رواج شجره نامه نویسی سادات در تاجیکستان

وارث: 

به دنبال انتشار شجره نامه «میر سید علی همدانی» از روحانیان اسلامی که در شهر همدان ایران متولد و در حدود 600 سال پیش در شهر کولاب تاجیکستان دفن شد، به‌تازگی موجی از ارائه شجره نامه نویسی سادات در رسانه‌های این کشور گسترش یافته است.

هفته گذشته شجره نامه «میر سید علی همدانی» توسط وب سایت رسمی مرکز اسلام شناسی تاجیکستان منتشر شد.

یک مسئول مرکز اسلام‌شناسی تاجیکستان از سادات این کشور خواسته است تا شجره‌نامه یا سند تصدیق کننده خویشاوندی آنان با خاندان پیامبر اسلام (ص) را ارائه و منتشر کنند.

رستم عزیزی معاون مرکز اسلام‌شناسی تاجیکستان در گفت و گو با رسانه های محلی ، هدف اصلی انتشار شجره نامه را وحدت میان مذاهب و قوم‌ها است عنوان کرد و گفت: برای مثال، شجره‌نامه میر سید علی همدانی نشان می‌دهد که خود او حنفی است اما نسل‌های پیش از وی در منطقه کولاب و بدخشان حنفی و اسماعیلی بوده‌اند.

در این میان «عباس جوادی» اسلام شناس مطرح تاجیکستان، هم از سادات این کشور خواست تا برای بررسی بیشتر نسبت به نسب پیامبر اسلام در تاجیکستان، سادات شجره نامه‌های خود را منتشر کنند.

به گفته عباس جوادی، شجره نویسی قبل از اسلام نیز معمول بود اما بعد از اسلام بیشتر در میان سادات ترویج پیدا کرد و شجره نامه‌هایی که در ایران موجود است، در 200-300 سال پیش نوشته شده‌اند.

«اشان عبدالکریم حامدیان» شهروند 40 ساله ناحیه دنغره استان ختلان تاجیکستان می‌گوید، ما توانسته‌ایم نسل به نسل شجره ‌نامه خانوادگی را حفظ کنیم که پیوند ما با خاندان پیامبر اسلام (ص) را ثابت می‌کند، به گفته عبدالکریم حامدیان، این شجره‌نامه‌ها از زمان پیامبر اسلام آغاز شده و تا نام پدربزرگش که قبل از شوروی سابق زندگی می‌کرد ادامه می یابد.

در زمان قرار گرفتن کشورهای آسیای مرکزی تحت استعمار شوروی سابق، نهادهایی برای به ثبت رساندن شجره نامه‌ها وجود داشت، اگرچه شوروی نه تنها سادات را قبول نداشت بلکه بعضی از آنها را بازداشت و شجره‌نامه‌ها را مصادره می‌کرد.

«عبدالکریم حامدیان» می‌گوید، ما توانسته‌ایم تا به امروز شجره نامه خویشاوندان خود را حفظ کنیم. به گفته عبدالکریم ریشه ما به امام حسین (ص)، نوه دختری حضرت محمد پیامبر اکرم (ص) می‌رسد.

حامدیان افزود: امام حسین (ع) دو فرزند با نام‌های زین العابدین (ع) و زینب داشت که این دخترها به عراق و از آنجا به ایران سفر کرده و سپس نسل آنان تا منطقه آسیای مرکزی منتقل شد که سادات تاجیکستان از نسل آنان هستند.

عبدالکریم یاد آور می‌شود که ما از نسل شاه نعمت‌الله ضرابی هستیم که در کرمان ایران زندگی کرده است. او از نوادگان امام جعفر صادق (ع) است که در شجره‌نامه ما به این خویشاوندی اشاره شده است.

افرادی که خود را از اولاد پیامبر اسلام (ص) می‌دانند، نه تنها در تاجیکستان، بلکه در ده‌ها کشور مسلمان‌نشین با نام‌های گوناگون وجود دارند. برای مثال، در قرقیزستان نیز خانوارهایی هستند که خود را «خاج» یا «سید» می‌نامند و از نسل محمد (ص) پیامبر اسلام می‌دانند.

در حقیقت باید گفت ریشه سادات آسیای مرکزی به ایران باز می‌گردد. آخر سال‌های 600 و اول سال‌های 700 میلادی اعراب پس از تصرف ایران به برخی از مناطق آسیای مرکزی حمله کردند.

کشور فارسی زبان تاجیکستان با حدود 10 میلیون نفر جمعیت با کشورهای چین ، قرقیزستان ، ازبکستان و افغانستان مرز مشترک دارد.

منبع:ابنا