آیت الله قرهی: ماه مبارک رجب آغاز زندگی حسنه است

وارث: درس اخلاق آیت الله قرهی با مداحی کربلایی محسن حیدرزاده در مهدیۀ قائم المنتظر عجل الله تعالی برگزار شد.

در ادامه خبر متن سخنان آیت الله قرهی را می خوانید:

زندگی گوارا با حسن خلق

زندگی بدون اخلاق اصلا زندگی نیست. یک زندگی حیوانی عادت کرده ی، خورد و خوراکی، ازدواج و تکثیر نسل اما بی هدف. امام صادق علیه السلام می فرماید: لا عَیْشَ اَهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلْقِ¹؛هیچ زندگی ای گواراتر از نیک خوئی نیست. اصل زندگی به همین اخلاق حسنه است.

 وای بر انسانی که زندگی اش بر اخلاق الهی نباشد، نفع که ندارد بلکه وجودش ضرر هم دارد. به تعبیر الهی مثل حیوان می شود طبق آیه قرآن: كَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ² ؛ بلکه پایینتر از حیوان.

از خدا توفیق اخلاق خوب داشتن را بخواهیم. کدام زندگی، زندگی گوارا هست؟ زندگی که توام با حسن خلق، اخلاق و رفتار پسندیده باشد. سبک زندگی که اولیای خدا بر آن تاکید دارند بوجود نمی آید مگر با همین حسن خلق و اخلاق. بقیه ی مسائلی که مطرح می شود فرعیات آن است.

هرچه در این روایت شریف بایستیم و تفکر کنیم، بازهم کم است. انسان وقتی ببیند چقدر عقب است، دورافتاده و باخته. تعابیر لا عیش، هنیئا را درباره ی حسن خلق بیان کرده اند نه درباره نماز شب. البته همین توفیق نماز شب خواندن به اخلاق حسنه ی روز بستگی دارد. حتی گاهی نمازشب را خواندیم، اما آن عشق بازی با پروردگار عالم و خلوت و انس را پیدا نکردند. اولیا و بزرگان می فرمایند وقتی کارهای روزمان را بررسی کرده ایم، دیدیم چون بداخلاقی در روز داشتیم، لطف خواندن نماز مثل نماز اولیای خدا را نداشتیم.

بالاترین عیش که ملائکة الله می گویند "هنیئا لکم"، صلاة لیل حالیه است و این صلات و نماز شب جز با حسن خلق میسر نمی شود. یک دریچه برایمان باز میشود. تازه بعد از آن معنی زندگی را می فهمید. تعبیر امام صادق علیه السلام این معنی را می دهد.

حسن خلق، رمز "خلیفة الله" شدن

 حضرت امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: مَنْ حَسُنَتْ خَليقَتُهُ طابَتْ عِشْرَتُهُ³؛ هر كس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاكيزه و گوارا مى گردد. اولین جیزی که باعث می شود انسان خلیفه الله باشد، حسن خلق است. اگر کسی حسن خلق نداشته باشد، خلیفة الله نمی شود. حضرات معصومین، تمام انبیا، اولیا و اوصیای الهی حسن خلق داشتند. رمز "خلیفة الله" شدن، حسن خلق است.

آیت الله العظمی ادیب درباره ی آیه إِنِّي‌َّ أَعْلَم‌ُ مَا لاَ تَعْلَمُون⁴ می فرمود یکی از آن چیزهایی که خدا میدانست و ملائکه نمی دانستند، "حسن خلق" است.‌

اگر کسی حسن خلق پیدا کرد، علم هم پیدا میکند، موانعی که مانع رسیدن به "خلیفة اللهی" است هم خود به خود برطرف خواهد شد. لذا بی جهت نیست که تمام انبیای عظام طبق فرموده ی قرآن، وقتی مبعوث شدند تزکیه را سفارش کردند. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ ⁵

اولین رمزگشایی برای خلیفه الله شدن، حسن خلق داشتن است. معنای تحت اللفظی سخن امیرالمومنین علیه السلام این است که هر کس خوش اخلاق شد زندگی اش هم پاکیزه می شود. زندگی آلوده و پلشتی، آلوده به بدی ها و مال حرام است. یک لجنزاری از گناه و بوی تعفن از زندگی اش بیرون می آید. ظاهرش خوب است اما به ظاهر زندگی است. زندگی پر از لجنزار نه زندگی ملکوتی و الهی.

زندگی طابت و پاکیزه چیست؟

زندگی طیب توام با آرامش است. مثل بهاری در باغ می ماند که پرندگان می خوانند، جوی آبی هست و چنان نوازش روحی در انسان هست، عیش طیب نامیده می شود. به صورت ظاهر ممکن است آن باغ را نداشته باشند اما چنان با هم خوش هستند که زندگی الهی می شود. از حال پشتی ها و زشتی ها خارج می شوند.

از کجا اخلاق حسنه را شروع کنیم؟

مولی الموالی علیه السلام می فرماید راهش تطهیر در ماه رجب است. برای پیدا کردن سبک زندگی که گفتیم از اخلاق شروع می شود، می توان از فرصت ماه رجب بهره برد. یکی از انهار بهشت "رجب" است. در ماه رجب انسان خودش را از گناهان شست و شو می دهد. از کینه، دشمنی و بداخلاقی دور شویم.

اگر کسی در ماه رجب موفق شد گناهانش را شست و شو دهد، در ماه شعبان لباس تقوی می پوشد و به ضیافت مهمانی خدا می رود. اولیای خدا تا قبل از اینکه ماه رجب بیاید دعا برای طول عمرشان نمی کردند. اما همینکه به ماه رجب میرسیدند از خدا میخواستند توفیق دهد.

ماه رمضانی که خوابیدن هم تسبیح است. شبی به نام لیلة القدر دارد، که از هزار ماه شب و روز عبادت خالصانه برتر است. بیش از 80 سال عبادت برای من و شما در یک شب می نویسند.

اگر کسی می خواهد به ماه رمضان ورود پیدا کند راهش ماه رجب است. چطور برای رفتن به مجلس مهمانی لباس پاکیزه می پوشید و خودتان را تمیز میکنید، برای ماه مبارک هم خودتان را آماده کنید. ماه مبارک رمضان یک ضیافت ویژه است.

انسان در ماه رجب روزه های قضایش را بگیرد. کمک به دیگران در این ماه سفارش شده. اگر دل پدر و مادر را شکستید و در ماه رجب و شعبان روزه نگرفتید، بدانید و یقین کنید در ماه مبارک وارد نشده اید، به صورت ظاهر می آیید روزه هم میگیرید اما نه مثل اولیای الهی.

ماه مبارک رجب المرجب آغاز زندگی حسنه است. دور شدن از زندگی بد و پلشتی ها و زشتی هاست. پس اخلاق خیلی مهم است.

امسال را سال اقدام و عمل قرار دهیم. تا اخلاق حسنه را تمرین کنیم. اگر اینطور شود تازه در می یابیم انسان بودن چیست. ولو اگر با بداخلاقان برخورد کردید، حسن خلق داشته باشید، زندگی محشر و غوغا می شود، عهد و پیمان ببندید.

لزوم کنترل خطورات و تفکرات

اگر فکر را کنترل نکنیم همه چیز از دست می رود. اینکه شیطان ما را وسوسه می کند، اگر فکر را کنترل نکنیم به گناه کشیده می شویم. اسدالله غالب حضرت امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: مَن كَثُرَ فِكرُهُ فِي المَعاصِي دَعَتهُ إلَيها⁶؛ آن كه در گناهان، بسيار انديشه كند، [اين كار،] او را به گناه مى كشانَد.

انسان باید تا فکر گناه در ذهنش می آید سریع استغفار کند. ظن و گمانت به همسایه، برادرت، همکارت و... سریع استغفار کن. چون کسی که زیاد درباره ی گناه فکر میکند، گناه دعوتش می کند، به سمت گناهان کشیده می شود. مبتلا به گناه می شود. تا فکر گناه آمد انسان باید استغفار کند و بعد از آن به خود تشر بزند.

حصن حصین بسازید

بعد از تشر زدن بگویید یاابن الحسن نکند این گناه مرا بنویسی! نکند گناهم را به شما عرضه کنند! اگر می خواهید فکر گناه زیاد سراغتان نیاید، زیاد به فکر امام زمان عجل الله تعالی و فرجه الشریف باشید، اینکه عرض کردم حداقل هر ساعت یک دعای سلامتی آقاجان را بخوانید، به خاطر این است که انسان در حصن حصین قرار می گیرد. کسی که دائم در فکر حضرت باشد خود ایشان اجازه فکر گناه را هم نمی دهد.

وقتی انسان در حصن حصین باشد دیگر وسوسه ها جرات جلو آمدن پیدا نمی کنند. نفس اماره نمی تواند انسان را فریب دهد. یاد امام را زنده نگه دارید. از خودش هم بخواهید برای مادرش نرجس خاتون فاتحه زیاد بخوانید. اینها رمز، توصیه جدی و نسخه است.

پی نوشت:

1- وسائل الشیعه، ج8، ص571.

2- سوره اعراف آیه 179.

3- نهج البلاغه، خطبه 184.

4- سوره بقره آیه 30.

5- سوره جمعه آیه 2.

6- غرر الحكم، ح8561