سکوت بزرگ‌ترها نسبت به مداحی «تتلوها»

وارث: 

انتشار و خبرسازی‌های مولودی «داره می‌ریزه» در فضای مجازی بهانه‌ای شد تا برای آسیب‌شناسی رقم خوردن چنین اتفاقاتی در عرصه مداحی و بررسی کاستی‌هایی که در این حوزه موجب افسارگسیختگی‌ها شده است با بعضی شاعران، سبک‌سازان و مداحان اهل‌بیت (ع) به گفت‌وگو بنشینیم.

در این باره سجاد محمدی، شاعر آئینی ـ که در زمینه سبک‌سازی نیز فعالیت دارد ـ در گفت‌وگویی با اشاره به اهمیت شعر خوب در یک مداحی و مولودی اظهار داشت: شعر در مداحی و مولودی به عنوان محتوا قلمداد می‌شود و مهم‌ترین بخش به حساب می‌آید که نشان‌دهنده بار مطالعاتی یک مداح و شاعر اهل بیت (ع) است.

خط‌کشی‌های مداحی و مولودی‌خوانی اظهر من الشمس است

وی با بیان اینکه شعر آئینی دارای خط‌کشی‌هایی است که باید رعایت شود، تصریح کرد: این خط‌کشی‌ها اظهر من الشمس است که سال‌هاست رعایت شده‌اند و اساتید خوبی نیز در این عرصه وجود دارند که می‌توانند آموزش‌های لازم را ارائه کنند.

محمدی با بیان اینکه مستلزم مداح بودن صرفاً صدای خوب داشتن نیست و باید فرد در ابتدا آموزش‌های لازم را فرا گرفته باشد، گفت: متاسفانه امروز اگر مولودی «داره می‌ریزه» تکثیر و دست به دست می‌شود، به دلیل عدم صلاحیت یک مداح برای مخاطبان است که نشان می‌دهد آن مداح، محتوا و شعر خوب را نمی‌شناسد.

شعر و ملودی دو عنصر جدایی‌ناپذیر مداحی خوب است

این شاعر و سبک‌ساز با بیان اینکه مداح باید شعر خوب را بشناسد، تصریح کرد: با توجه به شرایط روز، یک مداح باید به دستگاه‌های موسیقی اشراف داشته باشد و سپس با شناخت ملودی و شعر خوب در کنار یکدیگر، بتواند یک اثر فاخر را ارائه کند. برای خواندن یک نوحه یا مولودی، هم شعر و هم ملودی نیاز است و این دو باید کنار هم باشد.

مولودی «داره می‌ریزه» نشان‌دهنده کم‌سوادی خواننده آن است

وی دلیل شکل‌گیری مولودی‌هایی مانند «داره می‌ریزه» را کم‌سوادی مداح و شاعر دانست و تصریح کرد: سواد لازمه هر عرصه‌ای مثل شعر، مداحی، خبرنگاری، پزشکی و ... است. مداحی که پشت تریبون در هر مجلسی قرار می‌گیرد، باید سواد داشته باشد.

محمدی با بیان اینکه مولودی «داره می‌ریزه» را حدود سه ماه پیش دیده و تصور نمی‌کرده تا این میزان برجسته شود، افزود: فضای مجازی، امروز بستری ایجاد کرده که هر اتفاقی می‌تواند به راحتی برجسته و موجب آبروریزی شود و یا یک نفر را بالا ببرد.

این شاعر آئینی افزود: امروز صفحه مجازی این مداح ممکن است پر رفت‌و‌آمدترین صفحه باشد، اما این مراجعات آبرویی به این فرد نمی‌بخشد، زیرا بی‌شخصیتی را به بار آورده است. البته تحلیل بنده این است که شاید این فرد ناخواسته وارد این ماجرا شده است؛ زیرا این مولودی سال‌ها قبل توسط مداح دیگری خوانده شده بود که همان موقع نیز مورد نقد قرار گرفت که هم شعر و هم ملودی دارای ایراد است و امروز این مداح مجدداً آن را بازخوانی کرده است.

 

آسیب‌های حوزه مداحی ناشی از کم‌سوادی و کم‌اطلاعی برخی از مداحان است

وی گفت: امروز مداحی خواسته یا ناخواسته به دلیل برخی جریانات بسیار مورد رصد و لب تیغ است و اگر فردی حتی ۱۰ سال پیش نیز نوحه‌ای را خوانده باشد، امروز دوباره بازنشر می‌شود و ابزاری برای تخریب قرار می‌گیرد. حتی در پارتی‌های شبانه مورد تمسخر قرار می‌گیرد و کلیپ‌های زننده با آنها ایجاد می‌شود که دلیل آن نادانی و کم‌اطلاعی مداح از زمینه‌هایی است که ناخواسته برای سوءاستفاده‌کنندگان فراهم کرده است.

محمدی ادامه داد: متاسفانه امروز جلسات مذهبی را مشت نمونه خروار می‌کنند و اینگونه اشتباهات می‌تواند آسیب‌های بسیاری را وارد کند.

مولودی «داره می‌ریزه» را محضر ائمه اطهار هم می‌شود خواند؟

این شاعر آئینی در پاسخ به این سوال که مولودی‌خوانی برای اهل بیت (ع) چگونه باید باشد تا مانع سوء‌استفاده‌ها و انحرافات شود، تصریح کرد: امام صادق (ع) فرمودند: «در غم‌ ما غمگین باشید و در شادی‌ ما شاد.» حال چگونه باید شاد بود؟ بهترین ملاک در این زمینه آن است که یک مداح بررسی کند اگر در مجلس امام صادق (ع) حاضر باشند آیا مولودی مانند «داره می‌ریزه» را می‌خواند یا خیر؟ شاید مطرح کنند این قابل تصور نیست. ملاک را این بگیریم آیا یک مداح در محضر مراجع تقلید هم چنین مولودی‌ای را می‌خواند؟ باید پرسید می‌توانی این مولودی را با این ملودی بخوانی؟ اگر خواندی، همه جای دیگر هم می‌توانی آن را بخوانی.

مداحانی که تتلووار عمل می‌کنند!

وی با بیان اینکه شعر برای اهل بیت (ع) باید عفیف و نجیب باشد، تصریح کرد: در عالم موسیقی کشور، فردی مانند احسان خواجه‌ امیری را داریم که دارای یک سبک و منش خاص است و فردی مانند امیر تتلو را نیز داریم که هرچه بر دهانش می‌رسد، بیان می‌کند. اینکه افراد تتلو را دنبال می‌کنند دلیل تائید این فرد نیست. امروز برخی از مداحان کشور در جامعه مذهبی تتلو هستند و متاسفانه خواجه‌امیری‌های مداحی که منطقی و استاد دیده، حرکت کرده باشند کم‌اند.

محمدی افزود: مولودی‌های بسیاری در کشور توسط سیدمجید بنی‌فاطمه، محمود کریمی و محمدرضا طاهری خوانده شده است که استاندارد مولودی‌خوانی محسوب می‌شود. این افراد هیچ‌گاه اشعاری که در شأن اهل بیت (ع) نباشد، نمی‌خوانند و حتی اگر خود نیز فرصت بررسی نداشته باشند با شاعران مورد وثوق خود مشورت می‌کنند و این اتاق فکر مداحان است.

این شاعر آئینی تصریح کرد: مداحی‌هایی از این قبیل بیشتر برای دیده شدن و مطرح شدن مداح صورت می‌گیرد. البته معتقدم مداح مولودی «داره می‌ریزه» ناخواسته وارد این موضوع شده است.

راه‌ حل جلوگیری از بروز انحرافات آینده در حوزه مداحی

وی با ارائه راه‌حل برای پرهیز از این‌گونه انحرافات تصریح کرد: در جریان مداحی کشور به صورت اسمی، بزرگترهایی داریم اما رسماً بزرگتری در کار نیست؛ زیرا مشاهده می‌شود، فلان مداحی که سبک‌های انحرافی می‌خواند، به این دلیل که روضه‌خوان خوبی است، در جلسه مداحی یکی از همین بزرگ‌ترها حاضر می‌شود. روضه می‌خواند و آن بزرگتر هم با روضه او اشک می‌ریزد و فیلم آن هم منتشر می‌شود و این سر فرود آوردن و تائید این جریان است.

 

انتقاد از یک مداح، بزرگ کردن او نیست

محمدی با بیان اینکه متاسفانه برخی از بزرگترها تصور می‌کنند به این دلیل که یک مداحی دارای ۱۰ هزار نفر مخاطب در یک شهرستان است، اگر در برابر خطاهایش موضع بگیرد، خود را خراب کرده و فرد را نیز بزرگ کرده است، گفت: حاصل این تفکر آن است که جمعیت مداحانی که مولودی‌ها و نوحه‌های عجیب و غریب می‌خوانند، در حال افزایش و در مقایسه، جمعیت ذاکران استاندارد، کمتر است. در جریان شعر نیز همین شرایط حاکم است. بنده زمانی که برای سرودن اشعار آئینی اقدام کردم، بزرگ‌ترهایی مانند محسن عرب خالقی، مهدی زنگنه، محمد صمیمی، علی‌اکبر لطیفیان، جواد حیدری و ... بالای سرمان بودند و حتی امروز نیز اگر احساس کنم جایی از شعرم ایراد دارد با بزرگ‌ترها و دوستانی که می‌دانم سواد بیشتری دارند، نظرخواهی می‌کنم تا ایرادی نداشته باشد.

این شاعر آئینی در پایان خاطرنشان کرد: شاید شاعران جوان امروزی نیز علاقه‌ داشته باشند از محضر بزرگترها استفاده کنند، اما آیا این بزرگترها در دسترس هستند؟ زمانی که بزرگ‌ترها ساکت نشسته‌اند، باید شاهد بدتر از این‌ها باشیم.

منبع:فارس