حجت الاسلام آقاتهرانی: آدم اگر به دنبال این باشد که خودش را پیدا کند باید به دنبال انسان کامل شدن برود+گزارش تصویری

خودشناسی

کسانی که خودشان را نمی شناسند مردم را هم نمی شناسند و خدا را هم نمی شناسند. انبیاء نسبت به مردم احساسشان بیش از همه است. نسبت به ایضاء و آزار مردم حساسیت نشان می دهند. چون قدر و ارزش انسانی را می دانند. کسانی که کشتار می کنند ارزش انسان ها را نمی دانند و نمی فهمند چه می کنند؟ بدترین جنبنده نزد خدا انسانی است که گوش شنوا و چشم بینا ندارد و اهل تعبد نیست. علت اصلی این کشتارها این است که یک شناخت را ندارند و آن این است که خودشان را نمی شناسند. شناخت انسان کار آسانی نیست. در روانشناسی بحث می کنند که بفهمند روان انسان چند بعدی است؟

 باید یک الگوی درستی از انسان داشته باشیم. وقتی به زیارت امیرالمومنین علیه السلام نگاه کنیم می گوید: سلام بر شما که میزان اعمال هستید. بحث امام شناسی یکی از بحث های خوبی است که می توانیم خدا را بشناسیم. اگر یک نفر را بکشیم گویی همه را کشته ایم.

امامان الگوی کامل

درمورد انسان شفاف الگو داده اند. می گویند دوران امامت بهترین زمان برای الگو گرفتن جمعی شما است. وقتی ما زیارت جامعه کبیره را می خوانیم فقط یک زیارت از اماممان نمی خوانیم از عالی ترین الگویی که می توانیم پیدا کنیم هم می خوانیم. «ادعُ إِلىٰ سَبيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ ۖ»¹ دعوت کن مردم را به راه خدا به وسیله حکمت و موعظه حسنه. بعد در زیارت می خوانیم شما حکیم بودید، موعظه حسنه داشتید. شهادت می دهم بهترین مجاهد و ... ته خواسته من این است. این زیارت با زیارت های دیگر خیلی فرق دارد. وقتی می خوانیم، می دانیم این همانی است که قرار است بشوم. وقتی که جسم مرا آفرید می فرماید: «ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ»² پس از اینکه ما شروع کردیم یک خلقت دیگری را انشاء کنیم(خدا دیر پسند و مشکل پسند است.) قبلا گفتیم بدترین جنبنده آنی است که عقل ندارد. حال می گوید این را که خلق کردم به شگفتی آمدم. معلوم می شود همه چیز تمام است. فقط یک کلید بین این چیزی که هستم و آن چیزی که باید باشم است و آن هم قدرت اختیارم است.

 مثلا می دانیم ظلم قبیح است و انجام نمی دهیم. در مصادیق که می آییم قاطی می شود. وحی را می فرستد که جزئیات را مشخص کند. بنابراین وحی می آید و کتابی که دست نخورده است و زنده است می آید. اصلا باطل در آن نیامده است. امام نوشته شده این است و امام زنده ای که بین مردم زندگی می کند، او است. او دقیقا مثل این عمل می کند و یکی هستند، قرآن ناطق است. اینطور که جلو برویم آرام آرام انسان ساخته می شود. آدم اگر به دنبال این باشد که خودش را پیدا کند باید به دنبال انسان کامل شدن برود.

 فرعون گفت: ای موسی خدای شما چه کسی است؟ گفت: خدای من کسی است که خلق کرد و سپس هدایت کرده است. هیچکس راه را گم نمی کند به شرط اینکه بخواهد. باید نگاه کنیم ببینیم وظیفه چیست؟ انسان وقتی می رسد که بندگی را دستور کار خودش قرار بدهد. هر رکوع و هر سجده که می رویم باید سه سبحان الله بگوییم. شعار اصلی اسلام لا اله  است، همه را دور می اندازیم. شیطان دشمن است گول لبخندش را نخوریم.

 در زیارت عاشورا اول لعن را می خوانیم و سپس سلام می دهیم. تبری زودتر است از تولی. باید بشناسیم و مواظبت کنیم که مبتلا نشویم. این انسان اگر توانست بالا بیاید و رشد کند خوب است. اگر کسی خودش را نشناسد دیگران را هم نمی شناسد. اگر خودمان را بی قیمت ببینیم طبیعی است که روی دیگران قیمت کمی بگذاریم. اگر شناختیم انسان چه کسی است می فهمیم از جانب دوست آمده است و خیلی موجود ارزشمندی است. بعضی ها خیلی راحت بچه را سقط می کنند و برایشان عادی است. مادرها مالک بچه نیستند، مالک او خدا است. ما حق نداریم او را بزنیم. امانت است. همه فقیرهای خدا هستید و او بی نیاز است. از تمام این عالم خودمان و کل هستی یک جایی را دست بگذاریم می بینیم هیچ چیزی نداریم. خودمان هم قرضی هستیم. وقتی اینجوری نگاه کنیم بیانات ائمه علیهم السلام خیلی معنا پیدا می کند. آیه امانت را توجه کنیم: «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَن يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا»³ ما امانت الهى و بار تكليف را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه كرديم پس از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناك شدند و انسان آن را برداشت راستى او ستمگرى نادان بود. وقتی انسان چیزی را دارد و نمی داند چیست؟ قدر آن را هم نمی داند.

/1102101304

پی نوشت:

1.     سوره النحل آیه شماره 125

2.     سوره مؤمنون، آیه 14

3.     سوره احزاب آیه 72