ماجرای چند هیئت قدیمی تهران/مداحی که 50 سال قبل هم انقلابی می خواند ! + تصاویر قدیمی

وارث: 

حاج جواد حیدری می گفت: هر زمان که کارد به استخوانم می رسد به سراغ یک پیرغلام می روم، کتاب و خاطره ای از او چاپ می کنم. خلاصه گویا آنان که عمری برای حسین "علیه السلام" ناله زده اند، مستجاب الدعوه که نه ولی آبرویشان گره ها باز می کند! آخر اربابشان بسیار با مرام ست!
در روزهایی که کار در مجموعه داشت بسیار سخت می شد من هم به توصیه برادر عزیزم حاج جواد حیدری به سراغ یک پیرغلام رفتم تا شاید گره ای از کار مجموعه باز شود که بالله چنین شد...
ممنون خدای با وفایم!
حاج اصغر آراسته، پیرغلامی با مرام و معرفت  در دستگاه اهل بیت علیهم السلام است! 
وی مداح هیئت "اول مظلوم عالم علیه السلام" است. آنان که با این هیئت قدیمی آشنا هستند راه و روش شان را می دانند! لاتی در قاموسشان نه به زور و بازوست نه نامردی. لاتی برایشان معنی ای ندارد الا جوانمردی و معرفت که آن هم برگرفته از صاحب نام هیئتشان است.

در ادامه گفتگوی ما را به این پیرغلام اهل بیت  علیهم السلام بخوانید:

 

_ حاج اقا خودتون رو معرفی کنید و بفرمایید از چه سالی شروع به مداحی کرده اید؟
بسم الله الرحمن الرحیم.اصغر آراسته هستم.از اهالی مولوی تهران و در خیابان خانی آباد به دنیا آمده ام. ازسال 1348 ذاکر امام حسین علیه السلام و نوکری اهل بیت علیهم السلام را کرده ام. از سن 10 سالگی در هیات "جمعیت حسینیه" تهران با شیخ محمود نجفی شروع به مداحی کردم. من در آنجا شعر می خواندم. حاج اقای مظلوم پور و حاج اقای باقری و دیگر عزیزان هم در این هیات بودند. این ها زحمت فراوانی برای هیات کشیده بودند. ازجمله این عزیزان حاج اقای متین، حاج اقای جلیلوند، حاج مرشد قاسم، حاج اسماعیل و حاج مرشد باقر بود.

بنده در کنار حاج رضا سراج مشغول به مداحی بودم و در 16 سالگی توفیقی شد با ایشان به کربلا مشرف شدم. فرمودند با آقا عهد ببند که اگر می خواهی نوکری ایشان را بکنی باید زندگیت تقوا داشته باشد. اخلاص داشته باشی. چشمت پاک باشد. کسی که می گوید می خواهد نوکر امام حسین علیه السلام باشد باید زندگیش تقوا داشته باشد.

 

گاهی در کنار شیخ احمد کافی بودم. حاج سید مصطفی هاشمی که چندین سال رییس انجمن مداحان بود. حاج حسین بهاری بود که نوحه خواندن را به من یاد داد. و من بیش از بیست سال به دستور حاج حسین در بازار تهران مداحی می کردم و حاج اقای زری باف ،حاج اکبر ناظم و حاج سید ماشاالله نیز به من کمک می کردند تا ریزه خوار سفره اهل بیت علیهم السلام باشم و عنایتی شد تا من سالیان سال در بازار تهران برای هیات های کفاشان، بنی فاطمه ، هیات محترم جمعیت حسینی، ثامن الائمه و هیات حضرت رقیه مشغول به مداحی باشم و اکنون نیز در هیات هایی که آبروی هیات های تهران هستند نوکری اهل بیت را می کنم.

از مهم ترین هیات ها می توان به هیات " اول مظلوم عالم " اشاره کرد که جوان مردان و پهلوانان و باستانی کاران این هیات را تشکیل داده بودند. و خانه ای بود در خیابان تهران که اکنون نیز وجود دارد. خدا رحمت کند حاج اقای یزدجردی را که با هفت نفر دیگر پول جمع اوری کردند و این خانه را خریدند. این خانه الحمدلله آبرویی ست برای امیر المومنین و اکنون نیز هفده سال می شود که این بیت همان مکان برای هیات اول مظلوم عالم است و شب های سه شنبه و صبح های جمعه مراسماتی برگزار می شود. ازاین هفت نفر میتوان به مرحوم آقای غلامرضا یزدجردی، حاج حسین طرق، حاج رضا ونکی و حاج اسماعیل اشاره کرد. درکنار این ها خیلی ها نیز به ما محبت داشتند.

یک هیاتی بود بنام " هفت کچلان تهران" که تقوای بسیاری در آن بود و خودم نیز در آنجا فعالیت داشتم. این هفت نفر جزو پهلوانان بودند. شبی اینان با حاج حسین دادکان به حرم عبدالعظیم حسنی می روند و در آنجا توبه می کنند و از مریدان و محبان واقعی حضرت اباالفضل علیه السلام می شوند. من در جوانی به باغ فردوس میرفتم که خاطراتی نیز از حاج حسین یخی دارم. اقای اسماعیل پور که دامادشان رییس کنونی هیات اول مظلوم هستند، هر زمان که مؤذن اذان می گفت اینان به مسجد مظفرین می رفتند و نماز می خواندند. نیمه شب ها به نماز شب برمی خواستند. 
هیات بعدی هیات ثامن الائمه بود که از 30 نفر از جوانان انقلابی تشکیل شده بود که به شدت تقوا در این هیات موج می زد. بنده هم چندباری که در انجا مشغول به مداحی بودم توسط رژیم شاه دستگیر شدم. این هیات با زحمات فراوانی که کشیده بود متاسفانه الان تعطیل شده است. هیات حضرت رقیه سلام الله علیها که هیات متقدمین تهران بود، سالیان سال بنده در بازار تهران دراین هیات مداحی می کردم. هیات محترم جمعیت حسینی اولین گریه کنندگان بر اهل بیت علیهم السلام بودند.

آنهایی که در زمان قدیم بودند از لحاظ سخنرانی و مداحی فقط و فقط تاریخ می تواند درموردشان قضاوت کند. شیخ رضا سراج زحمات فراوانی کشید. حاج محمدعلی اسلامی، حاج زری باف، حاج اقای مظلوم پور ،حاج اقای متین، حاج حسن دولابی، حاج سیدمصطفی هاشمی و حاج اقای قزوینی از مداحان آن بودند که متاسفانه الان در بین ما نیستند. اکبر ناظم وحاج احمد صالح در بازار تهران از کسانی بودند که تاکنون خداوند مانند این هارا نیافریده است.
_ در مورد جمعیت حسینی تهران صحبت بفرمایید.
درمورد جمعیت حسینی صحبت های فراوانی دارم. من در هفت سالگی باید روزهای جمعه به این هیات می رفتم. بنیان گذار این هیات اقای شیخ محمود نجفی بود. اخوان قائمیان مداحان آن بودند. اقای سیدجواد قائمی از بزرگان بودند. اصل جمعیت حسینی از ریشه قائمی ها ،شیخ محمود نجفی ، حاج اقای مرتضی و مصطفی جعفری و آقای علی رستمی  بود. این هیات هم اکنون پابرجاست. و دهه اول عاشورا توسط آقایان جعفری اداره می کنند. 

 

_ رمز ماندگاری و تداوم برگزاری مراسم توسط هیات هایی ازجمله جمعیت حسینی تهران چیست؟ 
تشکیل دهندگان این هیات همه یکدل و یکرنگ بودند. فقط شیخ محمود نجفی صحبت می کرد و بقیه نیز اطاعت می کردند. از قدیمی های جمعیت حسینی کسی زنده نیست اما پرچم هیات هنوز پابرجاست. متاسفانه هیات کنونی رنگ و بوی قدیم را ندارد زیرا تقوا و اخلاص و یک دل بودن را ندارد. 

_ درمورد حاج اکبر ناظم توضیح دهید.
ایشان دشمنان زیادی داشتند. بیسواد بودند. اما خداوند به ایشان عنایتی کرده بود و قلمشان را روان کرده بود. 
یک سوالی ازشما دارم بنظر شما همانطور که ما اکنون از هیات های قدیمی تعریف می کنیم، آیا امکانش وجود دارد که مثلا در پنجاه سال آینده از هیاتهای کنونی نیز این گونه تعریف شود؟ 
کسی که اولین ریشه را میزند از عالم بی عمل باشد، از هیاتی های ریاکار باشند، از مداحان دروغگو باشند این هیات به سرانجام نمیرسد. هیات باید سرشار از عشق و محبت و شور و اشتیاق به اهل بیت علیهم السلام باشد.

خدا رحمت کند محمد شمشیری را. یک روز بر منبر گفت: ای مداحان! قلیان و تریاک را ترک کنید. پول امام حسین نباید صرف این ها شود. قبل از انقلاب علامه به من فرمودند اگر روزی امام حسین تو را پذیرفتند صبح ها بعد از نمازت زیارت عاشورا بخوان. نوکر باید از ارباب بخواهد. و ما هم خواستیم تا روزی که نفس می کشیم زیارت عاشورای امام حسین را درهر شرایطی بعد از نماز صبح بخوانیم. اکنون نیز در پیشگاه امام حسین سرافرازم چون کاری نکردم که حضرت را ناراحت کنم. 

اولین باری که به شما گفتند مداحی کنید چه زمانی و کجا بود؟
اولین بار شیخ محمود نجفی در هیات حسینیه تهران به من گفتند که مداحی کنم. در آن زمان چهارم دبستان و درسن 10 سالگی بودم و عنایت خدا بود که الحمدلله توانستیم مداحی کنیم. 
یک سوال! زمانی بود که یک شعر را همه می خواندند چون حفظ بودند. اما اکنون یک مداحی در یک روز چند جا میرود و شاید تمرکز نداشته باشد که بتواند شعر را حفظ کند. چرا قدیمی ها به کاغذ دست گرفتن مداحان در زمان حال ایراد میگیرند؟ 
در قبل انقلاب مداحان در ردیف می خواندند. یعنی همه مداحان در یک مراسم در مورد یک موضوع می خواندند. خدا رحمت کند حاج شاه را که می فرمود مداحی که مطالعه نکند، شعرش را همراه با حدیث نخواند، زحمت نکشد به درد نمی خورد. در زمان قدیم بعد از سخنرانی، مداح ادامه سخنان سخنران را به شکل قصیده می خواند. 

_در آن زمان اقای محمود نجفی می دانستند که شما فرد کنونی می شوید؟ 
من تا 20 سال فقط سلام بر اباعبدالله را می گفتم و بعد از بیست سال شروع به شعرخوانی کردم. اگر الان به یک مداح جوان بگویی فقط سلام بر امام بده ناراحت می شود. 

_توصیه کاربردی شما بعد ازپنجاه سال نوکری برای اهل بیت علیهم السلام به مداحان چیست؟ 
اولین توصیه من به آنها که باعث عزت نفس و عاقبت بخیریشان می شود باتقوا بودن است. کسی که می گوید نوکر امام حسین هستم در زندگی اش کاری نمی کند که ارباب خجالت بکشد. نوکر امام حسین نباید نماز صبحش قضا شود. زیرا رزق ارباب را می خورد. تنها چیزی که گره گشای کار عالم است نماز می باشد. آبرو برای اهل بیت علیهم السلام باشیم. من از زمانی که خود را شناخته ام تا الان هیچوقت نماز صبحم قضا نشده است. در زندگی مردم دخالت نکنند. آبروی شیعیان را حفظ کند. تهمت نزند. غیبت نکند. 

 

حاج آقا فرمودید این شعر ها را سال ۱۳۵۳ خودتون سرودید.

دانی زِ چه رو خمینی پاک شرف
از گوهر یکدانه زِ دُر شد به صدف
اولاد رشید را پدر دارد دوست 
زان رو علی(ع) کشید و بردش به نجف
_____

خمینی از مردم آزاد بود
همیشه با نام خدا شاد بود

رهبر دین مرد خدا خمینی
حافظ قرآن مبین خمینی

آن که دَم از حق و حقیقت زده
تیر به قلب دل دولت زده
___________

از اینها زیاد گفتم ، 

 به سبک حاج اکبر ناظم :

امروز پرچم دار ما خمینی 
قیام او چون نهضت خمینی
فقیه و اعلم است 
زعیم و اعظم است
چشم و چراغ شیعیان است
نایب صاحب الزمان است

_________

الا ای آیت الله خمینی
گل سرخ گلستان حسینی
اگر چه در نجف تبعید هستی
یگانه مرجع تقلید هستی
مجاهد مرد تاریخ زمانی
فروغ محفل آزادگانی
به میدان شهامت پا نهادی
اساس ضد استعمار دادی
_________

_حاج آقا آن موقع که این شعرها را می خواندید به شما ایراد نمیگرفتند که چرا سیاسی می خوانید؟

زندان می رفتیم.

نه به تبعاتش کاری ندارم به اینکه هیئتی ها بگویند چرا از خمینی می خوانی؟ چرا سیاسی می خوانی امام حسین(ع) را بچسب؟ 
چرا می گفتند.

_خب در جوابشان چه می گفتید؟
می گفتم شما آن کار را بکنید ما این کار را می کنیم ، بعد انقلاب شد و آنها هم آمدند و انقلابی شدند.

_و سخن آخر..
از خدا بخواهیم عزتی که  به ما می دهد را از ما نگیرد.