خلقت انسان و دلیل عبودیت
خداوند متعال بر اساس رأفت آدم را آفرید و آدم را مقصد عالم معرفی کرد، مجموعه ی عالم کائنات سفره ی پذیرایی عالمیان است و خورشید و ماه و ستارگان در اختیار انسان است و تمامی آنها مأموریتی در زندگی ما دارند. خداوند هرچه را آفرید برای بشر خلق کرد و در این دنیا بشر را مورد امتحان قرار می دهدو از میان آنها گروهی با بهشتیان همراه میشوند.
و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون1 و جنّ و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند.
آنچه که باید در این دنیا انجام دهیم تا برگه ی ما را امضا کنند، عبودیت است، انسان آمده است تا با دشمن خداوند درگیر شود و خود را بیازماید، این ها همگی امتحان بندگی است که انسان نباید خود را در اختیار نفس اماره قرار بدهد چرا که او را در اعماق جهنم می کشاند.
یکی از آثار عبادت رسیدن به علم الیقین است. "وَ اعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یَأْتِیَکَ الْیَقِینُ"2 پروردگار خويش را عبادت كن تا برايت يقين (مرگ ) فرا رسد.
وقتی یقین آمد همه ی حجاب ها کنار می رود و همه می بینند آنچه را نمی دیدند. عبادت برای رسیدن به مقاصد یقین و اعلی مرتبه ی یقین که حق الیقین و مرتبه ی بقا است.
ما هنوز سِرّ آسمان ها و زمین را نشناختیم و قطره ای را دیدیم و شنیدیم و فهمیدیم و آنقدر عالم مختصات دارد که جز خداوند کسی خبر ندارد.
این علم الهی است که همه چیز را ابداع کرده است
به ما امکان داده نشده است که همه موجودات را بشناسیم و بتوانیم همگی را بشماریم و در بین ما کسانی هستند که هفت آسمان را طی کردند از جمله پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که در شب معراج تمامی عبادت ها را از نزدیک دیدند. مقصد آفرینش بشر آن است که انسان عالِم بشود و نسبت به خداوند معرفت پیدا کند.
عبادت اگر عبادت باشد علمی به انسان می دهد که آن علم در هیچ کجا پیدا نمی شود و آن علم نور است که امام صادق علیه السلام در سنین پیری با عطشی که در مورد علم داشتند ولیکن به آب نرسیده بودند. فردی نزد حضرت آمد و گفت: میخواهم قطره و ذره ای از دریای علم تو را بنوشم و حضرت فرمودند: من فرصت و وقتی ندارم و او گفت: من می دانستم که امام کسی را رد نمی کند و حتما من مشکلی دارم. هرگاه در رحمت قفل شد خداوند در را به روی ما نمی بندد بلکه این خود ما هستیم که در را به روی خودمان می بیندیم.
می گوید در خانه افسرده شدم و نمی توانستم بیرون از خانه بروم و بعد از چند روز دیگر در خانه هم نتوانستم بمانم و به کنار قبر نبی مکرم اسلام رفتم و داستان را گفتم که امام فرمودند علم پیش این و آن رفتن نیست بلکه علم نور است که خدا در دل کسی که بخواهد نور را قرار میدهد و اگر تو به دنبال علم هستی راه آن را به تو می گویم که در نفس و جان خود بنده باش و متکبر و خودخواه نباش بلکه تسلیم امر خداوند باش و باطن خود را درست کن و تظاهر به بندگی برایت کاری نمیکند و لذا در درونت فرد پاک و بنده ی خوبی باش اگر به این کارها عمل کردی خداوند آن حقیقت نور را به تو می دهد.
یکی از چیزهایی که فشار قبر را کم می کند و قبر را بر ما گسترش میدهد خواندن سوره ی ملک است که در آن همه ی آیات دلنشین و سازنده است الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ 3 همانكه مرگ و زندگى را پديد آورد تا شما را بيازمايد كه كدامتان نيكوكارتريد و اوست ارجمند آمرزنده.
کار خوب برایمان کافی نیست و باید بهترین را انجام بدهیم و اگر نماز میخوانیم بهترین آن را بخوانیم و اگر خوش اخلاق و گره گشا هستیم بهترین باشیم و در هر کاری باید به دنبال اعلی باشیم. منّتی که خداوند در قرآن کریم بر ما گذاشته است یکی بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله است و دیگری ولایت امیرالمومنین علیه السلام و ائمه ی معصوم ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ 4 سپس در همان روز است كه از نعمت [روى زمين] پرسيده خواهيد شد.
او صراط مستقیم را به ما نشان می دهد و ممانعت می کند از اینکه ما در جهنم بیافتیم و پیامبر صلی الله علیه و آله آمد تا به ما نفوس مطمئنه بدهد، یک نفر باید سیم دل ما را با خداوند وصل بکند «الَّذينَ آمَنُوا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكرِ اللَّهِ أَلا بِذِكرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ» 5
خصوصیات اخلاقی مرحوم شیخ احمد سبویه
شیخ احمد سیبویه که دودمان ایشان دودمان علم است در محضر آیت الله بهجت با هم منبر میرفتیم که ایشان بسیار انسان متواضعی بود و هر آن کس که علم بیشتری دارد تواضع هم بیشتر دارد و هر که عمل و عبادت او در محضر خداوند بیشتر باشد باید تواضع او هم بیشتر باشد و مرحوم سیبویه بوی پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و ائمه را میداد و در درون او منیّت وجود نداشت.
در بیرون از خانه انسان خیلی مواظب است که کسی از اخلاق او ایرادی پیدا نکند و باطن واقعی خود را در خانه نشان میدهد ولی ایشان انسان کاملی بود.
امانت و روحانیت و فرزندانمان و هر آنچه در این عالم است صاحب دارد و سفره ای که ما را اداره می کند یکی سفره ی امام عصر عجل الله تعالی فرجه است و دیگری سفره ی امام حسین علیه السلام است که ما ریزه خوار ایشان هستیم و در طول تاریخ شیعیان اینگونه بودند و هیچ عملی به اندازه ی هدایت مداومت ندارد. خداوند متعال می فرماید: و من احیاها فکانما احیا الناس جمیعا 6 هر کس یکی را احیا کند، گویا همه مردم را احیا کرده است.
منظور از حیات در این آیه شریفه، نجات دادن از ضلالت و گمراهی در دین است. کسی را از مرگ نجات دادن در پرونده ی ما نوشته می شود یک نسل را احیا کردیم و امام صادق علیه السلام فرمودند: فقط احیای بدنی نیست و اگر یک نفر را از گناه نجات دهیم یک نسل را از گناه نجات دادیم و مرحوم سیبویه اینگونه بود و تسلط عجیبی به متون دعا داشتند و یک انسان تربیت شده ی مکتب اهل بیت و ائمه ی اطهار علیه السلام بود و تا بود رونق بود و چراغ و راه و راهنما بود.
پی نوشت:
1- سوره ذاریات آیه 65
2- سوره حجر آیه 99
