حجت الاسلام پناهیان: رشد اخلاقی جامعه وابسته به ولایت مداری است+گزارش تصویری

در ادامه متن سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان را می خوانید:

سرچشمه اخلاق ولایت مداری است

یک بُعد ولایت عقلانیت آن است که برای جامعه ی ما هم لازم است نه فقط برای جامعه جهانی، جوانها و روشنفکران و افرادی که می خواهند با عقل تجربی مسائل را بررسی کنند، باید بتوانند با ولایت برخورد خیلی راحت و مقبولی داشته باشند و برایشان ولایت بدیهی باشد و بگوید این لازم است حتی اگر دین نداشته باشد.

از زاویه اخلاقی هم باید به ولایت نگاه کرد. خیلی ها اصلا دنبال دین نیستند بلکه دنبال اخلاق هستند. بعضی روشنفکران اخیرا اعلام کرده اند که ما از دین خارج می شویم تا بهتر بتوانیم فکر کنیم و می گویند به اخلاق معتقد هستیم. اخلاق وجه مشترک جامعه جهانی است و بی دین ها هم می پذیرند و غیر از عقلانیت است، مثال عقلانیت مثل چراغ قرمز است و مثال اخلاق مثل مهربانی است و می گویند دین باشد یا نباشد مهربانی چیز خوبی است.

جامعه بدون ولایت مداری اخلاقی نخواهد شد، کلیت جامعه یا رشد اخلاقی جامعه وابسته به ولایت مداری است. ولایت مداری باید باشد تا سطح اخلاق در جامعه بالا برود. اگر کسی در ذهنش آمد که جامعه ما ولایت مدار است پس چرا کج خلقی در آن رواج دارد؟ جامعه ی ما در آغاز راه ولایت مداری است با وجود تمام خوبی هایی که در جامعه ما هست که در تاریخ سابقه نداشته است.

تاثیر ولایت مداری در اخلاقی شدن انسان و جامعه به شدت بالاست. افراد غیراخلاقی جان به جانشان کنند ولایت مدار نخواهند شد! از ناحیه اخلاق باید رابطه ولایت و اخلاق را بررسی کنیم تا معلوم شود چه کسانی می توانند ولایت مدار شوند. هر کس ولایت مدار شد سطح اخلاقش به شدت می تواند بالا برود و هر کس به اخلاق علاقه داشت می تواند به ولایت علاقه داشته باشد، این یک زاویه است.

ولایت مداری انسان را عارف می کند

زاویه ی دیگری که می توان به ولایت مداری نگاه کرد زاویه عرفان است. ولایت مداری انسان را عارف می کند، عرفا با ولایت مداری به هر جایی رسیدند هر کس با عرفان به جایی رسید یعنی خیلی به امام زمان علیه السلام ارادت و توجه دارد. مثلا شما از خوبان می شنوید، حضرت امام، آیت الله بهجت و آیت الله حق شناس می شنوید که خیلی در معنویت سرآمد بودند یعنی خیلی در نماز دقت می کردند؟ و این باعث شد که بالا بروند. یا خیلی دقت در مال می کردند؟ البته نماز و توجه به مال خیلی مهم است! می گویند یک طوری می گویی خیلی مهم است انگار خیلی مهم نیست و مهم تر از آن هم هست! یا می گوییم قرآن خواندن در مسیر سلوک خیلی اهمیت دارد البته!

در سلوک الی الله یک چیز مهم تر هست که می خواهم آن را گم نکنید. چه چیزی مهم تر است که اولیا و عرفا اوج معنویت و محورشان پرداختن به آن است؟ ولایت مداری است! مثلا حضرت امام زمان علیه السلام به قلب آیت الله حق شناس نگاه می کند و می بیند خیلی تسلیم است، دستش را می گیرد و بالا می برد و قران خواندن و نماز خواندن و بقیه مواردش عالی می شود.

عبادت بدون ولایت مداری مشکوک می زند!

کسی که ولایت مداریش به اوج نرسد و یک دفعه قرآن خواندنش خوب شود زیادی مشکوک می زند! ارداتش به اهل بیت علیهم السلام زیادتر نشده اما قران خواندنش خیلی خوب شده! حتما یک مشکلی دارد.

کمیل به همراه حضرت علی علیه السلام از کوچه های کوفه عبور می کردند یک صدای قرآن خواندن همراه با گریه شنیدند کمیل ایستاده بود و گوش می داد، حضرت به او فرمود: بیا برویم و صبر نکن. کمیل می گوید من در دلم یک اتفاقی افتاد، او قرآن می خواند، ساز و آواز نبود که! در جنگ نهروان آقا سربریده ای به من نشان داد و فرمود: این صاحب صوت قرآن خواندن آن شب است!

خودتان را معطل نکنید! ماه رمضان خوب را چه کسی دارد؟ یک راز در ماه رمضان است که هر کس به آن پی برد و راهش این است که هر شب دعای افتتاح بخوانی و برای امام زمان علیه السلام بال بال بزنی، غذای اصلی ماه رمضانت است، روزه هم که میگیری برای اینکه به محضر حضرت می رسی پاک تر باشی. حال دعای افتتاح را بخوان تا محورش را بفهمی، دعایی با محوریت امام زمان علیه السلام غیر از دعای افتتاح پیدا می کنی؟ برخی فرازهای آن منحصر به فرد است.

تقوا؛ اسم رمز شیعه در قرآن

کُتِبَ عَلَيْکُمُ الصِّيامُ کَما کُتِبَ عَلَي الَّذينَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ¹؛ تقوا در قرآن اسم رمز شیعه است. می گویند: چیزی نخورده ایم پس چرا آن نور نیامد؟ مشکل از روزه نیست بلکه مشکل از قلبت است که باید مقرب می شد به قلب مقدس مهدی فاطمه حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه الشریف. از زوایه عرفانی و معنوی به ولایت و آثارش نگاه کنید.

ائمه علیهم السلام بالاتر از این حرفها هستند، عرفان دست حضرت ابوالفضل علیه السلام است، مرحوم قاضی که کوه عرفان بود گفت: چهل است من ناله می زنم مرا نگاه نمی کنید؟ فرمودند: هر کس هر چیزی گرفته از حضرت عباس علیه السلام گرفته است. ایشان به حرم حضرت عباس رفت و صورتش را به ضریح چسباند و پرده ها را از جلوی چشمانش برداشتند. شأن ائمه علیهم السلام بالاتر از این است که بخواهیم متصل به بارگاه آنها شویم، کار ما را حضرت ابوالفضل راه می اندازد.

با اصلاح ولایت مداری در ماه رمضان نور بگیرید

هر کدام از اولیای خدا برای خودشان برنامه ای داشتند. مثلا آیت الله حق شناس مرامشان این بود: ما کجا اباعبدالله الحسین علیه السلام کجا؟ ما مرید حضرت علی اصغر هستیم. از بُعد عرفانی به ولایت نگاه کنید، از ماه رمضان نور بگیرید بوسیله درست کردن مساله ولایت مداری در دل.

باید بدانی غیر از اعتقاد به ولایت، عصمت امام، حقانیت امام، اعتقاد به اینکه امام واجب الاطاعه است، غیر از اینها امامت یک بُعد عقلانی دارد که انسان را در مقابل امام کوچک می کند، آقا ما به شما محتاج هستیم و زندگی بدون شما درست نمی شود، بحث عاطفی فقط نیست بلکه مدار زندگی نمی چرخد، و بِيُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَي²؛ روزی ما دست شماست.

عقلانیت ولایت بُعد سیاسی اجتماعی دارد. بدون ولایت جامعه جواب نمی دهد و نمی شود، یک کمی درست می شود دوباره خراب می شود. ولایت مداری کم هم فایده ندارد.

ما باید ولایتمان را درست کنیم تا اخلاقمان درست شود. بعضی می گویند ما فکر کردیم کلاس اخلاق باید برویم تا اخلاقمان درست شود! نرو! راهش این است: وَ ما خَصَّنا بِهِ مِنْ وِلايَتِكُمْ طيبا لِخَلْقِنَا وَ طَهارَةً لأِنْفُسِنَا وَ تَزْكِيَةً³؛ هر کس اخلاقش مشکلی دارد روی ولایت مداری اش کار کند تا اخلاقش هم درست شود.

رابطه تقوا و ولایت مداری/شیعه یعنی پذیرفتن برتری ولیّ خدا

بُعد دیگر عرفانی است. می خواهیم خدا ما را ببخشد. خدا چه کسی را می بخشد؟ چه کسی را به خودش مقرب تر می کند؟ اینها شعار است یا واقعیات عالم است؟ خدا میزان تقرب و تقوا را بخواهد بسنجد چه می فرماید؟ در تاریخ بشریت اولین جایی که بحث تقوا شد کجا بود؟ خدا به قابیل فرمود: إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِين⁴؛ خدا از متقی قبول می کند. قابیل چرا بی تقوا بود؟ چون برتری هابیل را نپذیرفت. تو شیعه بشو نیستی! شیعه یعنی برتری ولیّ خدا را پذیرفتن و قابیل این برتری را نپذیرفت.

چرا از هابیل پذیرفته شد؟ خودش به قابیل گفت: من روی تو دست بلند نمی کنم نسبت به تو کینه و حسادتی ندارم. یعنی حتی اگر قابیل امام بود باز هابیل او را می پذیرفت.

وقتی به شما میگویند: قبول باشد! شما یاد چه چیزی می افتید؟ یاد میزان ارتباط قلبی خودت با حجت بن الحسن عجل الله تعالی فرجه الشریف می افتید. با خودتان می گویید یعنی آقا مرا پسندید؟ یعنی آیا نزدیک آقا می شوم؟ تقبل الله یعنی زیارت قبول!

پی نوشت:

1- سوره بقره آیه 182.

2- زیارت جامعه کبیره

3- همان

4- سوره مائده آیه 27.