فضایلی که حضرت فاطمه(س) را بانوی دو عالم کرده است

  به مناسبت فرا رسیدن ایام ولادت باسعادت حضرت زهرای مرضیه سلام الله علیها و به منظور بررسی گوشه ای از فضایلی که حضرت صدیقه کبری(س) را «سرور زنان دو عالم» کرده است، مروری داشته ایم بر این فضایل که در ادامه می آید:

 

نور فاطمه(س)
 

پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «نور فاطمه قبل از خلقت زمین و آسمان آفریده شد»، بعضی از مردم عرض کردند: ای پیامبر خدا! پس زهرا از آدمیان نیست؟ فرمودند: «فاطمه حوریه بشری است».(1)

ایشان همچنین فرموده اند: «خداوند بهشت را از نور وجود خود آفرید، سپس آن را برگرفته و رها کرد. پس یک سوم آن به من [پیامبر(ص)] و یک سوم آن به فاطمه(س) و ثلث باقیمانده به علی(ع) و اهل بیت او اصابت کرد. پس هر کس که از آن نور به او برسد، به ولایت آل محمد(ص) رهنمون می شود، و هر کس از آن نور به او نرسد، از ولایت آل محمد(ص) گمراه می شود [و به بیراهه خواهد رفت.»(2)

 

تسبیحات حضرت فاطمه(س)

از امیرمومنان علی(ع) نقل شده، که فرمودند: «یکی از پادشاهان عجم برده ای به پیامبر(ص) هدیه نمود، من به فاطمه(س) گفتم نزد رسول خدا(ص) برو و خدمتگزاری برای خود درخواست کن. زهرا نزد رسول خدا رفت و این موضوع را با ایشان در میان گذارد، پیامبر(ص) فرمودند: فاطمه جان! چیزی به تو دهم که برایت از خادم و آنچه در دنیاست بهتر باشد؛ بعد از نماز، 34 بار الله اکبر و 33 مرتبه الحمدلله و 33 بار سبحان الله بگو.

آنگاه این اذکار سه گانه را با «لااله الاالله.» پایان بخش، و این برای تو از آنچه خواسته ای و از دنیا و آنچه در دنیاست بهتر خواهد بود.» (3)

امام صادق(ع) در فضیلت تسبیحات حضرت زهرا(س) فرمود: «هر کس تسبیح فاطمه را قبل از آنکه از حالت نماز فارغ شود بگوید؛ خداوند او را می آمرزد.»(4)

 

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در تشریح فضایل حضرت زهرا(س) گفت: اینکه گاهی گفته می شود این بانو حجت بر ائمه علیهم السّلام است، برای این است که در حجیّت، نبوّت یا رسالت یا امامت لازم نیست، آنچه که محور حجیّت است، عصمت است. اگر یک انسانی معصوم بود، ما یقین داریم حرف او، فعل او، تقریر او، سکوت او و قیام و قعود او حجّت خداست. این که در زیارت آل یاسین به پیشگاه ولی عصر ارواحنا فداه سلام عرض می کنیم، به تک تک حالات او سلام عرض می کنیم، برای اینکه تک تک حالات او معصومانه است. والسّلام علیک حین تقوم و تقعد، حین تقرء و تبیّن، حین ترکع و تسجد.

این که در نهج البلاغه، گاهی علی بن ابیطالب سلام الله علیه به سخنان بی بی استشهاد می کند که فاطمه چنین گفته، این استدلال به قول حجّت الله است. اما سرّ این که او حجّت بر معصومین هم هست، این است که ائمه علیهم السّلام عالم به غیب اند، به ما کان، به ما یکون، به ما هو کائن الی یوم القیامه».(5)

مقام معظم رهبری نیز در بیان فضایل حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها فرموده اند: «در فضیلت حضرت صدّیقه‌ی کبرا (سلام‌الله‌علیها) همه‌ی مسلمین متّفقند، شیعه و سنّی ندارد. در کتب اهل سنّت و شیعه این حدیث آمده است: «فَاطِمَةُ سَیِّدَةُ نِسَاءِ اَهلِ‌ الجَنَّة»؛(6) این بالاتر از «سَیِّدَةِ نِساءِ العالَمین»(7) است؛ [یعنی] سرور زنان بهشت. در بهشت چه کسانی‌ هستند؟ برترین زنان، برجسته‌ترین زنان، مؤمن‌ترین زنان، مجاهدترین زنان، زنان شهید، آنهایی که خدای متعال در قرآن از آنها با عظمت یاد کرده است، همه‌ی اینها در بهشت جمعند؛ آن‌وقت فاطمه‌ی زهرا (سلام‌الله‌علیها) «سَیِّدَةُ نِسَاءِ اَهلِ‌ الجَنَّة» [است]؛ خیلی مقام والا و بالایی است. درس شجاعت، درس فداکاری، درس زهد در دنیا، درس معرفت‌آموزی و معرفت را انتقال دادن به اذهان مخاطبین و دیگران، در مقام معلّم دانشور بشر قرار گرفتن، درسهای فاطمه‌ی زهرا (سلام‌‌الله‌علیها) است به همه‌ی بشر. امیدواریم همه‌ی شماها، همه‌ی مردم عزیز آذربایجان و همه‌ی ملّت ایران و همه‌ی مسلمین از برکات این بانوی دو عالم بهره‌مند بشوند.»(7)

مرحوم آیت الله العظمی بهجت  نیز با اشاره به فضایل و مقامات بالای حضرت صدیقه کبری (سلام الله علیها)‌ می فرمود: «پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌آید، به فاطمه زهرا سلام می‌کند؛ او را می‌بوسد؛ احترام می‌کند. وقتی می‌خواهد از شهر بیرون برود با ایشان خدا حافظی می‌کند و وقتی می‌آید، اول به دیدن ایشان می‌رود و سلام می‌کند. اهل تسنن هم این‌ها را نقل کرده‌اند. بعضی‌ها هم حسادت می‌کردند.

مقاماتش تا آنجا می‌رسد که فرشتگان هم با او همکاری می‌کردند؛ ملائکه با او همکاری می‌کردند؛ در کارها کمکش می‌کردند. او مشغول نماز بود، مشغول عبادت بود، آسیابش هم می‌چرخید. برای اینکه خدایی شده بود. لذا می‌گویند حوراء انسیة. او اصلاً بهشتی‌ای است که به‌صورت انسان است، نه انسانی که به بهشت می‌رود!

اینقدر مقامش بالا رفت که خدا به پیامبرش می‌گوید: «إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ»، کوثر به تو دادم. نسل تو از او است.»

ایشان تاکید می کرد: «هر کسی که گرفتار است و مشکل دارد، چاره‌اش این است که متوسل شود به زهرای مرضیه».

 

مقام شفاعت حضرت زهرا(س)

از دیگر فضایل حضرت صدیقه کبری(س) برخورداری از مقام شفاعت است، پیامبر اسلام(ص) خطاب به امام حسن و امام حسین (علیهماالسلام) می فرمود: «وقتی روز قیامت شود، از باطن عرش ندا می رسد که ای اهل قیامت! چشم های خویش را پایین افکنید تا فاطمه(س) دختر محمد(ص) با پیراهن خضاب شده به خون حسین(ع) عبور کند. در آن عرصه حضرت فاطمه(س) پایه عرش را می گیرد و عرضه می دارد: «پروردگارا! تو جبار عادلی. بین من و کسانی که فرزندان مرا کشتند قضاوت فرما». رسول اکرم(ص) فرمودند: «به حق خدای کعبه سوگند که پروردگارم به سنت من حکم خواهد فرمود.»

آنگاه زهرا«س» عرضه می دارد: «پروردگارا به من اجازه شفاعت کسانی را بفرما که در مصیبت حسینم گریه کرده اند» و خدای تعالی اذن شفاعت آنان را به ایشان عنایت می فرماید.»(8)

فضایل حضور در جلسات منسوب به حضرت فاطمه(س)

حجت الاسلام «سید حسین حسینی قمی» درباره «ارزش مجالس حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها»، اظهار کرد: هم شیخ صدوق (شیخ المحدثین) و هم شیخ طوسی (شیخ الطائفه) این حدیث نورانی را از «موسی بن قاسم»، صحابی والای امام رضا و جوادالائمه (علیهماالسلام) نقل کرده اند که وی محضر امام جواد(ع) شرفیاب شد و عرض کرد: از دیگران پرسیدم آیا می شود به نیابت ائمه(ع) طواف کرد و آنها پاسخ دادند: خیر؛ نظر شما چیست؟

این کارشناس اخلاق اضافه کرد: امام جواد(ع) در پاسخ او فرمودند: به هر تعداد که می خواهی به نیابت ائمه(ع) طواف کن. راوی(موسی بن قاسم) می گوید: دو سال گذشت و مجدد محضر حضرت شرفیاب شدم و عرض کردم: سوال من را به خاطر دارید؟ بعد از آن هر وقت به مکه معظمه مشرف شدم، برنامه ای در نظر گرفتم روز اول فقط به نیابت رسول خدا(ص) طواف می کنم، جوادالائمه(ع) سه مرتبه فرمودند: «صل الله علی رسول الله»، راوی عرضه داشت این طواف ها را از امیرالمومنین(ع) ادامه می دهم تا به شخص شما می رسم، اما طواف به نیابت مادرتان حضرت زهرا(س) در برنامه من نیست و گاهی طواف می کنم.

حجت الاسلام حسینی قمی تصریح کرد: حضرت جواد الائمه(ع) فرمودند: «از این به بعد اگر مشرف به زیارت خانه خدا شدی، بیش از همه به نیابت مادرمان فاطمه(س) طواف کن که افضل از همه طواف ها است».

 

وی تاکید کرد: این حدیث از نظر سند، کتب نقل کرده و راوی جای بحث ندارد اما باید بدانیم چرا امام جواد(ع) چنین فرمودند، مگر مقام رسول خدا(ص) از مقام فاطمه سلام الله علیها بالاتر نیست؟.

 

حجت الاسلام حسینی قمی ادامه داد: زمانی در محضر یکی از مراجع این حدیث را خواندم، ایشان بعد از منبر فرمودند: جهت این افضل بودن، آن است که دشمنان اهل بیت(ع) در طول تاریخ اصرار بر محو نام حضرت زهرا(س) داشته اند و در مقابل اهل بیت(ع) کوشیده اند نام ایشان احیاء شود.

 

استاد حوزه در پایان بیان کرد: من اضافه بر این می گویم اگر طواف به نیابت حضرت صدیقه(س) افضل است بر طواف برای دیگر معصومان(ع)، این طواف فقط نیت در دل است حال اگر عملی بروز و ظهور خارجی داشته باشد و به نیت حضرت(ع) انجام شود چه برکاتی خواهد داشت. لذا می توان علت این همه تاکید بزرگان و دلسوزان به اقامه عزای حضرت زهرا(س) همچون مثل عاشورا را درک کرد؛ این همه تاکید و سفارش برای این آثار است.(9)

 

اعتراف بزرگان اهل سنت به مقامات فاطمی(س)

مهم آنکه نه فقط تشیع و علمای آن بلکه بزرگان اهل سنت هم به فضایل حضرت زهرا(س) معترف هستند که در ذیل به برخی از این تصریحات اشاره می شود:

 

ابن صباغ مالکی: «در افتخار فاطمه همین بس که دختر پیامبر(س) خیرالبشر است، فاطمه ای که ولادتش پاک و سیده است به اتفاق همه مسلمین.»(10)

 

2ـ محمد بن طلحه شافعی: «دقت کن در آیه مباهله(11) و ترتیب و عبارات آن و اشاراتی که به علو مقام فاطمه دارد و چگونه او در وسط قرار گرفته است تا مقام و منزلت او بیشتر روشن گردد.»(12)

 

3. عباس محمود، العقاد المصری: «در هر دینی یک چهره از زن کامله وجود دارد که همه او را تقدیس می کنند و گویا او نشانه خداوند بین مردان و زنان است. در مسیحیت چهره مریم پاکدامن و در اسلام لاجرم آن چهره کامله فاطمه بتول است».(13)

 

4. دکتر علی ابراهیم حسن: «در زندگی فاطمه انواع عظمت ها را می بینیم که این عظمت ها را همچون بلقیس و... از راه داشتن قصر و ثروت و زیبایی ظاهری به دست نیاورده است... بلکه از راه حکمت و بزرگی شخصی خود، عالم را از حکمت و عظمت پر کرده است. حکمتی که مرجعش کتب فلاسفه و علما نیست. بزرگی که ریشه اش پادشاهی و ثروت نیست، بلکه از درون جانش و کمالات نفسش ریشه می گیرد.(14)»

 

مرور آنچه بیان شد اگرچه ذره ای است از نورانیت خورشید ان وجود مقدس اما در پرتوی آن می توان راز سروری حضرت زهرای مرضیه(س) بر عالم را دریافت.

 

پی نوشت ها:

1-العوالم، (قم مدرسه المهدی)، ج 6، ص 9؛

2- بحارالانوار، ج 43، ص 44؛

3- الکافی، ج 2، ص 342؛

4-مکارم الاخلاق، (بیروت، مؤسسة الاعلمی)، ص 281؛

5-بحارالانوار، ج3، ص37؛

6-کافی، ج1، ص458؛

7-بیانات در دیدار با مردم آذربایجان شرقی، 29/11/1396؛

8- کشف الغمه، ج 1، ص 506؛

9- http://vaezin.com/%d8%a7%d8%b1%d8%b2%d8%b4-%d9%85%d8%ac%d8%a7%d9%84%d8%b3-%d8%ad%d8%b6%d8%b1%d8%aa-%d8%b2%d9%87%d8%b1%d8%a7-%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%e2%80%8c%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87%e2%80%8c%d8%b9%d9%84%db%8c%d9%87/؛

10- الفصول المهمه (بیروت)، ص 143؛

11- آل عمران، 61؛

12- مطالب السئول، چاپ ایران، ص 6 و 7؛

13- اهل البیت، ص 128؛

14- فاطمه الزهراء، ص 171.

 

منابع:

1-پایگاه اطلاع رسانی حوزه علمیه؛

2-پایگاه اطلاع رسانی مقام معظم رهبری؛

3-سایت واعظین؛

4- پایگاه اطلاع رسانی آیت الله العظمی بهجت؛

5-موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام.

منبع: شبستان