وارث: جست‌وجوي اينترنتي واژه عاشورا به زبان لاتين نزديك به يك ميليون و 500 هزار داده و نتيجه را دربر مي‌گيرد كه حجم زيادي از اين داده‌ها مربوط به تصاوير است اما محتواي عمده اين تصاوير چيزي نيست جز نمايش خشونت‌بار قمه‌زني پاكستاني‌ها. اين در حالي است كه ايرانيان از نظر ميزان ساعات كاربري در فضاي اينترنت بالاترين رتبه‌هاي دنيا را به خود اختصاص داده‌اند و با نبوغ بالاي خود مي‌توانند تصاوير واقعي‌تر و عقلاني‌تر از سوگواري ايام محرم را به رأس صفحات اينترنتي بياورند.
تصويري كه دنيا از عاشورا مي‌بيند
مرزبندي‌هاي دنيا هيچ‌گاه نتوانسته جلوي كنجكاوي‌ها را بگيرد. در دنياي مملو از اطلاعات كه به واسطه وجود اينترنت و موتورهاي جست‌وجوگر آن مجهزتر و تكميل‌تر شده است، افكار، عقايد، آداب و رسوم و سنت‌هاي جوامع مختلف و حتي باورها و اعتقادات ديني به آساني از جامعه‌اي به جامعه ديگر رسوخ كرده و بر ميزان كنجكاوي‌ها افزوده مي‌شود. شمار زيادي از انسان‌هايي كه در جوامع غيراسلامي زندگي كرده‌اند و سپس به دايره جمعيت يك ميليارد و 400 ميليون نفري مسلمانان پيوسته‌اند با پيگيري رد كنجكاوي‌هايشان به اين سير و سلوك دست پيدا كرده و اينترنت و موتور جست‌وجوي گوگل آن يكي از بزرگ‌ترين راه‌هاي پيش‌روي آنها براي اقناع حس كنجكاويشان و پاسخ به اين نياز بوده است.
براي فردي غيرمسلمان كه واژه «عاشورا» به گوشش خورده و هنوز روي پل بلاتكليفي ميان اسلام و اعتقادات سابق خود يا ميان تشيع و تسنن سرگردان است جست‌وجو در ميان تصاوير گوگل يكي از بهترين راه‌ها براي تعيين تكليف است ولي استفاده از موتور جست‌وجوي تصاوير گوگل براي واژه «Ashura»، نتايج خوشايندي را به دست نمي‌دهد. عمده تصاويري كه در صدر نتايج اين جست‌وجو قرار مي‌گيرند قمه‌زني و چهره‌هاي خون‌آلود مسلمانان پاكستاني است. در ميان چهار تصويري كه به عنوان تصاوير برگزيده در رأس نتايج جست‌وجوي گوگل نمايش داده مي‌شوند، تصويري با رزولوشن بالا و كيفيت 787 در يك هزار و 180 پيكسل قرار دارد. در اين تصوير دو مرد پاكستاني در حال قمه زدن بر سر يك كودك گريان هستند. مردي صورت كودك را به زور نگه داشته و ديگري به زور چاقويي را بر سر او گذاشته است. جالب آنجا ست كه اين تصوير متعلق به سايت روزنامهIBTIMES يا نسخه انگليسي روزنامه امريكايي «اينترنشنال بيزنس تايمز» است. مي‌توان پيش‌بيني كرد كه انتشار چنين تصاويري از مراسم آييني عاشورا و نمايش تصويري خشونت‌آميز از اسلام تا چه حد مي‌تواند ايده‌آل آنها باشد و چگونه ميليون‌ها انسان از سرتاسر دنيا روزانه با كليك روي اين تصوير و تصاوير مشابه آن پيش‌زمينه‌هاي فكري خود درباره افراط‌گري دين اسلام را تقويت كنند.
قمه‌زني و نظر رهبري
اسلام واقعي اما مراسم خشونت‌آفرين و غيرعقلاني چون «قمه‌زني» را برنمي‌تابد. مقام معظم رهبري نيز پيشتر درباره قمه‌زني فرموده‌اند: «هر كارى كه براى انسان ضرر داشته يا باعث وهن دين و مذهب گردد، حرام است و مؤمنين بايد از آن اجتناب كنند و مخفى نيست كه بيشتر اين امور باعث بدنامى و وهن مذهب اهل بيت(عليهم‌السلام) مىشود و اين از بزرگ‌ترين ضررها و خسارت‌هاست.» با وجود اين و در حالي كه قمه‌زني تنها در ميان اقشار خاصي از جمعيت مسلمانان رواج دارد، تصاوير مربوط به اين روز به عنوان تصاوير منتسب به عاشورا در فضاي اينترنت جولان مي‌دهند كه اين موضوع بار مسئوليت سازمان‌ها و نهادهاي دولتي ايراني و حتي تك‌تك فعالان ديني را سنگين‌تر مي‌كند.
دلمشغولي‌هاي اينترنتي كاربران ايراني و بي‌خيالي سازمان‌هاي دولتي
حدود سه سال پيش براي اولين بار بحثي مطرح شد كه لزوم بارگذاري تصاويري مهيج و ديدني از گردشگري ايران را در فضاي اينترنت يادآوري مي‌كرد. در آن زمان هم عمده محتواي تصويري مرتبط با جست‌وجوي لاتين گردشگري ايران به تصاويري ختم مي‌شد كه حوادث سال 88 يا تصاويري مرتبط با خشونت در ايران را نمايش مي‌دادند. بعد از مدتي فعالان گردشگري وارد عمل شدند و نتيجه اين بسيج همگاني اصلاح تصوير ايران در فضاي اينترنت بود. حالا در مورد واقعه عاشورا نيز نظير چنين اقداماتي ضروري است. ايران يكي از كشورهايي است كه بيشترين تعداد كاربران اينترنتي دنيا را دارد.
طبق آماري كه اواخر سال پيش منتشر شد ايران با حدود ۷۵ ميليون نفر جمعيت حدود ۴۰ ميليون كاربر اينترنت دارد و ضريب نفوذ اينترنت در آن بالا است اما نوع فعاليت كاربران اينترنتي در ايران بيشتر معطوف دريافت اطلاعات بابت كالا و خدمات، دريافت عكس، فيلم، ويدئو، موزيك و بازي، ارسال و دريافت رايانامه، دريافت نرم‌افزار، اينترنت بانك، دسترسي به شبكه‌هاي اجتماعي، كاريابي و تلفن اينترنتي مي‌شود.
ميزان فعاليت بالاي كاربران اينترنتي در ايران چندان متمركز بر فعاليت‌هاي تبليغاتي چون ترويج تصاوير واقعي از آداب و رسوم كشورشان نيست. در عين حال سازمان‌ها و نهادهاي دولتي هم چندان در اين زمينه فعاليتي ندارند چه بسا بخشي از بودجه فرهنگي آنها مي‌تواند به برگزاري جشنواره‌هاي عكس و پوستر عاشورايي و نيز بارگذاري اين تصاوير در فضاي اينترنت تعلق داشته باشد. آثار اين جشنواره‌ها مي‌تواند به خوراك خوب و منصفانه‌اي براي صفحات اينترنتي مرتبط با عاشورا و كاربران سرتاسر دنيا تبديل شود ضمن آنكه سازمان‌هاي دولتي با كمك شركت‌هاي فناوري ارتباطات و اطلاعات مي‌توانند از روش‌ها و فاكتورهاي مختلف و اثرگذاري چون متن alt يا تگ تيتر و گوگل وب‌مستر استفاده كنند و تصاوير واقعي عاشورا را به صدر ليست گوگل بياورند.هر سال در ايام عاشورا تمركز هيئت‌ها و گروه‌هاي فعال مذهبي متمركز بر برخي فعاليت‌هاي روتين مي‌شود اما شايد وقت آن رسيده باشد كه فعاليت‌هاي كابردي‌تر و مؤثرتري نيز به دايره اين مسئوليت‌ها افزوده شود.
Links:
[1] http://vareth.ir/
[2] https://vareth.ir/tag/keyword/6565/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7
[3] https://vareth.ir/tag/keyword/8212/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D9%84
[4] https://vareth.ir/tag/keyword/7220/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8
[5] https://vareth.ir/tag/keyword/15942/%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA
[6] https://vareth.ir/tag/keyword/9178/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1
[7] https://vareth.ir/tag/keyword/6096/%D8%B4%DB%8C%D8%B9%D9%87
[8] https://vareth.ir/tag/keyword/9954/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1