یادداشت|مؤمنان در سوگ "مادر امت"

حجت‌الاسلام و المسلمین محمد حسین مختاری رییس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد سطوح عالی حوزه و دانشگاه به مناسبت سالروز رحلت حضرت خدیجه (س) در یادداشتی برای تسنیم نوشت: دهم ماه مبارک رمضان هر سال یادآور یکی از تلخ‌­ترین برگ‌­های تاریخ اسلام است. روزی است که در و دیوار مکّه مکرّمه عزادار بانویی است که در روزهای غربت اسلام تمام هستی و ثروتش را فدای اسلام کرد تا جهان آوای توحید را بشنود. امروز، روزی است که قلب پیامبر رحمت، با همه بزرگی و وسعتش در غم از دست دادن رفیقی شفیق، همسری مهربان، وزیری صدیق و مدافعی پاکباخته گرفته و غمگین است: «و کانت وزیر صدق لرسول الله فآزرته بنفسها». (1)

در این روز، شخصیتی از این جهان رخت بر بست که خدا و رسولش ثناگوی او بودند چنانکه جبرئیل سلام خدا را به او رسانید: «إقرا خدیجة السلام من ربّها» (2) و رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در تجلیل از ایشان فرمودند: «خداوند بهتر از او را به من نداده است، او به من ایمان آورد، زمانی که مردم کافر بودند، مرا تصدیق کرد، زمانی که مردم مرا تکذیب می‌کردند، مالش را به من ایثار کرد در آن زمان که همه مرا محروم کرده بودند؛ «ما أبدلنی الله خیرا منها، لقد آمنت بى حین کفر بى الناس‏، صدّقتنى حین کذّبنی الناس، و أشرکتنى فی مالها حین حرمنی الناس‏». (3)

ام‌المؤمنین خدیجه کبری (علیهاالسلام) در میان مسلمانان صدر اسلام تجلّی قدیس‌ه­ای آسمانی بود که وجودش مایه برکت بود چنان که مقریزی شافعی می­‌گوید: «معاویه منزل [حضرت] خدیجه را خرید و آن را تبدیل به مسجد کرد؛ و اشترى معاویه منزل خدیجه فجعله مسجدا». (4) این روایت نشان می‌­دهد، همانگونه که مردم به پاس قداست اصحاب کهف مسجدی بر قبور آنان بنا کردند (5) اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نیز با بنا کردن مسجد در اقامتگاه آن حضرت از برکات وجودی ایشان توشه می‌­گرفتند.

اهل بیت پیامبر اکرم (علیهم­السلام) نیز همواره احترام و قداست خاصی برای حضرت خدیجه (علیهاالسلام) قائل بودند و با توجه به جایگاه والای آن حضرت نزد خدا و مردم در مواقع حساس به این انتساب افتخار می‌­کردند چنانکه امام حسین (علیه‌السلام) در بخشی از سخنان خود در روز عاشورا خطاب به کوفیان فرمود: «آیا مى‏‌دانید که جده‌‏ام خدیجه دختر خویلد اول زن مسلمان از این امت است؛ هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ جَدَّتِی خَدِیجَةُ بِنْتُ خُوَیلِدٍ أَوَّلُ‏ نِسَاءِ هَذِهِ‏ الْأُمَّةِ إِسْلَاماً‏» (6) و امام سجاد (علیه‌السلام) نیز به نشانه فخر به این نسب در مجلس یزید ­فرمود: «من فرزند خدیجه کبری هستم؛ أَنَا ابْنُ‏ خَدِیجَةَ الْکُبْرَى».(7)  این امر نشان می­‌دهد که خدیجه کبری (علیهاالسلام) در آن زمان مورد احترام و اتفاق همه فِرق و گروه­‌های اسلامی بوده است.

بر اساس روایات و منابع تاریخی متواتر و موثق، خدیجه کبری (علیهاالسلام) الگوی کامل سبک زندگی اسلامی است چنانکه همسر خدیجه، دختر خدیجه، دین خدیجه، عقل خدیجه، کرامت خدیجه، پاکی خدیجه، حجاب خدیجه، فداکاری خدیجه و تلاش خدیجه بهترین الگوی انتخاب همسر، تربیت فرزند، دینداری، عقلانیت، کرامت، طهارت، حیا، ایثار و کار است. بنابراین، اگر نخبگان جوامع اسلامی از سیره آن حضرت پیروی کنند شاهد ضعف و تفرقه در جهان اسلام نخواهیم بود. اگر زوایای گوناگون زندگی آن حضرت برای جوانان به خوبی ترسیم شود به سراغ الگوهای غربی نخواهند رفت.

از این رو، ایام رحلت بانوی اول اسلام بهترین زمان برای تألیف قلوب مسلمین است. سعی کنیم مجالس بزرگداشت آن حضرت در سراسر جهان تجلی وحدت امت اسلام باشد. چه خوب است که در این ایام پیروان همه فرق و مذاهب اسلامی در کنار علما و بزرگان به مصداق «یدالله مع الجماعه» زیر یک سقف گرد هم بیایند و نام و یاد آن بانوی عظیم الشأن را گرامی بدارند. به امید آنکه خداوند متعال به همه ما توفیق پیروی از سیره آن حضرت را عنایت فرماید و در بهشت رضوان ما را همسایه آن حضرت قرار دهد.

1ـ مقدسی، البدء و التاریخ ،ج ‏5، ص 10