حجت الاسلام علی پناه : اهل تقوا عاقبت به خیر می شوند

حسن عاقبت

مهم ترین هدفی که در زندگی خوبان دنبال می شود، رسیدن به حسن عاقبت است. مومن جوری زندگی می کند که در نهایت عاقبت به خیر شود. مومن برای مردن خودش دغدغه دارد. مومن وقتی در پیرامونش عاقبت به شر و جهنمی شدن اطرافیانش را می بیند، از عاقبت خودش می ترسد. مومن نگران ختم کارش است. حضرت عیسی بن مریم علیه السلام مکررا به حواریانشان می فرمودند: پایان کار مهم است. ذوات مقدسه معصومین علیهم السلام هم با اینکه صاحب عصمت بودند، باز هم نگران ختم کارشان بودند. امام صادق علیه السلام مکرر در دعاهایشان این درخواست عاقبت به خیر شدن را می کردند. حضرت عیسی علیه السلام می فرمودند: خیلی ها فکر می کنند، فقط سنگ اول مهم است. اما مهم تر از شروع، پایان کار است. ما منکر اهمیت سنگ اول نیستیم، چون شروع، در عاقبت به خیری موثر است. بیشتر کسانی که عاقبت به شر شدند، سنگ اولشان را درست برنداشتند.

صدام ملعون می گوید: وقتی به دنیا آمدم، پدرم به مادرم شک کرد و ما را از خانه بیرون انداخت. از چنین خانواده ای فرزند درستی بزرگ نمی شود. جابر جعفی از اصحاب امام باقر علیه السلام تعریف می کند: وقتی برای اولین بار پدر شدم و خداوند به من دختری داد به خدمت مولای خودم امام باقر علیه السلام رفتم و ایشان به من تبریک گفتند و توصیه ای فرمودند و گفتند به دیگران هم بگو: فرمودند اگر خواستی برای فرزندت دایه ای انتخاب کنی دقت کن. مراقب باش فرزندت از هر زنی شیر نخورد. یک زن پاکدامن عفیفه را انتخاب کنی. «إِنَّ الرَّضَاعَ یُغَیِّرُ الطِّبَاعَ»¹ شیر، حقیقت شیرخوار را تغییر می دهد. صفات شیردهنده به شیرخوار منتقل می شود. امام باقر علیه السلام می خواهند بفرمایند مراقب سنگ اولش باش.

شیخ فضل الله نوری2 هنگامی که می خواستند اعدام شوند تنها کسی که بر اعدام ایشان اصرار داشت فرزندش بود. از ایشان پرسیدند علت چیست؟ ایشان فرمود: هنگامی که این فرزند شیرخوار بود، ما مجبور شدیم او را نزد شخصی بگذاریم تا به او شیر دهد. روزی در جلوی در کفشش برگشته بود و دیدیم از شدت بغضی که به امیرالمومنین علیه السلام دارد کف کفش اسم ایشان را نوشته است و در آنجا فهمیدیم او ناصبی هتاک است. ولی دیگر کار از کار گذشته بود و شش ماه بود که به فرزندمان شیر می داد. شروع در عاقبت به خیری یا عاقبت به شری نقش دارد.

مادر به اشك روضه مرا شير داده است

در شير آب كرده ولي سود با من است

پدر و مادرمان حسینی بوده اند، که ما به این مجلس آمده ایم.

من غم و مهر حسین با شیر از مادر گرفتم

روز اول کامدم دستور تا آخر گرفتم

بر مشام جان زدم یک قطره از عطر حسینی

سبقت از مشک و گلاب و نافه و عنبر گرفتم

امام صادق علیه السلام فرمودند: «من وَجَدَ بَردَ حُبِّنا (ولایتنا) عَلی قَلبِهِ، فَلیَکثُرِ الدُّعاءَ لاُمِّهِ»³ اگر خنکی ولایت ما را در سینه هایتان حس می کنید، نام امیرالمومنین علیه السلام را می شنوید و خوشحال می شوید، به مادرتان زیاد دعا کنید چون هر چه دارید از طهارت دامن مادرتان دارید.

رحمت به مادرم که مرا مجلس تو برد

این شور نوکری، اثر شیر مادر است

اما کلام حضرت عیسی علیه السلام این بود که ایشان فرمودند مهم تر از سنگ اول سنگ آخر است. مهم تر از شروع، پایان کار است. خیلی ها مدعی بودند و خوب بودند و عاقبت به شر شدند.

زیبر4 از 14 سالگی در خدمت رسول الله صلی الله علیه و آله بوده است و در جنگ های مختلف همراه ایشان بوده است تا جایی که حضرت به ایشان لقب سیف الاسلام را داده است. این سخن را کسی فرموده است که قرآن در موردش می فرماید: «وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ، إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ»⁵ از روی هوا و هوس سخن نمی گوید. اگر به شخصی سیف الاسلام بگویند یعنی واقعا با شمشیرش به اسلام خدمت کرده است. زبیر از بچگی با امیرالمومنین علیه السلام بزرگ شده است، مگر می شود او علی بن ابیطالب علیه السلام را نشناسد؟ تا زمانی که فرزندش عبدالله بزرگ شد و او را منحرف کرد. سقوط خواص غیر سقوط عوام الناس است.

دو برادر به نام های سعد و ابوالحتوف⁶ در سپاه ابن سعد لعنت الله علیه بودند. امام حسین علیه السلام هفت بار برای دشمنان خطبه خواندند که حجت را بر آنها تمام کرده باشند، مخصوصا خطبه آخر که اگر اجازه می دادند این خطبه به پایان برسد، تعداد زیادی از لشگر دشمن به سپاه امام حسین علیه السلام می آمدند و ورق جنگ برمی گشت. در فراز اول خیلی ها به سپاه امام آمدند و ابن سعد دستور داد سر و صدا و هلهله کنند تا صدای امام حسین علیه السلام به کسی نرسد. این دو برادر در صف اول بودند و بخش زیادی از سخنان امام علیه السلام را شنیدند. برادر بزرگتر به برادر کوچکترش رو کرد و پرسید این شخص چه کسی است؟ برادرش گفت: این چه سوالی است؟ تو اهل مدینه هستی و از من می پرسی؟ این شخص پسر دختر پیامبر صلی الله علیه و آله است. پرسید: آیا پیامبر به شفاعت جد شما احتیاج دارد یا نه؟ گفت: برادر جان همین قدر بگویم اگر جدش به ما نگاه نکند در روز قیامت کلاهمان پس معرکه است! گفت: پس ما اینجا چه می کنیم؟ چرا کمر به قتلش بسته ایم؟ برویم و به خدمتش دربیاییم. تا نزدیکی های خیمه امام حسین هم رسیدند و دستور دادند آنها را تیرباران کنند و شهید شدند. نوکر تا یک جاهایی بیاید از آنجا به بعد با امام حسین علیه السلام است. امام از خیمه بیرون آمدند و سر آن دو برادر را روی سینه اشان گرفتند. برادر بزرگتر گفت: حسین جان از ما راضی شدی؟ آقا جواب لطیفی دادند. فرمودند: نه تنها از شما راضی هستم بلکه شما زودتر از من به دیدار جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله می روید. حضرت تا این سخن را فرمودند، آن دو برادر جان دادند و چشمانشان را بستند.

شرط رسیدن به حسن عاقبت

حسن عاقبت یعنی همین، که مهم ترین هدف زندگی مومن است. شرط اول قدم در مسیر رسیدن به حسن عاقبت، شناسایی عواملی است که در عاقبت به خیر شدن ما نقش موثر دارد. از نگاه قرآن مهم ترین و اثرگذار ترین عامل، تقوا است. قرآن می فرماید: «و العاقبة للمتّقین»⁷ اهل تقوا عاقبت به خیر می شوند. این اهل تقوا چه کسانی هستند که قرآن اینقدر به آنها اهمیت داده است. متقین کسانی هستند که خدا را باور کرده اند. چون باورشان شده است که عالم محضر خداوند است.

امام صادق علیه السلام فرمودند: در قیامت می گوید خدا بنده تو در فلان روز و فلان ساعت چنین کار خیری را کرده است. با جزئیات گزارش می دهند و فرموده اند مکان نماز خواندنتان را فقط جای خاصی نکنید. جای نماز خواندن را باید مدام عوض کنیم تا قطعات زیادی از زمین بر نماز خواندن ما شهادت می دهند.  

طبق روایت از امام جواد علیه السلام زیارت امام رضا علیه السلام ثواب هزار حج را دارد.

/1102101304

 

 

پی نوشت:

1.     بحارالأنوار، ج‏100، ص‏323

2.     شیخ فضل‌الله نوری از مجتهدان شیعه از رهبران قیام تنباکو در تهران و از مخالفان جنبش مشروطه و مدافعان «مشروطه مشروعه» و معتقد به انحراف فرهنگی مشروطه بود.

3.     علل الشرائع الشيخ الصدوق جلد 1 صفحه 142

4.     زبیر بن عوام بن خویلد ملقب به ابو عبدالله قرشی اسدی، از مهمترین صحابه محمد است و از سوی محمد ملقب به حواری وی گردید و جزو ۱۰ تنی است که محمد به آنها بهشت را وعده داد. وی همچنین جزو شورایی است که عمر در هنگامی که در بستر مرگ بود تشکیل داد. ریشه نام زبیر از کلمه زبر، طی البئر بالحجاره گرفته شده که به معنای چاه سنگ یا مرد قوی است.

5.     آیات 3 و 4 سوره نجم

6.     ابوالحتوف و سعد بن الحارث (حرث) بن سلمة انصاری عجلانی، اهل کوفه و از تیره بنی عجلان و از خوارج کوفه و از قبیله خزرج انصار مدینه بودند. این دو برادر هر چند سابقه خوبی نداشتند ولی عاقبت به خیر شدند.

7.     سوره مبارکه القصص آیه ۸۳