جزئیاتی از سند تحول کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

حجت‌الاسلام حبیب‌رضا ارزانی رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد  با اشاره به تدوین و رونمایی سند تحول این ستاد اظهار داشت: شورای سیاست‌گذاری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی‌هنری مساجد کشور تصمیم گرفت که کارگروهی به ریاست حجت‌الاسلام حاج‌علی‌اکبری و عضویت حجت‌الاسلام پارسانیا، حجت‌الاسلام قربانی به نمایندگی آیت‌الله اعرافی تشکیل و سند تهیه شده در سال ۹۶ را مجدداً بررسی کند که در نهایت این کارگروه، ۸ ویراست برروی سند اعمال کرد که در نهایت ویراست آخر در شورا مصوب شد.

اهداف تدوین سند تحول کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

وی در پاسخ به این سؤال که این سند به چه منظور و اهدفی تدوین شده، تصریح کرد: برخی ادارات سند تدوین می‌کنند تا ویترین کار آن‌ها باشد اما این نگاه در ستاد وجود نداشت و با هدف راهبردی و تعیین اهداف ستاد، اقدام به تدوین سند کردیم. به این منظور سؤالی مطرح کردیم که اگر کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد تعطیل شود، در کشور چه رخ خواهد داد سپس باتوجه به دارا بودن ۲۵ هزار کانون در مساجد کشور، مسائل مختلف را بررسی کردیم.

مسائل و چالش‌های پیش‌روی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

ارزانی با بیان اینکه در مجموع ۹ مسئله در حوزه ستاد کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد تعیین شد، گفت: این مسائل و چالش‌ها عبارتند از چالش هویتی و کارکردی کانون‌های مساجد، محدودیت‌های منابع مالی و مقدورات کانون‌ها، فعالیت‌های کلیشه‌ای کانون‌ها و کم‌توجهی به نیازهای اجتماعی و محلی، فقدان خلاقیت و کم‌توجهی جریان ارزشی و مسجدی‌ها به تولید و توزیع محصولات فرهنگی و هنری معطوف به زیست اجتماعی مومنانه، گسترش آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی، حضور کم‌رنگ بدنه اجتماعی پیرامون مسجد در مدیریت و فعالیت‌های مسجد، تعدد، موازی‌کاری و تقابل جریان‌های فعال در حوزه فرهنگ و هنر، معطوف نبودن الگوهای خدماتی، مدیریتی و نظارتی ستاد به شبکه‌سازی و غفلت از تاثیرگذاری در جهان اسلام و صدور انقلاب اسلامی که پس از تعیین آن به دنبال راه‌حل‌ها حرکت کردیم.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها برای رفع این چالش‌ها تصریح کرد: در این‌راستا بیانیه ماموریتی تعریف شد که مشخص می‌کند کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد بناست در چه حوزه‌های فعالیت کنند.

مأموریت ستاد کانون‌های مساجد براساس سند تحول

وی اضافه کرد: در این بیانیه است: ستاد، نهادی فرهنگی، دینی، مردمی و انقلابی است که برای اعتلای همزیستی مؤمنانه در ابعاد فکری، معنوی و رفتاری بر محور مسجد، راه‌اندازی و راهبردی کانون‌ها را در عرصه‌های مدنظر در راستای مقابله با تهاجم فرهنگی و زیر نظر امام جماعت برعهده دارد.

ارزانی با اشاره به عرصه‌های اعلام شده در بیانیه مأموریت‌های سند گفت: در این بخش از بیانیه آمده است: شبکه‌سازی و توانمندسازی ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی اهالی مسجد و مجاورین، کشف، پرورش و به‌کارگیری خلاقیت‌های فرهنگی و هنری دین‌محور توسط کودکان، نوجوانان و جوانان، حضور هدفمند، جریان‌ساز و موثر فرهنگی و هنری در فضای مجازی، ستاد باتوجه به شرایط، قابلیت‌ها و مقدورات منطقه‌ای از کارکردهای اقتضایی کانون‌ها و فعالیت‌های خودجوش مردمی توسط آن‌ها حمایت کرده و جلب مشارکت خیرین، فعالان و نخبگان فرهنگی و هنری، تقویت سرمایه انسانی کانون‌ها و بهره‌برداری از رسانه‌ها و فناوری‌های نوین و مراکز رشد را بر خود فرض می‌داند.

دوری از نگاه‌های جریانی و سیاسی در سند تحول کانون‌ها

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد افزود: شخصاً به عنوان مسئول ستاد به جهت آن که بنا دارم، فعالیت‌های ستاد را اجرایی کنم، در تمامی جلسات تدوین این سند حضور داشتم و در تک تک این تعاریف هدفمند و به دور از نگاه جریانی و سیاسی عمل کردیم زیرا در حوزه مسجد، عالی‌ترین مقام، شخص ولی فقیه و مراجع تقلید هستند.

چشم‌انداز کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در افق ۱۴۱۴

وی با بیان اینکه در این سند تأکید کرده‌ایم که محوریت کارها با امام جماعت است، تصریح کرد: براساس این اهداف و برنامه‌ها به چشم‌انداز کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در افق ۱۴۱۴ دست پیدا کردیم و بناست در این سال، با استعانت از الطاف‌الهی و در سایه توجهات حضرت ولی‌عصر(عج)، ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، مبتنی بر ظرفیت‌های اجتماعی اهالی مسجد، موثرترین شبکه فراگیر هنری خانواده‌محور و مسجد‌پایه برای جریان‌سازی زیست مومنانه در ایران را برپا کرده و الهام‌بخش در جهان اسلام باشد.

تربیت جوانان در حوزه زیست مؤمنانه هدف غایی کانون‌ها

ارزانی با بیان اینکه عبارت اهالی مسجد وام‌گرفته شده از بیانان امام خمینی (ره) است، افزود: بنا داریم در افق ۱۴۱۴ کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در حوزه خانواده تاثیرگذار باشند و افراد را با جذب به مسجد و اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری در زمینه‌ زیست مومنانه تربیت کنیم.

تعریف ۳۳ برنامه عملیاتی برای کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد با بیان اینکه برای تحقق این اهداف ۷ بسته عملیاتی و برنامه‌ای طراحی شده است، تصریح کرد: در این بسته‌های سیاستی و برنامه‌ای، اهم علل و بروز مسائل را بررسی کردیم و اقدامات لازم جهت رفع آن را مطرح کرده‌ایم.

وی افزود: در مجموع ۳۳ اقدام برنامه‌ای در جهت رفع مسائل و چالش‌های مطرح شده پیش‌بینی شده است که از این پس تمامی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد کشور موظفند در قالب این برنامه‌ها فعالیت‌های خود را اجرایی کنند و اگر خارج از این موارد باشد، پذیرفته نخواهد شد.

امکان رصد برنامه‌ها و فعالیت‌ها در سامانه بچه‌های مسجد

ارزانی با بیان اینکه امسال راه‌اندازی سامانه بچه‌های مسجد، فعالیت کانون‌های مساجد در کشور را قابل رصد کرده است، گفت: هر کانون فرهنگی و هنری که بنا دارد در مساجد فعالیتی را اجرایی کند، آن را در سامانه بچه‌های مسجد ثبت خواهد کرد که قابلیت رصد آن برای تمامی افراد و نهادهای کشور وجود خواهد داشت.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد ادامه داد: با این سامانه به طور مثال بسیج یا امور مساجد بخواهند رصدی نسبت به فعالیت‌های کانون‌های مساجد داشته باشند به‌راحتی می‌توانند از طریق این سامانه اقدام کنند.

اجرای ۷۱ نوع فعالیت در حوزه اوقات فراغت توسط کانون‌ها

وی با بیان اینکه راه‌اندازی این سامانه اطلاعات بسیاری در اختیار مسئولان امر قرار داده است، گفت: به طور مثال بعد از راه‌اندازی این سامانه مشخص شد در حوزه کاریکاتور که رشته تخصصی هنری است، ۸۹ کانون فرهنگی و هنری فعال در کشور وجود دارد. در مجموع ۷۱ نوع فعالیت در حوزه اوقات فراغت امروز در سطح کانون‌های مساجد در حال اجراست.

ثبت ۵۰ هزار فعالیت در سامانه بچه‌های مساجد

ارزانی در پاسخ به این سوال که ثبت این فعالیت‌ها و رصد آن‌ها کاستی‌های فعالیتی کانون‌های مساجد را نیز نشان خواهد در این حوزه چه ارزیابی‌هایی داشته‌اید، تصریح کرد: هم‌اکنون ۵۰ هزار فعالیت از سوی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در این سامانه ثبت شده است که از این میان مشخص شد فعالیت‌های کانون‌ها در حوزه ۷ تا ۲۱ سال بیشتر از بقیه سنین است و نشان می‌دهد حضور خانم‌ها در فعالیت‌های کانون‌ها کمتر است و نیازمند تقویت حضور این قشر هستیم.

رئیس ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد با بیان اینکه رویکرد اصلی سند تحول کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد در حوزه خانواده و ترویج زیست مومنانه است، گفت: در گام اول این سند که به تصویب شورا نیز رسید برنامه‌ریزی جهت گونه‌بندی کانون‌های فرهنگی و هنری در کشور محقق شده است و بناست از این پس سه مدل کانون در کشور به ثبت برسد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد هم‌اکنون به‌صورت عمومی در حال فعالیت هستند و برخی کانون‌های تخصصی نیز ثبت مشخص ندارند اما از این پس کانون‌ها به‌صورت قاعده‌مند به فعالیت‌های تخصصی فرهنگی و اجتماعی، هنری و ادبی و یا مجازی خواهند پرداخت که حتی ممکن است باتوجه به ظرفیت‌های مسجد کانونی به صورت چندمنظوره به فعالیت‌های مختلف بپردازد.

منبع :فارس