وارث: مراسم روز هفتم محرم با سخنرانی حجت الاسلام پناهیان در دانشگاه تهران برگزار شد. در ادامه ی خبر متن سخنرانی حجت الاسلام پناهیان را می خوانید:
ویژگی شخصیتی دین داران و دین گریزان:
صحبت درباره نسبت شخصیت افراد با دین داری آن ها بود. یک رابطه ی متقابل بین شخصیت و دین داری یا دین گریزی وجود دارد که مسئله ی پیچیده و بسیار قابل تأمل است. بعضی ها به دلیل ویژگی های شخصیتی منفی خود نمی توانند دین دار شوند، کما اینکه بعضی افراد هم به دلیل ویژگی های شخصیتی مثبتی که دارند نمی توانند دین دار شوند. ما معتقدیم این افراد دچار سوءتفاهم هستند.مذهبی های بد رفتار آن ها را دچار سوءتفاهم کرده است.
از طرفی دیگر برخی به دلیل ویژگی های شخصیتی مثبتی که دارند دین دار می شوند، عده ای هم به دلیل ویژگی های شخصیتی منفی که دارند دین دار می شوند. البته این افراد هم دچار سوءتفاهم هستند، که این افراد بعدها به دین ضربه هم می زنند.
ما باید ویژگی شخصیتی کسی که دین دار شده است را بشناسیم بعد قضاوت کنیم که آیا این کار او به خاطر صفای قلب بوده یا سوءتفاهم و نیز باید ویژگی شخصیتی کسی که دین گریزی کرده است را بشناسیم و بعد از آن قضاوت کنیم که علت این کار چه بوده است.
بعضی افراد شخصیت حریصی دارند نسبت به حق خود، هوشمندی خود را به کار می گیرند تا به آنچه می خواهند برسند.این افراد می توانند به دین علاقه پیدا کنند بر مبنای عدالت گرایی. چرا این کار را می کنند؟ چون می بینند برای اینکه به حق خود برسند راهی جز این وجود ندارد چه بسا این افراد به دین هم عشق بورزند و آن را دوست بدارند اما در نهایت به دلیل همین عدالت و ویژگی شخصیتی بدی که دارند دشمن دین می شوند.
حرقوص بن زهیر در زمان پیغمبر صل الله علیه و آله نمونه ای از این افراد است. اینگونه افراد برای عدالتی که ریشه ی آن حب نفسشان است دین دار شدند. از قرآن هم می شود سوءاستفاده کرد همانگونه که این کار را کردند لا حکم الا لله
بخاطر بی عرضه بودن نباید دین دار شد، چرا که دین متهم می شود که چرا بچه مذهبی ها بی عرضه هستند؟ پیامبر صل الله علیه و آله1 مردی را دید که نیرو و توانایی اش مایه تعجبش شد. پس پرسید: آیا کار می کند؟ گفتند نه، بیکار است. فرمود: از چشم من افتاد؛ یعنی جوان بیکار در نظر پیامبر، ارزش ندارد.
دین را نباید جبران کننده ی ضعف خود قرار داد .
ویژگی های منفی که موجب دین داری می شود:
افرادی که به دلیل اعتبار پدرشان وارد فضای دین می شوند.
گیرم پدر تو بوده فاضل
از فضل پدر تو را چه حاصل
همانند عمربن سعد که آقازاده بود، در حدیثی امام صادق علیه السلام می فرمایند: خداوند دائمأ از میان ما کسی را معتبر میکند و عامل گمراهی مردم می شود، هرگاه آن فرد مرد کس دیگری را به جایش میگذارد.این امتحان سنت خداوند است برای اینکه خالص و ناخالص را از هم جدا کند.
بعضی افراد با کمال بی شخصیتی به سراغ دین می روند و بعد می بینند دین جبران خیلی از ضعف هایشان است و بعد از مدتی از دین خارج می شوند در این میان افراد با شخصیتی هم هستند که نگاه به این شخصیت ها می کنند و بی دین می شوند.
خاطرات شخصیت بهلول
ایشان 15 سال قبل از پانزده خرداد چهل و دو از شخصیت های موثر قیام گوهر شاد بودند. عمرشان هم از امام طولانی تر بود. در آن زمان کارهایی انجام دادند و حرف هایی زدند که امام رحمت الله در سال پنجاه و هفت انجام دادند.
این شخصیت بیشتر از پانزده سال زندانی بودند در افغانستان و زیاد هم مایل نبودند از زندان آزاد شوند چون اگر به ایران می آمد به دست رضاشاه و بعد هم محمدرضا پهلوی می افتاد. ایشان می گوید: در زندان برای سرگرمی افراد، تاریخ اسلام را می گفتم و در بین این سربازان برادران اهل سنت هم بودند و به من می گفتند: امام حسین علیه السلام شهید شدند به خاطر آن بود که فلان شخصیت ها اشتباه کردند. من در جوابشان از خلفا دفاع می کردم و می گفتم: نه او که علم غیب نداشته اگر این کار را بکند اینگونه می شود! از ایشان پرسیدند: چرا سعی نکردی در زندان این افراد را شیعه کنی؟ ایشان گفتند: من این انسان ها را شیعه می کردم که بیایند داخل ایران شیعیان ما را ببینند؟ کسی می خواهد شیعیان را بشناسد باید از رفتارشان آن ها را بشناسد، من هیچ سعی نکردم یک سنی را شیعه کنم. این جریان برای بیست سال قبل از این است که امام صحبت از وحدت بین شیعه و سنی کنند، این نشان دهنده ی هوشمندی این شخصیت است. مشک آن است که خود ببوید نه آنکه عطار بگوید
ایشان معتقد بودند اگر شیعه می خواهد حقانیت خود را ثابت کند باید با رفتارش این را ثابت کند.
بزرگترین گروه بعد از مسلمانان خالص که به سرعت به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف خواهند پیوست مسیحیان هستند.
وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَيُّ الْفَرِيقَيْنِ خَيْرٌ مَقَامًا وَأَحْسَنُ نَدِيًّا2
و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده شود كسانى كه كفر ورزيده اند به آنان كه ايمان آورده اند مى گويند كدام يك از [ما] دو گروه جايگاهش بهتر و محفلش آراسته تر است.
یکی از کارهایی که امام حسین علیه السلام انجام دادند در میدان جنگ برای رفع سوءتفاهمات، لباس جنگی را عوض کردند و عبای پیغمبر را پوشیدند، در زیر عبایشان علی اصغر را بیرون آوردند (حتی اگر امام حسین یک نفر را هم بر می گرداندند برای خاطر همان یک نفر هم تلاش کردند).
فرمودند: این فرزند مرا خودتان بگیرید و سیرابش کنید. هنوز سخن ایشان تمام نشده بود در لشگر همهمه شد و لشگریان می گفتند: راست می گوید بچه که گناهی ندارد.
هنوز حضرت داشتند صحبت می کردند که دیدند علی اصغر در دستشان جان می دهد.
دیگر امام اتمام حجت خود را کرده بودند و بعد از این جریان لباس جنگی به تن کردند.
پی نوشت:
1- نهج الفصاحه: سخنان و خطبه های رسول مکرم اسلام ص 28
2- سوره مریم آیه 73
