موانع و مشکلات ازدواج و راه های برخورد با آن

برخي از موانع ازدواج عبارتند از:

1.   تحصيلات و ازدواج:

پسري كه علاقه مند به ادامه تحصيل است در صورتي كه احساس نياز به ازدواج ندارد، بهتر است ازدواج را به تأخير بيندازد ولي اگر فرد احساس كند نسبت به جنس مخالف دچار لغزش شده است، احساس مي كند كنترل شهوات برايش سخت شده، چه در برخورد با جنس مخالف، چه هم جنس، چه در تنهايي، همين كه اين احساس را كرد، اينها همه نشانه نياز به ازدواج است و در اين صورت نبايد به خاطر تحصيلات، ازدواج را به تأخير بياندازد.

البته در مورد خانم ها چه نياز به ازدواج پيدا شد و چه نشد، اصل اوليه اين است كه دختر هرچه زودتر، اگر امكان ازدواج فراهم بود، ازدواج كند. چرا؟

الف) بخاطر انواع و اقسام مزاحمت ها:

دختر مي خواهد درس بخواند، مرتب برايش مزاحمت ايجاد مي شود؛ چه با قصد منفي، چه به نيت خواستگاري.

ب) ذهنيت هاي اطرافيان:

دختري كه دنبال كسب علم است و مي خواهد به مركزي يا نزد استادي برود و بحث كند، چون مجرد است، هميشه يك ذهنيت منفي به دنبالش هست.

ج) از دست دادن موقعيت هاي مناسب:

در اين چند سال كه مي خواهد به قله علم برسد، خواستگارهاي خوبي داشته، رد كرده و حالا فوق ليسانس گرفته و سنش هم بالا رفته و خواستگارهايش هم از كيفيتشان و كميتشان كاسته شده است و برعكس اينكه خواستگاران آن چناني را رد كرده، توقعش بالا رفته است. در اين حالت است كه دختر به یک تعارض می رسد که خودش لیاقت های ویژه ای دارد ولی طالبین او به این لیاقت ها نرسیده اند. و احساس جفا از طرف جامعه می کند و مجبور است به خواستگاري كمتر از آنچه

مي خواست، جواب مثبت بدهد که امکان دارد بعداً دچار مشکل بشود.

د) عدم سازگاري:

انسان هر چه سنش بالاتر مي رود، قوه سازگاري و انعطاف پذيريش كمتر مي شود. لذا چه دختر، چه پسر، بهتر است زودتر ازدواج كنند.

 

ه) عدم تناسب تحصيلي:

سطح تحصيلي دخترها از پسرها بالاتر است و دختران مجبورند با پسري ازدواج كنند كه از نظر تحصيلي پايين تر از آنهاست. بنابراين يا ازدواج نمي كنند و يا ازدواج مي كنند و زندگي بر آنها سخت مي شود. در هر حال سفارش مي شود اگر شرايط محياست، ازدواج كنيد، اگر همه شرايط در نظر گرفته شد، تحصيل، مانع ازدواج نيست. اگر چه ازدواج کمّیت وقت را کم می کند، ولی برکتش را زیاد می نمايد. ازدواج به کار، تحصیل و... برکت می دهد؛ به شرط آن كه متناسب و مناسب باشد. شرایط متناسب با ازدواج ضمن تحصیل یعنی اینکه شما که الآن وضعیت آنچنانی ندارید، از طرف مقابل هم توقّع آن چنانی نداشته باشيد.

فرد مناسب، منظور فرد ايده آل نيست. مگر خود شما ايده آل هستيد كه مي خواهيد طرف مقابل ايده آل باشد؟ منظور از مناسب، يعني به خود، خانواده و فرهنگت نگاه كن و انتخاب كن.

پس ازدواج مانع تحصيل نيست؛ اما نوع انتخاب مانع تحصيل است. موضوع اين نيست كه كسي را انتخاب كنيم كه همانند ما درس بخواند بلكه گاهي همسر با آنكه خود نتوانسته است ادامه تحصيل دهد، ولي واقعا احساس علاقه به تحصيلات همسرش دارد و اين را مي توان در زندگي ديد. عشق به تحصيل، بعضي اوقات در وجود فردي هست ولي به خاطر شرايط زندگي، نمي تواند برود دنبال تحصيل. اين عشق را انتقال مي دهد به وجود همسرش. اين افراد زوج هاي موفقي هستند.

یک نکته ي اساسي برای خانم ها اين است كه يك دختر تا ازدواج نکند، خیلی چیزها برایش دغدغه است. مثلاً پدر و مادرش، دوستان، تحصيلات، كار و ... و نمی تواند از آ نها جدا بشود. ولی طبیعت دختران این طور است که یک دختر به

محض ازدواج دغدغه اصلی و کانون توجّهش همسرش می شود. حال، اگر شوهر او رغبت به ادامه ي تحصیل همسرش داشته باشد، کانون توجّه خانم به ادامه تحصیل منتقل می شود. امّا اگر خدای ناکرده طوری شود که این خانم از شوهرش

سرد شود، ولی فردي باشد که مزاحم او نباشد و همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند، باز این دختر می رود سراغ درسش. چون دغدغه اش شوهرش نیست. امّا اگر به شوهرش علاقمند باشد و او به درس علاقمند نباشد، این زن دیگر نمی تواند در تحصیل موفّق باشد.

بنابراين دختر خانم ها به اين نكته توجه داشته باشند كه اگر فرد مناسبي براي ازدواج پيدا شود، آنچه مقدم مي باشد ازدواج است نه تحصيل. البته با در نظر داشتن اين نكته كه در حال سپري كردن مقاطع حساس تحصيلي (كنكور و ...) نباشند. فكر نكنيد با ازدواج كردن برنامه تحصيلي تان به هم مي خورد بلكه در پرتو ازدواج، شما و همسرتان مي توانيد يكديگر را در اين راه ياري كنيد و به هم دلگرمي و اميد دهيد كه اين مسأله در موفقيتتان در تحصيلات علمي بسيار مؤثر است.

توجّه داشته باشيد در ماههای اوّل ازدواج تحصیلات فرد تحت الشعاع قرار می گیرد و گاهي دچار تزلزل مي شود كه با توجه به روحيه خانم ها، اين امر در آ نها بيشتر است؛ پس شروع ازدواج نباید با مقاطع حساس تحصیلی همراه باشد.

به طور كلي راه حل خروج از تشويش ذهني در اين زمينه، بررسي زندگي كساني است كه ازدواج كرده اند و تحصيلاتشان را نيز ادامه داد ه اند.

اگر نهايتاً مسير ازدواج در حين تحصيل را برگزيديد و نگران مشكلاتي هستيد كه با آن مواجه مي شويد، به راه حلهاي زير توجه كنيد:

مي توانيد با مقدمات ساده و بدون تشريفات، عقد شرعي كنيد، اما عروسي اصلي را به تأخير بياندازيد.

كار كردن همگام با تحصيل، مي تواند در كاهش مشكلات اقتصادي شما تأثير بگذارد.

وقتي زندگي ساده و قانعي داشته باشيد، آرامش فكري و روحي بيشتري خواهيد داشت؛ در اين صورت راحت تر مي توانيد در مسائل علمي، پژوهشي و صنعتي پيشرفت كنيد.

حمايت هاي والدين مي تواند در كاهش مشكلات دوران تحصيل مؤثر باشد.

وقتي هر دو زوج يا  يكي از زوجين محصل باشد، انجام كارهاي منزل به طور مشترك صورت مي گيرد كه اين مسئله علاوه بر محبت و دلگرمي، اجر اخروي را هم به دنبال دارد.

با توافق يكديگر تا پايان سال تحصيلی، از بچه دار شدن جلوگيري كنيد و با آسودگي بيشتري به تحصيل بپردازيد.

گاهي اوقات والدين ادامه تحصيل فرزندشان را مانع ازدواج آنها مي دانند و با ازدواج آنها مخالفت مي كنند؛ در اين صورت فرزندان براي از بين بردن اشكال تراشي هاي غير منطقي و نا معقول بهتر است راهكارهاي زير را به كار بندند:

صحبت مستقيم، معقول،‌ مؤدبانه، منطقي و همراه با احترام به والدين و گوشزد كردن اشكالات آنها و توجيه آنها نسبت به غير منطقي بودن شيوه برخوردشان.

در صورت شرم و حيا و يا تأثير گذار نبودن صحبت مستقيم، واسطه كردن افرادي كه حرف آنها در والدينشان مؤثر واقع مي گردد.

در پايان تأكيد مي كنيم  يكي از دلايل بالا رفتن سن ازدواج، تحصيلات است كه ازدواج هاي دانشجويي علاوه بر كاهش تنش هاي روحي جوانان از بالا رفتن سن ازدواج جوانان نيز جلوگيري مي كند و همچنين از مزاياي جشن هاي ازدواج دانشجويي، صرفه جويي اقتصادي براي زوجين است.

 

2.     سن:

 

مانع سن، گاهي در پايين بودن خود را نشان مي دهد و گاهي در بالا بودن.

الف) سن پایین:

صرف پايين بودن سن براي ازدواج جوانان نمي تواند مانعي محسوب شود. اين امر در صورتي است كه فرد از رشد عقلي بالايي برخوردار باشد.

از جمله نتايج مثبت ازدواج در سنين پايين تر: انعطاف پذيري، گذشت و نشاط روحي بيشتر به همراه توقعات پايين تر و آسيب پذيري كمتر خواهد بود.

ب) سن بالا:

بالا رفتن سن افراد به خصوص دختراني كه از سن بچه دار شدنشان گذشته است و نيز اكراه اطرافيان، به عنوان مانعي براي ازدواج آنها محسوب مي شود؛ در صورتي كه بايد توجه داشت كه «زوجيت» مستقل از فرزند آوري است و چه بسا چنين افرادي بيشترين آرامش را در زندگي مشترك تجربه خواهند كرد.

بايد توجه داشت گاهي بالا رفتن سن منجر به كسب تجربه ي بيشتر و رسيدن به پختگي مي شود.

3.     سربازي:

در مورد رفع مانع سربازي بايد به نكات زير توجه كرد:

پسراني كه تحصيلات دانشگاهي دارند، مشكل خاصي جهت سربازي ندارند؛ چرا كه مي توانند بعد از پايان تحصيلات در قالب تعهداتی كه همراه با انجام شغلشان است، خدمت سربازي را انجام داده بدون اينكه وقفه اي در زندگيشان به وجود آيد.

خانواده دختر، علت معافيت فرد را جويا شوند و نسبت به صحت آن تحقيق كنند.

سربازي نرفتن پسرها در اصل مانعي براي ازدواج محسوب نمي شود چرا كه فرد مي تواند عقد كرده، سپس به سربازي رود.

فرار از سربازي نه تنها مشكل را حل نمي كند، بلكه در آينده بر مشكلات فرد مي افزايد؛ چه بسا اگر قصد خروج از كشور داشته باشد، بخواهد در جايي مشغول به كار شود و... ارائه كارت پايان خدمت لازم است.

كسي كه از سربازي فرار مي كند، نشان مي دهد كه آمادگي برخورد با مشكلات را ندارد.

در صورتي كه پسر احساس نياز به ازدواج نمي كند، بهتر است ازدواج را به بعد از گذراندن خدمت سربازي موكول كند.

اگر سربازي نرفته ايد و قصد ازدواج داريد، اين موضوع را با خانواده دختر مطرح كرده و عنوان كنيد كه ممكن است در شهر دور مشغول خدمت شويد تا آن ها با آگاهي كامل تصميم گيري نمايند.

دختر خانم! اگر فرد مورد نظر شما در شهري دور از شما مشغول به خدمت سربازي است، با دقت و بررسي بيشتري نسبت به خود و ظرفيت سنجي خود تصميم بگير.

اگر فرد مشغول به خدمت سربازي در محل سكونت خود باشد و درآمد كافي جهت گذراندن حداقل زندگي مشترك را نداشته باشد، خانواده ها مي توانند با كمك هاي مادي و معنوي خود آنها را حمايت كنند و از مشكلات آنها بكاهند.

افرادي كه مجبورند اين دو سال را به دور از محل زندگي بگذرانند، اين مسأله مانعي براي ازدواجشان نيست و اين افراد مي توانند دوران عقد خود را همراه با سربازي بگذرانند.

عقد در دوران سربازي شيرين و زيباست و زوج مي توانند با نامه نگاري و نوشتن مطالب اميد بخش و دلگرم كننده، در زيباتر كردن اين دوران، يكديگر را ياري داده يا در هنگام مرخصي در اين دوران با يكديگر ملاقات داشته باشند.

4.     مشكلات اقتصادي:

عمده ترين موضوعي كه در جامعه مانع ازدواج جوانان تلقي مي شود، مشكل اقتصادي است. اين موضوع، فقط مربوط به دوران فعلي نيست، زمان صدر اسلام نيز خیلی ها به اين مشكل استناد مي دادند، ولي پيامبر (ص) و اهل بيت اين مسأله را مانع ازدواج نمي دانستند.

فرد در اثر ازدواج، احساس مسئوليت بيشتري مي كند و افق هاي جديدي به روي او باز مي شود:

چه بسا افرادي كه بدون كمترين امكانات اقتصادي تصميم به ازدواج گرفته اند و پس از ازدواج، خداوند از فضل خود آنها را بي نياز ساخته است.

تمام ابتكار و استعداد پنهاني خود را به كار مي گيرد.

لياقت هايي كه تا آن وقت از آن خبر نداشت آشكار مي شود.

نيروهايي كه تا قبل از ازدواج در درونش نهفته بود، آشكار مي شود.

شخصيت جديد با توانمندي هاي جديد پيدا مي كند.

توكل و اتكاي بيشتري به خدا پيدا مي كند.

احساس حقار تها و كمبودها در او از بين مي رود.

ذوق و شوق پيشرفت و تكامل در او بيشتر مي شود.

در پرتو ازدواج، راه هاي جديدي براي كسب درآمد بيشتر پيدا مي شود.

فرد در معاملات اقتصادي و توسعه ي شغل پر دل تر و شجاع تر عمل مي كند.

برخي افراد براي كسب امكانات اقتصادي بيشتر، ازدواج خود را به تأخير مي اندازند، در اين صورت با گذشت دوران جواني و بهار ازدواج دچار سردرگمي، نابساماني و زندگي بي روح و سرد خواهند شد.

مزاياي شغلي و تسهيلات از قبيل اعطاي وام، زمين و... براي افراد متأهل بيشتر از مجردين است.

در اين زمينه خانواده ها و فاميل مي توانند با ايجاد قرض الحسنه هاي خانوادگي و اختصاص بخشي از اعتبارات صندوق به ازدواج جوانان فاميل، در حل مشكلات اقتصادي آنها كمك شاياني را داشته باشند.

بيكاري و نداشتن ثبات شغلي مشكلي است در سر راه ازدواج جوانان كه حمايت  خانواده ها، احساس مسئوليت اطرافيان، حمايت هاي دولتي و همت خود افراد، در كاهش مشكلات آنها مؤثر است.

يكي از مشكلات بسيار مهم براي خانواده دختر، تأمين جهيزيه است كه با ساده تر كردن اين سنت پسنديده و تهيه مايحتاج اوليه و ضروري زندگي، مي توانند از اين مشكلات بكاهند.

اقوام و فاميل طرفين با درايت و بزرگواري مي توانند به عنوان راهنما به خانواده هاي طرفين توصيه كنند كه مراسم هرچه ساده تر و جهيزيه هرچه مفيدتر و ضروري تر صورت پذيرد.

براي كمتر و سبك تر شدن بار مخارج ازدواج، با جلوگيري از تجمل گرايي و چشم و هم چشمي و برگزاري مراسم و جشن ساده تر، بكوشند و از بدهي هاي سنگين پس از ازدواج رهايي يابند.

براي حل مشكل مسكن هم سكونت موقت در منزل والدين در صورتي كه باعث درگيري و توهين و تحقير نشود، اجاره نشيني و كمك والدين به زوجين در اين امر راهگشا است.

5.     مشكلات خانوادگي:

در اين قسمت نكته هايي ارائه مي گردد كه براي رفع بعضي از مشكلات خانوادگي مي تواند مؤثر باشد. (براي نظم بيشتر، راه ها تحت عنوان موضوع مربوطه دسته بندي شده اند(

الف) بیماری والدین:

اگر پدر و مادر یا هر دوی آنها بیماریي دارند که نیاز به پرستاری دارند، كار را بين خودتان (خواهرها و برادرها) تقسيم كنيد و در صورت امكان پرستار هم بگيريد.

بدانید که پدر و مادر راضی نیستند که به خاطر آن ها مجرد بمانید، پس به ازدواج بیندیشید.

ب) تأکید بر ازدواج فرزندان بزر گتر:

بحث ترتيب، عمدتاً بين دختران مشكلاتي را ايجاد مي كند و در مورد پسران موضوعيتي ندارد.

برای رعایت ترتیب ازدواج فرزندان نباید موقعیتهای خوب و ایده آل را فدا کرد، مگر در صورتی که ازدواج خواهر كوچك تر، باعث سرشکستگی و افسردگی خواهر بزر گتر شود. ظرافت برخورد و اينكه تأكيد و پيشنهاد اقدام از طرف خواهر بزرگ تر باشد، مشكل را تا حدودي حل مي كند.

براي خانواده توضيح دهيم که به خصوص در مورد دختران، آ نها نیستند که به خواستگاری می روند، بلکه مورد انتخاب قرار می گیرند، لذا نباید موقعیتهای خوب را از دست داد.

اگر شما و طرف مقابلتان می توانید تا ازدواج کردن خواهر بزرگترتان صبر نمایید، بهتر است ازدواج خود را به تأخیر اندازید. يا صيغه اي خوانده شود و جشن عروسي به بعد موكول شود.

خانواده ای که عدم ترتیب فرزندان را در امر ازدواج می پسندند، باید با عزّت و احترام گذاشتن به فرزند بزرگتر، زمينه ي عیب گذاری مردم را بر روی فرزندانشان برطرف كنند.

اگر می بینید خواهر بزرگتان از روی بهانه یا وسواس تن به ازدواج نمی دهد، يا به خاطر ادامه ي تحصيل، ازدواج را به عقب انداخته است، در صورت وجود موقعیتی مناسب، با مشورت یک فرد آگاه با اطلاع خانواده به ازدواج اقدام کنید.

ج) تکفّل خانواده:

 اگر شما سرپرست خانواده خود هس