مجموعه مقالات فقهی فصلنامه میقات حج منتشر شد

فصلنامه میقات حج به عنوان نخستین نشریه تخصصی فارسی در حج از سال 1371 تا کنون در موضوعات مرتبط با حج، توانسته است در مجالات گوناگون فقهی، تاریخی، کلامی و دیگر مجلات مرتبط، مقالات علمی شایسته‌ای منتشر کند.

در مقدمه این اثر آمده است: اهمیت دانش فقه در مباحث مربوط به حج از یک سو و اتقان علمی مقالات نگاشته شده در این فصلنامه از سوی دیگر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت را بر این داشت تا مقالات فقهی این نشریه را استخراج و به ترتیب اعمال و مناسک حج چینش و در قالب یک مجموعه سه جلدی با عنوان حج در آینه فقه منتشر کند.

عمره مفرده یا مبتوله، نگاهی دوباره در حکم عمره، نگاهی به وجوب عمره، همراه با حج افراد و قران و وجوب تأخیر آن، استطاعت (موضوع‌شناسی فقهی حج)، استطاعت در حج و استطاعت در حج با رویکردی بر نظریات امام خمینی، استطاعت بذلی، حج کودک، شرط نبودن همراهی محرم با زن در حج از مقالات ارائه شده در جلد نخست حج در آینه فقه است.

از دیگر مقالات ارائه شده در جلد نخست این اثر می‌توان به قاموس واژه‌ها، معانی شرعی و مفاهیم اصطلاحی و فقهی حج: احرام(2)، حقیقت احرام در مذاهب اسلامی، حقیقت احرام در مذاهب اسلامی، میقات(موضوع‌شناسی فقهی حج)، میقات‌ها در حج، میقات مسیر مدینه، نگرشی نو به میقات اشاره کرد.

قاعده میقاتیه، عدم محاذات جدّه با میقات، احتیاط در تلبیه، محرمات احرام(پژوهشی گسترده در معانی و مفاهیم اصطلاحی و فقهی حج)، محرمات احرام، جدال در حج، استضلال، استضلال در شب، یکی از مستحبات وقوف در عرفات، قاعده مشعریه و استحباب قدم نهادن به مشعر برای صروره از دیگر مقالات جلد نخست حج در آینه فقه به شمار می‌رود.

در جلد دوم این اثر، مجموعه مقالات جمرات کجاست؟، نگرشی تازه به رمی جمرات، تحقیقی جدید درباره رمی جمرات، تحقیقی در مسئله رمی جمرات، جمرات در گذشته و حال، قربانی در حج تمتع (مکان قربانی در حج تمتع و مصرف آن)، قربانی در حج و مقتضیات زمان، مشکل قربانی در منا و راه‌حل فقهی آن به چشم می‌خورد.

از دیگر مقالات این جلد، قربانی در منا و مشکل اسراف، پژوهشی در ذبح نیابتی (با اهتمام به دیدگاه‌های حضرت امام خمینی)، حلق و تقصیر، پژوهشی فقهی درباره طواف از طبقه اول مسجدالحرام، طواف از طبقه بالا، طواف معذورین و طواف از طبقه دوم مسجدالحرام است.

مصرف داروی ضد عادت ماهانه برای انجام اعمال حج، طواف و محدوده آن، محدوده طواف، مقام ابراهیم علیه‌السلام و نقش آن در طواف و نماز، مقام ابراهیم و جایگاه آن در فقه، حجر اسماعیل و جایگاه آن در مباحث فقهی و استلام حجرالاسود از دیگر مقالاتی است که در جلد دوم حج در آینه فقه به زیور طبع آراسته شده است.

پژوهشگران عرصه فقه الحج در جلد سوم حج در آینه فقه می‌توانند از مطالب پژوهشی مقالات احکام اختصاصی مکه و مسجدالحرام، ورود جهانگردان غیرمسلمان به مکان‌های مقدس، خصوصیات فقهی محدوده کعبه، نماز جماعت پیرامون کعبه، استحباب خروج از باب حنّاطین و استحباب ورود به مسجدالحرام از باب بنی شیبه بهره‌مند شوند.

همچنین در این اثر مقالات استحباب نماز روبه‌روی چهار رکن کعبه معظمه، نماز مسافر در مکان‌های چهارگانه(1) و (2)، تبیین حکم امام بر حضور شیعیان در نمازهای حرمین شریفین، تقیه مداراتی، حد و حکمت مدارا (تأملی در خصائص نگرش فقهی حضرت امام خمینی درباره مدارا با عامه)، نیز آورده شده است.

اختلاف در هلال ذی حجه از جهت حکم حاکم عامه و حکم وقوفین، فقه و مناسک حج در ارتباط با امور پزشکی و بهداشتی، حج‌گزاری بدون پرداخت خمس و امارت حج و زعامت حجاج از دیگر مقالات ارائه شده در جلد سوم حج در آینه فقه است که پژوهشگران و دانش‌پژوهان را به مطالعه آنها دعوت می‌کنیم.

برخی از مقالات این اثر فاقد چکیده است، این این‌رو برای یک دست شدن مجموعه، در ابتدای هر مقاله گزارش کوتاهی از آن ارائه شده و چکیده مقالات دیگر نیز به صورت گزارش ارائه و برای یکسان‌سازی، تمامی منابع و مآخذ به یک شکل در پی‌نوشت ذکر شده است.

افزون بر این، در این اثر، مقالات سلسله‌ای و دنباله‌دار در قالب یک مقاله ارائه شده و مقالاتی که در چند موضوع نگاشته شده، در جایگاه مناسب خود قرار گرفته است تا دانش‌پژوهان بتوانند به راحتی از مجموعه حاضر بهره‌مند شوند.

جلد نخست حج در آینه فقه در قطع وزیری، 500 صفحه، به قیمت 14 هزار تومان، جلد دوم در قطع وزیری، 528 صفحه، به قیمت 14 هزار و پانصد تومان و جلد سوم نیز در قطع وزیری، 404 صفحه، به قیمت 11 هزار و پانصد تومان و هر یک در شمارگان 1500 نسخه از سوی مؤسسه فرهنگی هنری مشعر منتشر شده‌ است.

/م.ی216