از آداب زیارت، شناخت امام است

وارث: مراسم روز زیارت مخصوص امام رضا علیه السلام با نوای حاج منصور ارضی در حرم مطهر رضوی برگزار شد.

در ادامه خبر متن سخنان حاج منصور ارضی را می خوانید:

اَعُوذُ بِاللّهِ منَ الشّیطانِ الرَّجیم بِسْمِ ٱللّهِ ٱلرَّحْمنِ ٱلرَّحِیمِ الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ اَلْحَمْدُ لِلّهِ بِجَمیعِ مَحامِدِهِ کُلِّهَا عَلی جَمیعِ نِعَمِهِ کُلِّها

- دیگر از آداب زیارت شناخت امام است که خود در راه بندگی است.

اگر زائر از حال مهمان بیرون بیاید و واقعاً به زائر بودن برسد باید بداند امام در عین "خلیفه الله" بودن بندگی خدا را به ما نشان می‌دهد لذا در شب‌های بعد که زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم بحث " إِلَى اللَّهِ تَدْعُونَ وَ عَلَیْهِ تَدُلُّونَ " را احساس می‌کنیم، اما بعضی‌ها زائر را در گفتن ورد و ذکر برای رسیدن به جایگاهی می‌بینند؛ تفاوت زائر و ذاکر بودن را نیافته ایم. همه بزرگان از علم اخلاق اتفاق دارند زائر "مزور" را می‌بیند این پاکی می‌خواهد فلذا ائمه اطهار ما را وادار می‌کنند برای رسیدن به پاکی، تطهیر کنیم و به همین جهت غسل در آداب زیارت وارد شده. البته اگر عاشق امام باشی غسل زیارت را بر خود واجب می‌دانی، یعنی وقتی می‌گویی " اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی وَ طَهِّرْ لِی قَلْبِی" (دعای غسل زیارت امام رضا علیه السلام) معلوم می‌شود طهارت لازمه وادی زیارت است، البته این ظاهر موضوع است و باطن در اختیار خود ایشان می‌باشد.

به کسی مربوط نمی‌شود(حقوق کسی پایمال نمی‌شود) چگونه زائر در یک آن از هر گناهی پاک می‌شود. باور می‌کنید ما به آب بیشتر از امام اعتقاد داریم؟! این درد است و آن را درست کنید. یعنی می‌روی زیر دوش آب غسل می‌کنی و خود را پاک می‌دانی ولی عملکرد حضرت را به اندازه همین آب مطهر نمی‌دانی! این از کور دلی ماست باور کنیم که هرکس به زیارت حضرت می‌آید به طهارت می‌رسد، منتهی این طهارت چقدر زمان می‌برد و چقدر ادامه پیدا می‌کند در دست خودمان است. یک وقت از در صحن بیرون می‌آید و از این طهارت هم بیرون می‌روی، یک وقت تا زمان برگشت به منزل طهارت را همراه داری و تا مدت‌ها این طهارت را حفظ می‌کنی و از آن حفاظت می‌کنی، البته یک معنای حفاظت را " وَلّی وَ حافِظاً ..." این گونه معنا می‌کنند که حفاظت را از خدا برای امام می‌خواهی و بر همین اساس معنی حفاظت از امام و ولیّ مومنین به ما می‌رسد، و از یک سو هم خود امام حافظ ماست. پس زیارت اول دیدن و دیدار است و قبل از آن طهارت و آداب دیدار.

حالا اگر این آداب ظاهری و باطنی را رعایت کردیم و از خادم تا مهمان را زائر ببینیم، حواسمان است به کسی برخورد نکنیم. مراقب رفتارمان در این حرم باشیم، چشم بینا پیدا می‌کنیم. با این حال بزرگان به زیارت امام رضا علیه السلام می‌آمدند و کسانی مثل علامه طباطبایی وقتی در و دیوار حرم را می‌بوسد از او ایراد می‌گیرند، می‌گوید من از ترس عوام بعضی کار‌ها را نمی‌کنم والا به من باشد از ورودم به حرم با سجده وارد حرم می‌شوم. وقتی تو به زیارت می‌روی در روایت دارد " عَارِفاً بِحَقِّهِ کَانَ کَمَنْ زَارَ اللَّهَ..." (مستدرک الوسائل، ج 10، ص 292، ح 3) ولی ما متوجه نیستیم. منتهی حالا می‌گوییم مثل پیرغلامان و قدیمی‌ها از همان ابتدای صحن دعا می‌خواندند و تکبیر می‌گفتند، اجازه می‌گرفتند و تا اشکی از چشمشان نمی‌آمد وارد حریم نمی‌شدند، بگذریم از کسانی که بی ادبند و دیدشان دید شیطانی است و برای امام رضا علیه السلام حریم نمی‌شناسند.

- زیارت امام مفترض طاعت تفریح سالم نیست، این دیدگاه دنیایی خانمان سوز می‌شود.

پس جزو آداب زیارت، شناخت امام و راه اوست همچنین بدانیم امام خود، ما را دعوت به بندگی خدا می‌کند. اگر متوجه این راه و مسلک باشی باید با همان حالت استغفار، انابه و اعتراف کنی و بگویی " مُسْتَغْفِراً مُنیباً مُقِرّاً مُذْعِناً مُعْتَرِفاً..." (دعای کمیل) در همین حال است که امیرالمومنین به کمیل می‌فرمایند عده ای کم مسیر را درست می‌آیند " عَلی سَبیلِ نَجاةٍ وَ هَمَجٌ رَعاعٌ اَتْباعُ کُلِّ ناعِقٍ " (گفتگوی امیرالمومنین و کمیل حکمت 147 نهج البلاغه) این حرف سختی است، هر حرفی شنیدی به دنبال آن بروی. وقتی چنین دیدگاهی یافتی کمیل و مناجات و نماز را تفریح و وقت گذراندن سالم می‌دانی(تفریح سالم) حتی روزه را هم برای سلامتی بدن و صحت آن ادا می‌کند، آن وقت این آدم وقتی می‌آید زیارت هم در واقع مهمان است " أَکْرِمِ الضَّیْفَ وَ لَوْ کَانَ کَافِراً " هر چند این حال او نیز مقبول امام رضا علیه السلام نیز می‌افتد، ولی خوش به حال آنهایی که واقعاً می‌دانند به زیارت چه آقایی می‌آیند.

شیخ بهایی با آن همه عظمت وقت بازسازی حرم مطهر رضوی به معمار می‌گوید سردر حرم را نساز تا من بیایم. این را یک عالم دین دستور می‌دهد، وقتی برگشت دید سردر ساخته شده، با عصبانیت به سراغ تولیت ساخت رفت و او را توبیخ نمود در جواب معمار گفت سه شب پشت سر هم امام رضا علیه السلام به خوابم آمد و دستور ساخت را داد، وقتی این جواب را شیخ بهایی شنید گفت من رفتم تا هرزی بسازم که هیچ گنه کاری وارد حریم امام رضا نشود ولی امام رضا اجازه نداد گفت گنه کار‌ها باید به حرم من بیایند، راستی هم گنه کار اگر وارد حرم نشود کجا دارد برود؟

دیدم همه جا بر در و دیوار حریمت جایی ننوشته است گنه کار نیاید

منبع: قدیم الاحسان

/1102101305