نگاهی به وضعیت ساماندهی مسئولین به اربعین

بر اساس آمار بیش از دومیلیون نفر در سال جاری به منظور زیارت حضرت اباعبدالله (ع) از کشور خارج شدند که این حجم انبوه از زائرین از مرزای زمینی و هوایی مسیر خود را انتخاب نمودند. تدابیر ویژه ای از مدتها قبل از آغاز ایام اربعین از  طریق رسانه ها منعکس می شد که نشان از آماده باش نیروهای مرتبط با ساماندهی این حماسه داشت. آمادگی مرزها، قیمت بلیط ها و سایر امکاناتی که به نوعی شاید دغدغه زائران در این سفر محسوب شود.

هر چند در ره عشق خطرها و مصیبتها را زائران به جان خریده اند و شاید انتظارات بسیار کمتری نسبت به سایر سفرهای شخصی شان در نظر داشته باشند، اما همین موضوع اتفاقا دلیل بر آن است که متولیان امر بیشترین امکانات و خدمات را در اختیار زائرین قرار دهند تا لا اقل نسبت به جایگاه ویژه زائران اربعین حسینی قدمی مؤثر برداشته شده باشد.

بر همین اساس ضمن تقدیر از کلیه مسئولین و خدمت رسانان زائرین اباعبدالله (ع) که گاه از همه چیزشان در این راه گذشتند توجه به ابعاد مختلف این سفر و گاه کوتاهی عده ای خالی از لطف نیست. چرا که گاه بی توجهی و خدای ناکرده سوأ استفاده از حجم انبوه زائرین در این ایام شرایط نگاه مردمی را به خدمتگزاران دولتی و مردمی در این راه را تحت الشعاع قرار خواهد داد. لذا اشاره ای به برخی موضوعات که برخی از آنها توسط زائرین امسال در اربعین گزارش شده است را مروری خواهیم کرد:

*عملکرد ضعیف خدمات شبکه های تلفن های همراه

همچون سالهای گذشته و همچون هر سفری نیز مسافرین به ارتباط تلفنی با کشور مبدأ به نوعی از ضروریات محسوب می شود. هزینه های سرسام آور ارتباطی برخی اپراتورها برای کوچکترین ارتباط از یک سو و عدم برقراری ارتباط اپراتورها در قسمت اعظم سفر از سوی دیگر مشکلی بود که انتظار می رفت با درنظر گرفتن اشکالات در سالهای گذشته مرتفع گردد که متأسفانه صورت نگرفت. حتی در بین راه نحف تا کربلا که دکلهایی برای ارتباط اینترنتی توسط اپراتورها در نظر گرفته شده بود به دلیل تعداد کم و حجم نیاز مخاطبین جوابگو نبود. این اتفاق فارغ از اینکه از نظر روانی شرایط را برای آرامش بیشتر زائر در سفر از میان می برد و نگرانی را از سلامت زائر برای خانواده ها ایجاد می کند، در کاهش بهره برداری معنوی از سفر نیز به طور غیر مستقیم مؤثر خواهد بود.

لازم به ذکر است این اتفاقات در حالی رخ داده بود که تبلیغات گسترده اپراتورها در ایام قبل از اربعین خیال زائرین را از برقراری ارتباطی بدون مشکل از مقصد به مبدأ ایجاد کرده بود که چنین اتفاقی رخ نداد.

همین اتفاق باعث افزایش آمار گمشدگان در کشور عراق نیز گردید. گزارشهایی از مفقود شدن برخی از خانواده ها و اعضاء کاروانها و  عدم امکان پیدا کردنشان تا بازکشت به شهرهای خود رسیده است که لزوم برنامه ریزی بهتر در این موضوع را می طلبد.  طبیعتاً تقویت زیرساختهای ارتباطی در هر نقطه از این کشور بین زائرین از وقوع چنین اتفاقی  تا حد بالایی جلوگیری نمود. 

*کرایه هایی که با افزایش جمعیت رابطه مستقیم دارد

افزایش میزان خروج از کشور و همچنین ورود در یک بازه زمانی محدود، شرایط را برای عده ای سودجو فراهم می کند تا به هر قیمتی از این فرصت ایجاد شده نهایت استفاده (سوء استفاده) را ببرند. تعرفه های سرسام آور بلیط هواپیما و اتوبوس که با گذشت زمان و نزدیک شدن به ساعت حرکت افزایش عجیب و غریبی می یافت از موضوعاتی بود که در این سفر به وفور دیده می شد. حضور دلالان در مسیرهای ورودی کشور از قبیل مهران به عنوان مسئولین خط و سردرگمی زائران در انتقال به کشور از موضوعات دیگری بود که در این سفر قابل مشاهده بود.

بر اساس شواهد قیمت سواری ها، اتوبوس ها از مرز کشور آنچنان نوسانی داشت که هیچ قانون و ساختاری نمی شد برای آن در نظر گرفت. قیمت پروازهای نجف به تهران و شهرستانهای دیگر نیز در روزهای قبل و بعد اربعین نیز به طنز تلخی شبیه شده بود که ظاهرا در طی این سالها مرهمی برای آن نمی توان در نظر گرفت. این در حالی است که مؤکدا مسئولین از تثبیت قیمت ها و تعرفه خبر داده بودند.

قیمت اتوبوسها و هواپیماها گاهی تا سه برابر افزایش گزارش شده است که ثبت شدن این قیمت در سایت و بر روی بلیط نشان از چراغ سبز اتحادیه مرتبط دارد. همچنین بی توجهی نهادهای نظارتی بر این اتفاق نقره داغ کردن دیگری برای مسافرین می توانست تلقی گردد.

*رابطه نامفهومی به نام "مهران و زائرین"

هرچند سالیان متمادی است که مرز مهران به عنوان یکی از ویژه ترین خطوط مرزی بین دو کشور ایران و عراق فعال است، اما گزارشها حاکی از ناتوانی مسئولین در مدیریت حجم زائرین در آن دارد. البته موضوع فوق بیشتر به ایام ویژه زیارتی خصوصا اربعین برمی گردد. مسیر مهران تا ایلام نیز در این روزها به عنوان خبر اول رسانه ها تبدیل شده بود. در این بین زائرینی که به مهران وارد شدند مجبور به طی مسیر 80 کیلومتری مهران تا ایلام  در طی یک نیم روز و گاه بیشتر می شدند. هرچند حضور نیروهای امنیتی و امداد رسان تا حد زیادی از این مشکلات را کاهش داد اما حجم زائرین و تراکم جمعیت و عدم تناسب آن با امکانات فراتر از حد تصور خودنمایی می کرد. موضوعی که با برنامه ریزی هایی از قبیل تعریض جاده مهران، ایلام یا تاسیس فرودگاهی در مهران یا مدیریت هایی از این قبیل به راحتی می توان با آن مقابله نمود.

در این بین حضور مسافرکش های شخصی که بدون هیچ ساماندهی اقدام به انتقال زائرین از مهران به ایلام و حتی شهرهای دوردست تر می نمودند نه تنها کمکی به این جریان نمی کرد بلکه به دلیل تشدید ازدحام خودروها شرایط را برای حضور اتوبوسها در مهران کاهش می دادند.

*هواپیماهایی که هیچ وقت به مقصد پرواز نکردند

در حالی که با ورود به کشور عراق با خادمینی مواجه می شویم که گاه از تمام دارایی و امکانات و آسایش خود در راه اربعین می گذرند در کمال تأسف با ورود به کشور و  هنگام خروج از کشور با هموطنانی! مواجه می شویم که بهترین فرصت کلاهبرداری را در این ایام و بهترین سوژه را زائرین حضرت اباعبدالله انتخاب نموده اند. متأسفانه گزارشاتی از پروازهایی که در بلیط ها ثبت شده و هیچگاه پروازی از آن صورت نگرفته رسیده است که نشان از کلاهبرداری است که غیر منصفانه بودن آن دل انسان را مملو از درد می کند. موضوعی که بی توجهی نهادهای نظارتی بار دیگر درد و آلام را برای زائرانی که با پاهای خسته قصد بازگشت به کشور را داشتند را نشان می دهد.

*مشکل کمبود پارکینگ در مرزهای خوزستان

حضور زائرینی که به دلیل کاهش هزینه ها با وسیله شخصی به مرزها آمده بودند نیر با این اتفاق دچار اشکالات جدیدی شد که نیازمند رسیدگی بیشتر در این زمینه می باشد. هر چند تعداد زیادی پارکینگ در مرز مهران در نظر گرفته شده بود اما تعداد پارکینگ ها و ظرفیت آن در مرز شلمچه و چذابه جوابگوی زائرین نبوده است. در عین حال بارندگی در روزهای منتهی به اربعین در مزرها مشکلات پارکینگ خودروها را دچار اشکالاتی نمود که باز هم مورد غفلت مسئولین واقع شد . می توانست با در نظر گرفتن شوایط آب و هوایی و میزان رجوع تقریبی زائرین این اشکالات را کاهش داد.

دیگر اربعین یک روز در تقویم نیست

اربعین هر سال دیگر به فرهنگی تبدیل شده است که زائرین نه تنها مشکلات و سختی های سفر را به جان می خرند بلکه به دلیل جایگاه ویژه معنوی آن  حاضرند تا پای جان از خود بگذرند. اما بار دیگر عنوان می گردد که همین موضوع دقیقاً می تواند جایگاه ویژه این سفر را نشان دهد و دلیلی برای افزایش خدمات رسانی و نگاهی زیرساختی و بنیادی به این سفر شود.

فعالیت ستادهایی تحت عنوان اربعین در سالهای آینده با نگاهی عمیق تر باید ضمن تقویت زیرساختهای رفاهی به افزایش بنیه های اعتقادی و فرهنگی در این حماسه نیز بیاندیشد. چرا که دیگر اربعین یک روز در تقویم ایران و جهان نیست. فرهنگی است که تقویت هر بخش از آن تقویت جامعه اسلام و اعتلای فرهنگی کشور خواهد بود.

/1102001307