ سَبيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنْه‏»[11]

گاهی در خط مقدم جبهه هستی و تیر مثل باران می‌بارد در همان موقع هم:

«فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ‏»[12]

تا می‌توانی قرآن بخوان. لذا از همه و مخصوصاً جوان‌ها تقاضا دارم قرآن زیاد بخوانید. در راه سورۀ حمد، 7 آیه در ماه مبارک رمضان ثواب هفت ختم قرآن دارد و این چقدر عالیست. مثلاً از منزل تا سر کار می‌تواند هفتاد حمد بخواند. پیغمبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» فرمودند اگر به راستی دل باشد و قرآن بخواند، اگر سورۀ حمد را به مرده بخوانید و مرده زنده شود، تعجب نکنید. خیلی وقت‌ها دیدیم اهل دل با نفسی که دارند با یک سوره حمد مرده را زنده می‌کنند. حال دل ما مرده است، مرده دل را با خواندن قرآن زنده کنید. قرآن در ماه مبارک رمضان زیاد بخوانید و بدانید دنیا و آخرت شما اصلاح می‌شود و ثواب زیادی دارد. یک قل هو الله ثواب یک ختم قرآن دارد و یک آیه ثواب یک ختم قرآن دارد. خدا اینگونه فضل و کرامت و نعمت و عنایت روی ما دارد.

سوّم دعا و راز و نیاز با خداست. این دعا و راز و نیاز با خدا را خدا خیلی دوست دارد. دم افطار باشد یا شب‌های قدر باشد و یا غیر ماه رمضان باشد، خدا دعا را خیلی دوست دارد. ما در قرآن مثل این آیه را نداریم که از قهر و غضب خدا هم سرچشمه می‌گیرد و می‌فرماید:

«قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ‏ رَبِّي‏ لَوْ لا دُعاؤُكُمْ»[13]

اگر دعا و راز و نیاز با خدا در زندگی شما نباشد دست عنایتم را از روی سرت برمی‌دارم. می‌دانید چرا این رفیق‌بازی‌ها و گناهان بزرگ هست و می‌دانید چرا این گرفتاری‌های عجیب و غریب جلو آمده؟ برای اینکه ما انس با دعا و راز و نیاز با خدا نداریم. اگر انسان به راستی این انس را پیدا کند، بالاترین لذت‌ها را در دل شب می‌برد. برای اینکه دعا حرف زدن با خداست و اهل دل به آن کلام صاعد می‌گویند و به قرآن کلام نازل می‌گویند. یعنی قرآن از طرف خدا به بنده ها نازل شده اما دعا کلام صاعد است و از بنده‌ها به خداست. لذا این دعا و راز و نیاز با خدا به فارسی یا عربی باشد، دل می‌خواهد. گاهی انسان حالی پیدا می‌کند و یک جمله می‌گوید خدا خدا خدا آنگاه بحرانی عجیبی در روحش پیدا می‌شود و بحران عجیبی در زندگی او پیدا می‌شود. خوشا به حال کسانی که حال دارند و خدا خدا می‌کنند. خوشا به حال کسانی که عقیده دارند و خدا خدا می‌کنند. معنا ندارد که دعا مستجاب نشود. اگر گناهان ما و اگر مصالح و مفاسد اقتضاء کند دعای انچه می‌خواهیم مستجاب نمی‌شود، اما دعا مستجاب می‌شود. قرآن می‌فرماید:

«وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني‏ أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتي‏ سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرينَ»[14]

کسانی که در زندگی آنها دعا نیست به جهنم می‌روند و ذلت عجیبی هم در جهنم دارند. چون رابطه با خدا نداشتند.

دعا را فقط برای شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوم نگذارید. آن شب‌ها خیلی عالیست اگر به راستی توبه واقع شود و اگر فقط لقلقۀ لسان نباشد و فقط قرآن روی سر نباشد. رابطه با خدا و حال باشد. آن شبها خیلی خوبست، اما موقع افطار و بعد از افطار هم باشد و اگر نماز شب نمی‌خوانید لاأقل در ماه مبارک رمضان نماز شب بخوانید و در نماز شب دعا و گریه و زاری کنید. این رابطه با خدا خیلی عالی و خوبست. پس دعا و راز و نیاز با خدا باشد.

 حرف آخر اینکه الان وضع جمهوری اسلامی مشکل شده است، برای اینکه دنیا مهیاست برای براندازی. صهیونیست‌ها و امریکائی‌ها و غربی‌ها و قارون‌های خلیج فارس و شوروی‌ها، همه کار می‌کنند برای اینکه این نظام نباشد و به عبارت دیگر برای اینکه تشیع نباشد. مسلمان‌ها را به جان هم انداختند برای اینکه تشیع نباشد. داعشی‌ها که از صهیونیست‌ها و امریکائی‌ها سرچشمه گرفته و الان هم امریکائی‌ها کمک اسلحه و غذایی می‌کنند و هم کمک سیاسی می‌کنند. داعشی‌ها آدم نیستند و چیزی نیستند، اما توانستند آن تلاطم را در عراق و سوریه ایجاد کنند و الان ثلث عراق را گرفتند و اینها مهیا هستند برای ایران عزیز ما.

دعا و توسل می‌خواهد و جداً آوردن علی«سلام‌الله‌علیه» را در صحنه می‌خواهد. ما باید توسل و دعا داشته باشیم و حال داشته باشیم و ما باید متّقی باشیم و ما باید علی‌وار در صحنه بیاییم. اما به راستی رابطه با علی باشد. زبان یا علی خوبست، اما کاربردش کم است. عشق به علی خیلی خوبست و الحمدلله همه داریم و باید شکر کنیم، اما آنچه از نظر اهل‌بیت مهم است، متابعت از اهل‌بیت است. کاری کنید در ماه مبارک رمضان متابعتی از علی پیدا شود. مخصوصاً که ماه منسوب به مولا امیرالمؤمنین است. حال و رابطه با علی پیدا شود. از امیرالمؤمنین جداً بخواهید قضیۀ داعشی و سلفی‌ها و صعودی‌ها و بالاخره قضیه صهیونیست‌ها و امریکائی‌ها تمام شود. اینها مهیا هستند برای ضربه‌زدن به ما و ما باید در ماه مبارک رمضان این ضربه را دفع کنیم و ان‌شاء‌الله جمهوری اسلامی ما خوبست و هشتاد درصد خوبتر شود و ان‌شاء‌الله با سرفرازی از ماه مبارک رمضان بیرون بیاییم و اینکه پیروز بر استکبار جهانی شویم. با دعا و راز و نیاز با خدا و البته با اتّحاد و برادری همه ما می‌شود. لذا تقاضا دارم در ماه مبارک رمضان هر شب در موقع که می‌خواهید افطار کنید اول به یاد نظام عزیز و به یاد تشیع و به یاد پیروزی اسلام عزیز باشید و بعد افطار کنید. تا اسلام و تشیع به شما دعا کند و امیرالمؤمنین کمک کند. ان‌شاء‌الله ماه رمضان خوبی برای دنیا و آخرت داشته باشید.

[14]. غافر، 60: «و پروردگارتان فرمود: مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم. در حقيقت، كسانى كه از پرستش من كبر مى‏ورزند به زودى خوار در دوزخ درمى‏آيند.»

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالی قدر آیت الله العظمی مظاهری

/ف.م214