الصحيفه السجاديه، دعای بیستم ؛
.....اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا أُظْلَمَنَّ وَ أَنْتَ مُطِيقٌ لِلدَّفْعِ عَنِّی، وَ لَا أَظْلِمَنَّ وَ أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَى الْقَبْضِ مِنِّی، وَ لَا أَضِلَّنَّ وَ قَدْ أَمْكَنَتْكَ هِدَايَتِی، وَ لَا أَفْتَقِرَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُسْعِی، وَ لَا أَطْغَيَنَّ وَ مِنْ عِنْدِكَ وُجْدِی ....
... بارخدايا بر محمّد و خاندان او درود فرست، و مگذار كه ستم ديده شوم درحالیكه تو بر جلوگيرى از ستم به من توانائى، و نه من به ديگرى ستم نمايم كه تو ميتوانى مرا باز دارى، و گمراه نشوم در حالیكه بر هدایت من توانایی، و بىچيز و نيازمند نگردم كه گشايش روزی من از تو است، و (در بين مردم) سركشى ننمايم كه توانگرى من از تو است ...
مظلوم بودن مگر بد است؟ یک وقت است که یک شخصیت بزرگی مورد ظلم واقع میشود لذا به او بلایی رسیده است.
آنچه که حرام است ظلم پذیری است. وقتی ما می توانیم ظلم را نپذیریم ولی آن را می پذیریم این بد است اما اگر دشمن آمد و ظلم کرد و ما هم دفاع خود را کردیم مثل همین شهدایمان که مظلوم بودند.
مراتب ظلم:
کسی که با اسبی می آید و به پیاده می گوید کنار برو در احادیث داریم این اقل ظلم است حتی بر سر سفره هم حرفی بزنیم که دیگری ناراحت شود هم ظلم است. در اسلام ضرر رساندن و متضرر شدن هر دو بد است.
وُجد به معنای ثروت است، در قرآن آمده است انسان طغیان می کند زمانیکه خود را بی نیاز می بیند. این ها همگی غنای موهوم است. یک صندوق بزرگی از قباله های قدیمی برایم اوردند تا مهر آن ها را تشخیص دهم برای کدامیک از علمای قدیمی است، بررسی که کردم دیدم تمام آن مهرها برای یک نفر بود و ان سندها همگی ملک بود. حالا این صندوق چه کار میخواهد بکند؟ فقط صاحب صندوق دائم در نگرانی به سر می برد که مبادا دزد بیاید.
جنید بغدادی در بیابان خلوت کرده بود و گردش می کرد که دید جوانی خوابیده و ماری به سراغ او می رود، تا نزدیک بود که مار جوان را نیش بزند عقربی رسید و مار را نیش زد و جنید رفت و جوان را بیدار کرد و گفت ای جوان پروردگارت تو را نگهبانی کرد. فَاللّهُ خَيْرٌ حافِظاً وَ هُوَ اَرْحَمُ الرّاحِمينَ1
أَفَرَأَيْتُمْ مَا تَحْرُثُونَ آيا آنچه را كشت مى كنيد ملاحظه كرده ايد أَأَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ آيا شما آن را [بىيارى ما] زراعت مى كنيد يا ماييم كه زراعت مى كنيم2
وقتی ما می دانیم همه چیز حتی ثروتمان از جانب خداوند است این خیلی بی انصافی است که او را فراموش کنیم و طغیان کنیم.
انواع لا:
لا نفی: نخور، نبین و..
لا نفی جنس
لا درخواست: برای دعا کردن که ما می گوییم خدایا مریض نشوم، نبینم با فلانی راه بروی، خدایا عاقبت به شر نشوم و...
در حدیث شریف کافی آمده است که بندگان من هرچه می کنند به فضل من بکنند. اگر در شب دو رکعت نماز شب می خوانیم فقط سر راه نشسته ایم و فکر نکنیم خبریست.
اگر هیچ رمقی هم نداریم حداقل که می توانیم یک ذکری را بگوییم.
اللهم الی مغفرتک و فدت، و الی عفوک قصدت، و الی تجاوزک اشتقت، و بفضلک وثقت.
امام سجاد علیه السلام در این چهار جمله از دعای شریف مکارم الاخلاق به پیشگاه الهی عرض می کند: بارالها! به سوی آمرزش تو آمده ام، و عفو و بخشش تو را قصد کرده ام، و به گذشت تو مشتاقم، و به فضل و احسان تو اعتماد دارم.
آیا نباید عیب کسی را گفت؟
معنی تعییر کسی را به عار و ننگ نسبت دادن است الإمامُ الصّادقُ عليه السلام می فرمایند: مَن عَيَّرَ مُؤمِنا بِذَنبٍ لَم يَمُت حَتّى يَركَبَهُ . هر كس مؤمنى را به گناهى سرزنش كند، نميرد تا خودش آن گناه را مرتكب شود.
عیب کسی را گفتن یک وقت هست در مقام مشورت است که اشکالی ندارد و باید واقعیت را گفت یا اینکه مورد مشورت قرار نگیریم اما اگر گرفتیم باید حقیقت را بگوییم. مثل کسی که قاضی از او سوال می کند باید جواب بدهد و بدون هیچ مصلحت و داعی عقلی عیب کسی را بگوییم.
کسی که گناهی را مرتکب می شود و ما می بینیم به جز توطئه به جمع زیادی که می خواهد ضرر رسیده شود و جمعی کشته می شوند، گناهان شخصی، که خود آن شخص می داند با خدا و نباید ان ها را گفت.
در حدیث آمده است درمورد غیبت کردن حتی اگر عبادت هم بکنیم باید ان طرف ما را حلال کند. در مورد کسی هم که به گناه متجاهر است و گناه خود را اعتراف میکند مثل کسی که می گوید من نماز نمی خوانم این را هم می شود به دیگران گفت چرا که خودش این حرمت را نگه نداشته است پس ما می توانیم بگوییم.
در نامه ی امیرالمومنین علیه السلام به حارث همدانی می فرمایند وَ لَا تُحَدِّثِ النَّاسَ بِکُلِّ مَا سَمِعْتَ هر چه را که می شنوی نگو. نباید همه ی شنیده ها را بازگو کنی چرا که ان کافیست تا تو دروغگو شناخته شوی و اگر هم نسبت به کسی این حرف ها را بزنی اگر درست باشد که غیبت او را کرده ای و اگر هم درست نباشد تهمت است و تهمت هم چیزی نیست که بگوییم قربة الی الله انجام دادیم.
پی نوشت:
1- سوره یوسف آیه 64
2- سوره واقعه آیه 63 و 64
