چهار دلیل مرگ قلب/وقتی همنشین مردگان می‌شویم

وارث: 

 از اعمال توصیه شده در ماه مبارک رمضان، دعا و مناجات به درگاه خدای متعال است لذا برای این ماه ادعیه متعددی سفارش شده که با تمسک به آنها می توان از برکات رمضان بیش از پیش بهره برد.

ازجمله ادعیه این ماه دعاهای روزانه برای هر یک از روزهای ماه مهمانی خدا است که در عین کوتاهی دریایی از معارف را در خود جای داده اند؛ از این رو، در سلسله گفت وگوهایی با حجت الاسلام والمسلمین «ابراهیم بهاری»، استاد اخلاق و کارشناس مذهبی به شرح معارف و آموزه های این ادعیه پرداخته ایم که به صورت روزانه تقدیم حضورتان می شود، اینکه شرح دعای روز سیزدهم از رمضان المبارک:

 

حجت الاسلام والمسلمین «ابراهیم بهاری» در شرح این دعا، اظهار کرد: رسول خدا(ص) در دوازدهمین روز از ماه مبارک رمضان به درگاه الهی عرضه می دارند: «بسم الله الرحمن الرحیم؛ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ وَ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِکَ یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین؛ ای خدا در این روز مرا از پلیدی و کثافات پاک ساز و بر حوادث خیر و شر قضا و قدر صبر و تحمل عطا کن و بر تقوی و پرهیزکاری و مصاحبت نیکوکاران موفق دار به یاری خودت ای مایه شادی و اطمینان خاطر مسکینان».

 

این استاد اخلاق با بیان اینکه این دعا با عبارت حساب شده ای آغاز می شود، گفت: طلب پیامبر(ص) برای دور شدن از آلودگی ها و ناپاکی های درون بسیار مهم است چراکه این خدای عالم است که می تواند به انسان از مجموعه آلودگی ها طهارت ببخشد.

 

وی ادامه داد: همانطور که در آیه تطهیر می خوانیم که پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) ایشان از هر آلودگی و ناپاکی، طهارت دارند، اینجا نیز رسول خدا(ص) طهارت از «الدَّنَسِ وَالْأَقْذَارِ» را طلب می کنند یعنی طهارت از بیماری های قلب البته نه قلب جسمی بلکه نفاق، کفر بعد از ایمان، تحریف سخنان حق، تمسخر پیروان خدا (برخی علاوه بر ردّ دین خدا، باورمندان به ان را نیز تمسخر می کنند).

 

حجت الاسلام بهاری تاکید کرد: خطاهایی وجود دارد که اگر انسان به سمت آنها برود وجودش آلوده می شود، برخی از خطاها علاوه بر باطن، ناپاکی و تاثیر سوء ظاهری هم دارد. می توان این آلودگی ها و ناپاکی ها را با شرح صدر، قوت قلب، رقت و نرمی، تسلیم و اطاعت در برابر خدا، آرامش و خشوع، تقوای قلبی، محبت به خلق، انابه و زاری به درگاه خدا و امثال آن برطرف کرد.

 

این استاد حوزه علمیه تاکید کرد: یکی از معضلات و بدبختی های امروز ما حبّ دنیا و علاقمندی به ظواهر دنیا است که بیچاره کننده است چنان که خدا در آیات 106 تا 108سوره مبارکه نحل آیه می فرماید: «مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمَانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمَانِ وَلَكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ* ذَلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا عَلَى الْآخِرَةِ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ* أُولَئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ وَأُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ» یعنی «هر كس پس از ايمان آوردن خود به خدا كفر ورزد [عذابى سخت‏ خواهد داشت] مگر آن كس كه مجبور شده و[لى] قلبش به ايمان اطمينان دارد ليكن هر كه سينه‏ اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود* زيرا آنان زندگى دنيا را بر آخرت برترى دادند و [هم] اينكه خدا گروه كافران را هدايت نمى ‏كند* آنان كسانى‏ اند كه خدا بر دلها و گوش و ديدگانشان مهر نهاده و آنان خود غافلانند.

 

وی ادامه داد: پیامبر(ص) ذیل این آیه شریفه می فرمایند: بدانید چهار چیز دل را می کشد: تکرار گناه، گفتگوی فراوان با نامحرم، بحث و جدل با انسان احمق و همنشینی با مردگان. شخصی پرسید: مگر می شود با مردگان همنشین شد؟ حضرت(ص) فرمودند: هر ثروتمند خوش گذرانی میت است. لذا برای نجات قلب، انسان باید این امور را رعایت کند.

 

وی با اشاره به فرازهای بعدی دعا، بیان کرد: پیامبر(ص) در ادامه عرضه می دارند: «صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»؛ برخی امور شدنی است اما سخت است اگر قرار است انسان رشد کرده و به درجات بالای تقوا برسد به صبر نیاز دارد تا با تقدیر الهی همراهی کند.

 

این کارشناس مذهبی افزود: مرحوم شیخ جعفر شوشتری دختری خردسال و بسیار دلبند داشت، زمانی از سفر بازگشت و دید آن طفل نیست. وقتی پرسید، همسرش پاسخ داد: اگر کسی به شما امانتی بدهد و بعد از مدتی بخواهد، چه می کنید؟ شیخ جعفر پاسخ داد: معلوم است به او بازمی گردانم. همسر ایشان گفت: خدا پنج سال پیش امانتی داد و پنج روز پیش آن را پس گرفت ... این اوج صبر یک مادر است که صبر پدر را هم ممکن می کند.

 

وی با بیان اینکه قرآن، بردباری و صبر را به صراحت مورد تاکید قرار داده است، گفت:  صبر گاه مقابل مصیبت است و گاه مقابل افراد باطل و نااهل، که قرآن می گوید: از آنها فاصله بگیر. برای مثال در سوره مباره «ق»، آیه 39 می فرماید: «فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ» یا در سوره مبارکه آل‌عمران، آیه 146 می فرماید: «وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ». همچنین در دعای شریف جوشن کبیر می خوانیم: «يَا حَلِيما لا يَعْجَلُ».

 

حجت الاسلام بهاری با اشاره به فراز «وَوَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی وَصُحْبَةِ الْأَبْرَارِ» در دعای سیزدهمین روز از ماه رمضان، بیان کرد: همنشینی با صالحان انسان را به مراتب بالاتر می رساند و به او اوج و عزت می دهد، یکی از راه های شناخت انسان هنشینان او هستند.

 

وی با اشاره به اتمام دعا با عبارت «یا قُرَّةَ عَینِ الْمَسَاکِین»، خاطرنشان کرد: با این عبارت می گوییم که چشم ما به یاری خدا است که پناه دردمندان است و کسی جز او پناه مردم نیست. امید است همه ما بتوانیم آنچه را که پیامبر(ص) درخواست کرده اند عملی کنیم و نورانیت اش را به زندگی هامان وارد کنیم.

منبع: شبستان