نهج‌البلاغه| نقش امام زمان در عبور مردم از فتنه‌های آخرالزمان

وارث: 

به باور شیعه، مهدویت اصلی‎ترین معارف الهی است که خداوند متعال وعده تحقق آن را در قرآن کریم بارها با مفاهیم مختلف بیان کرده است و بهترین خوبان بشر یعنی انبیاء و رسل(ع) و بر فراز رسولان(ع)، اولوالعزم من‌الرسل را در مسیر تحقق آن قرار داده است.

در این باره هر یک از اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) به تبیین معارف مهدویت، آخرالزمان و ظهور پرداختند. احادیثی درباره کیفیت ولادت امام زمان(عج)، وقایع عصر غیبت، فتنه‌های آخرالزمان و معرفی کیفیت عصر ظهور حجم زیادی از معارف مهدوی را بین مردم رواج داد تا حدی که موضوع مهدویت و ظهور نقل مجالس آن زمان بود. در واقع یکی از اهداف ائمه(ع) در طرح مباحث مهدویت، ارائه تصویری از دوران غیب، آخرالزمان و مسائل مربوط به ظهور و یا تبیین مسیر پیش روی جامعه بشری و ارائه راهکارهایی مناسب در برخورد با چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو بود.

به عنوان نمونه امیرالمؤمنین(ع) آنگاه که می‌خواهد امام عصر(عج) را معرفی کند، می‌فرماید: «او (حضرت مهدى «عج») خواسته‏‌ها را تابع هدایت وحى مى‏‌کند، هنگامى که مردم هدایت را تابع هوس‏‌هاى خویش قرار مى‌‏دهند، در حالى که به نام تفسیر نظریه‌‏هاى گوناگون خود را بر قرآن تحمیل مى‏‌کنند، او نظریه‏‌ها و اندیشه‏‌ها را تابع قرآن می‌کند.

بر اساس این روایت،‌ امام علی(ع) دو فعل امام زمان در عصر ظهورشان را اینگونه معرفی فرمودند:
1ـ خواسته‏‌ها را تابع هدایت وحى مى‏‌کند، هنگامى که مردم هدایت را تابع هوس‏‌هاى خویش قرار مى‌‏دهند؛‌ یَعْطِفُ الْهَوَى عَلَى الْهُدَى إِذَا عَطَفُوا الْهُدَى عَلَى الْهَوَى‏
2ـ نظریه‏‌ها و اندیشه‏‌ها را تابع قرآن می‌کند، در حالى که به نام تفسیر نظریه‌‏هاى گوناگون خود را بر قرآن تحمیل مى‏‌کنند؛  وَ یَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلَى الْقُرْآنِ إِذَا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى الرَّأْیِ‏

آنچه که در این فراز مشهود است، خطاب امام(ع)‌ به مسلمانان آن هم از اندیشمندان آنهاست نه مردم عادی و یا غیر مسلمانان. بر این اساس امیرالمؤمنین(ع) تبعیت از هوا و هوس به جای تبعیت از هدایت و نیز تفسیر به رأی را از چالش‌های مهم جامعه مسلمان شمرده می‌شود. در واقع حضرت تأکید دارند در مقطعی از آخرالزمان عده‌ای با پیروی از نفسانیات و معلومات خویش و با تفسیرهای نابجا از آیات قرآن، آنچه را که خود می‌پسندند به اسم دین و به اسم مهدویت به خورد مردم می‌دهند؛ در حالی که نه خود از آن معلومات بهره می‌برند و نه مؤمنان را بهره می‌رسانند؛ به طور طبیعی در چنین شرایطی جامعه مسلمین در معارف الهی دچار سرگردانی شده و این خود زمینه را برای چالش‌های فکری و معرفتی در جامعه فراهم می‌کند.

در ادامه این خطبه، امام(ع)‌ با اشاره به فتنه‌های سخت آخرالزمان و نقش امام عصر(عج) در آن دوران، می‌فرمایند:

 در آینده آتش جنگ میان شما افروخته می‌شود و چنگ و دندان نشان مى‏‌دهد، با پستان‌‏هایى پر شیر که مکیدن آن شیرین، اما پایانى تلخ و زهر آگین دارد، به سوى شما مى‌‏آید؛  حَتَّى تَقُومَ الْحَرْبُ بِکُمْ عَلَى سَاقٍ بَادِیاً نَوَاجِذُهَا مَمْلُوءَةً أَخْلَافُهَا، حُلْواً رَضَاعُهَا، عَلْقَماً عَاقِبَتُهَا.

آگاه باشید، فردایى که شما را از آن هیچ شناختى نیست، زمامدارى حاکمیّت پیدا مى‏‌کند که غیر از خاندان حکومت‏‌هاى امروزى است (حضرت مهدى «عجل اللّه تعالى فرجه الشریف») که:
* عُمال و کارگزاران حکومتها را بر اعمال بدشان کیفر خواهد داد؛ یَأْخُذُ الْوَالِی مِنْ غَیْرِهَا عُمَّالَهَا عَلَى مَسَاوِی أَعْمَالِهَا
* زمین میوه‌‏هاى دل خود (معادن طلا و نقره) را براى او بیرون مى‏‌ریزد و کلیدهایش را به او مى‏‌سپارد؛ وَ تُخْرِجُ لَهُ الْأَرْضُ أَفَالِیذَ کَبِدِهَا، وَ تُلْقِی إِلَیْهِ سِلْماً مَقَالِیدَهَا
* او روش عادلانه در حکومت حق را به شما مى‌‏نمایاند؛ فَیُرِیکُمْ کَیْفَ عَدْلُ السِّیرَةِ. 
* و کتاب خدا و سنّت پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را که تا آن روز متروک ماندند، زنده مى‏‌کند؛ وَ یُحْیِی مَیِّتَ الْکِتَابِ وَ السُّنَّةِ.

 

منبع: تسنیم