وارث: نخست با افتخار می گوییم : شیعه هستیم و باید بگوییم ارادتی به عمر بن خطاب نداریم و طرفدار حقیقت و واقعیات تاریخ هستیم. زیرا مذهبی که واقعیات تاریخ را منصفانه مورد توجه قرار می دهد مذهب تشیع است و از آنجا که تشیع را با بررسی و تحقیق برگزیده ایم بنابراین طبیعی است با برخی تندروی ها نیز موافق نباشیم لذا نکاتی درباره مراسم عمرکشان و با استناد به آثار عالمان بزرگ شیعه تقدیم می شود :
تاریخ دقیق مرگ عمر بن خطاب :
طبق منابع تاریخی عمر بن خطاب ( خلیفه دوم ) در بیست وششم ذی الحجه ترور شد و بعد از حدود سه روز درگذشت. بنابراین وی در آخر ذیحجه یا اول محرم درگذشته است. این مطلب را همه ی مورخان اعم از شیعه و سنی در آثار خود آورده اند. لذا مراسم عمرکشان )عید زهرا ) که عده ای در ماه ربیع الاول برگزار می کنند اساسا با تاخیر حدود هفتاد روز انجام می شود و از نظر تاریخی با اشکال مواجه است. برای اطمینان می توان به منابع تاریخی زیر مراجعه کرد که به اتفاق همین مطلب را بیان کرده اند:
* منابع تاریخی شیعه
1.تاریخ یعقوبى ج 2 ص 159 قرن: سوم مولف شیعه است.
2.تاریخ یعقوبى/ترجمه ج 2 ص 49 قرن: سوم مولف شیعه است
3.التنبیه و الإشراف ص 250 قرن: چهارم مولف شیعه است
4.مروج الذهب ج 2 ص 304 قرن: چهارم مولف شیعه است.
5.مروج الذهب،ج 2،ص: 321 قرن: چهارم مولف شیعه است.
6.الفتوح ج 2 ص: 323 قرن: چهارم مولف شیعه است.
7.مسارّ الشیعه اوایل قرن پنجم مؤلف : شیخ مفید (ره) پیشوای بزرگ شیعیان ( که خوشبختانه نسخه خطی این کتاب ایشان با دستخط خودشان هم اکنون موجود است و در آن مرگ عمر در ذی الحجه ذکر شده است. می دانیم که شیخ مفید(ره) از نظر عظمت علمی و تقوایی در حد عالی هستند تا جایی که طبق عقیده رایج به دریافت نامه از امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف ) مشرف شده اند).
زمان قتل عمر بن خطاب
طبق منابع شیعه و سنی عمر بن خطاب در تاریخ 26 ذی الحجه به قتل رسیده است پس ربطی به عمر بن خطاب ندارد.
علامه مجلسی صاحب بحارالانوار در مورد زمان قتل عمر بن خطاب چنین می نویسد:
بحار الأنوار العلامة المجلسي ج 29 ص 529 دارالرضا - - - -
قتل يوم الأربعاء لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
نظریه برخی از علمای اهل سنت:
- - - عمدة القاري العیني ج 1 ص 219
توفي عمر ، رضي الله عنه ، لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - عمدة القاري العیني ج 16 ص 200
لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - الاستیعاب ابن عبد البر ج 3 ص 1152
قال أبو عمر قتل عمر رضي الله عنه سنة ثلاث وعشرين من ذي الحجة طعنه أبو لؤلؤة فیروز غلام الميیرة بن شعبة لللاث بقین من ذي
الحجة هكذا قال الواقدي وغیره قال لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - تاريخ مدينة دمشق ابن عساكر ج 44 ص 463
توفي عمر بن الخطاب يوم الأربعاء لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - تاريخ مدينة دمشق ابن عساكر ج 44 ص 466
قتل عمر يوم الأربعاء لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - تاريخ المدينة ابن شبة النمیري ج 3 ص 943
طعن عمر يوم الأربعاء لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان ابن خلكان ج 3 ص 439
لیلة الأربعاء لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- - - الوافي بالوفیات الصفدي ج 22 ص 304
لأربع بقین من ذي الحجة سنة ثلاث وعشرين
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
عمدة القاري دار إحیاء التراث العربي -
الاستیعاب دار الجیل -
تاريخ مدينة دمشق دار الفكر -
تاريخ المدينة دار الفكر قم -
وفیات الأعیان وأنباء أبناء الزمان دار اللقافة -
الوافي بالوفیات دار إحیاء التراث -
منابع تاریخی دیگر
8.الإمامة و السیاسة ج 1 ص 39 قرن: سوم مذهب مولف : سنی
9.المعارف ص 183 قرن: سوم مذهب مولف : سنی
10 .أنساب الأشراف،ج 10 ،ص: 417 قرن: سوم مذهبِ مولف : نامعلوم
11 .الطبقات الکبرى،ج 3،ص: 258 قرن: سوم مذهب مولف : سنی
12 .تاریخ الطبری،ج 4،ص: 191 قرن: چهارم مذهب مولف : سنی
سایر منابع جهت اختصار ذکر نمی شود. اما بد نیست بدانیم که علمای متقدّم شیعه بر اینکه عمر در ذیحجه کشته شده اتفاق نظر داشته اند و حتی علامه مجلسی(ره) هم به این امر اعتراف دارد.(ر.ک.بحارالانوار، ج 31 ، ص 118 )
ابن ادریس حلی (صاحب سرائر) درباره تاریخ نهم ربیع می گوید: مَنْ زَعَمَ أَنَّ عُمَرَ قُتِلَ فِیهِ فَقَدْ أَخْطَأَ بِإِجْمَاعِ أَهْلِ التَّوَارِیخِ وَ السِّیَرِ ) هرکس بپندارد عمر در نهم ربیع کشته شده به اجماع صاحبان کتب تاریخ و سیره در اشتباه است.( سپس وی تاریخ ذیحجه را صحیح، دانسته،می فرماید: الإجماعُ حاصلٌ مِن الشیعةِ و أهلِ السنّةِ على ذلک.) شیعه و سنی بر آن اتفاق نظر دارند. (ر.ک. بحارالانوار، ج 31ص 119)
گردآورنده: علی حسین پور
