معرفی 10 کتاب جالب درباره سبک زندگی اسلامی

وارث:همانظور که یک پزشک برای بیمارش نسخه درمان می نویسد اهالی علم و دین هم نسخه های درمانی خوبی بر اساس معارف دینی و اصول زندگی ایرانی نوشته اند.
آنچه در ادامه می آید لیست کتابهای جامع و مفید در خصوص سبک زندگی اسلامی و ایرانی است.

1-از بهترین کتابی که می توان با موضوع« سبک زندگی» معرفی کرد کتاب « مفاتیح الحیات» علامه جوادی آملی است .این کتاب در چهار بخش تقسیم‌بندی شده که عبارتند از: 1. ارتباط انسان با خود 2. ارتباط انسان با دیگران 3. ارتباط انسان با طبیعت 4. ارتباط انسان با حیوانات. بیش از یکصد عنوان کتاب حدیثی و شش هزار حدیث برای این کار مورد استفاده قرار گرفته و حدود 14هزار عنوان تهیه شده است تا بتوان از تمام این احادیث، احادیث مرتبط را استخراج کرد. کتاب از فصل های متعددی تشکیل شده و در هر فصل احادیث معتبری در خصوص موضوعات آن فصل ارائه شده که متن عربی و منبع این احادیث نیز در پاورقی صفحات درج شده است.
.
برخی از موضوعات آن عبارتند از: صله رحم ، کودک، جوان ،همسر، دشمن و ...در بخشی از کتاب ذیل عنوان «زینت و آراستگی» می خوانیم:

امام صادق(ع) می فرماید: عطر مردان پربو و کمرنگ ولی عطر زنان کم بو و پررنگ باشد.

امام رضا(ع) می فرماید: خوب است که مرد هر روز از عطر و بوی خوش بهره گیرد و اگر نتوانست، یک روز در میان و اگر نتوانست هر جمعه.

امام باقر(ع): سزاوار نیست زنان آراستن خود را برای همسرانشان تعطیل کنند، هرچند به آویختن گردنبندی باشد.
رسول خدا(ص) از به دست کردن انگشتر روی و آهن و از نقش حیوان بر نگین انگشتر نهی فرمود و می فرمود: انگشتر عقیق به دست کنید زیرا تا بر دست شماست، غم نمی بینید.

همچنین در بخشی از سرفصل «آداب نوشیدن» می خوانیم:

رسول خدا(ص) می فرماید: دستتان را بشویید آنگاه در آن ها آب بنوشید چرا که هیچ ظرفی پاکیزه تر از دست نیست.

رسول خدا(ص) می فرماید: از سر مشک (یا ظروفی مانند پارچ) اب ننوشید. کسی که در ظرف طلا و نقره غذا می خورد و یا نوشیدنی می آشامد، در شکم خود آتش دوزخ را غرغره می کند....آب را از سمت دستگیره آن ننوشید چرا که محل جمع شدن آلودگی است.

امام کاظم(ع) می فرماید: از جای شکسته ظرف آب ننوشید چرا که قرارگاه شیطان است؛ آشامیدن آب را با بسم الله آغاز کنید و با الحمدلله پایان دهید. «مسافرت، امکانات زندگی، نظافت و بهداشت، لباس و پوشش، خواب و بیداری، صله رحم، درآمد و مسائل اقتصادی، نگهداری حیوان، درختکاری و...» از جمله بخش های این کتاب مفید و کاربردی و خواندنی است.در مجموع می توان گفت که سبک زندگی دینی و اسلامی طبق آیات و روایات در این کتاب بیان شده است. 

2-کتابی با عنوان «22 در مورد سبک زندگی اسلامی» و با تکیه بر زندگی دکتر مصطفی چمران در قالب مینیمال منتشر شده است. این کتاب در کشورهای مختلف و از جمله آمریکا و کشورهای اروپایی و آسیایی منتشر و با استقبال خوبی مواجه شده است.

کتاب 22 که به صورت چاپی با قیمت 6/22 دلار تا 10/22 و به صورت الکترونیک با قیمت 2/22 دلار در فروشگاه‌هایی از جمله آمازون، آی تیونز و ... به فروش می‌رسد، کاری از سایت شیعه است.

در مقدمه این کتاب، هدف از نگارش چنین کتابی این چنین بیان شده است: این کتاب برای کسانی نگاشته شده است که دنبال حقیقتند و هنوز که هنوز است حقیقت را نیافته‌اند. این کتاب برای کسانی نوشته شده است که آزادی فکر دارند و از کسانی که آزادی دیگران را سلب می‌کنند، متنفرند؛ خواه آنها آدم‌هایی عادی در خیابان‌های شهر باشند یا رسانه‌هایی بزرگ که نه تنها آزاد نمی‌اندیشند که نمی گذارند کسی آزاد بیندیشد و هر وقت قرار بوده است که حقیقتی عرضه شود که ممکن است کمی کاخ سر به فلک کشیده حکومتشان بر افکار عمومی بشر را بلرزاند، این حقیقت در نطفه خفه شده است.


3-کتاب «زندگی به سبک روح‌الله» شامل برداشت‌ها و برش‌هایی از سیره خانوادگی حضرت امام خمینی (ره) است که به کوشش علی اکبر سبزیان انتخاب و به صورت مصور در قالب یک کتاب منتشر شده است.

نویسنده در این کتاب فرازهایی از خاطرات نقل شده از همسر و خانواده حضرت امام (ره) در مورد نوع برخورد ایشان با خانواده‌شان را ذکر کرده و در کنار آن و به تناسب موضوعاتی که در هر خاطره مطرح شده، احادیثی را نیز نقل کرده‌ است.

این کتاب که دربرگیرنده نزدیک به 120 خاطره ار امام راحل است، سیره، زندگی و شیوه برنامه‌ریزی ایشان در زندگی خانواگی‌شان را برای مخاطبان بازگو کرده است.

در یکی از خاطرات این کتاب و به نقل از مرحوم سیدمصطفی خمینی آمده است: وقتی امام ازدواج کردند ـ خوب، معمولا آدم وقتی تازه زن می‌گیرد، قدری از اشتغالات معمولی روزانه‌اش و از کتاب و مطالعه دور می‌شود. غروب پس از نماز جماعت می‌آمدند شام می‌خوردند و می‌خوابیدند. از آن طرف آخرهای شب بلند می‌شدند، نماز شب و تهجد و مطالعاتشان را دنبال می‌کردند. یک برنامه‌ای تنظیم کرده بودند که هم خانواده ناراحت نشود و هم به تهجد و مطالعه‌شان برسند.

زندگی به سبک روح الله را انتشارات الشمس در شمارگان 3500 نسخه و قیمت 1800 تومان منتشر کرده است.

4- کتاب «مصرف و سبک زندگی» تلاشی از محمد فاضلی برای آشناسازی با مفهوم دقیق سبک زندگی است.

کتاب در هفت فصل تدوین شده است، نویسنده در فصل اول به بررسی بینش‌های نظری درباره مصرف می‌پردازد.
فصل دوم به مفهوم سبک زندگی اختصاص یافته است. در این فصل چگونگی ایجاد نیاز به طرح کردن مفهومی جدید بررسی ‌شده و پس از بررسی و نقد دیدگاه‌های موجود درباره تعریف سبک زندگی، تعریفی از این مفهوم ارائه شده است.

فصل سوم به بعد بر مبنای چالش‌هایی که پیش روی محققان است تنظیم شده است. پنج چالش اساسی عبارتند: 1- منشأ سبک زندگی چیست؟ 2- کارکرد و پیامد سبک زندگی چیست؟ 3- روش‌شناسی تحلیل سبک زندگی چیست؟ 4- کاربردهای تحلیل سبک زندگی چیست؟ و 5- مدعیات نظری مفهوم و تحلیل سبک زندگی چیست؟

موارد 1 تا 4 هر کدام در فصلی مجزا بررسی شده‌اند و چالش پنجم به دلایلی به منزله اولین بخش از فصل هفتم آورده شده است.

فصل سوم به موضوع «منشأ سبک زندگی» می‌پردازد. تأثیر طبقه و عوامل اقتصادی، ارزش‌ها و تحول ارزشی، تحصیلات، جنسیت، سن و دوره عمر، شغل و فرهنگ شغلی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، دین و برخی عوامل دیگر بر شکل‌گیری سبک زندگی مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل چهارم به بررسی «کارکرد و پیامد سبک زندگی» می‌پردازد. فصل پنجم به بررسی روش‌شناسی تحلیل زندگی اختصاص یافته است. 

در فصل ششم، برخی کاربردهای تحلیل سبک زندگی با ارجاع به مجموعه‌ای از پژوهش‌های انجام شده تشریح ‌شده است.

فصل هفتم که عنوان نتیجه‌گیری را نیز بر خود دارد،‌ ابتدا به یک چالش اساسی مطالعات سبک زندگی یعنی مدعیات نظری این مفهوم می‌پردازد. آن‌گاه در بخش دوم، نقدهای وارد بر مفهوم و تحلیل سبک زندگی تشریح ‌شده است.

در قسمتی که به نقد سیاسی می‌پردازد آمده است: غالب آنها درباره سبک زندگی پژوهش کرده و نوشته‌اند از موضعی لیبرالیستی چنان سخن می‌گویند که گویی مردم قادرند از انتخاب‌های خود برای ساختن زندگی آن‌چنان که دوست دارند استفاده کنند. به عقیده منتقدان سرمایه‌داری، این برداشت از سبک زندگی جنبه سیاسی داشته و نوعی جانبداری از جامعه متکثر و با وفور مادی غرب است. به اعتقاد این گروه، خود سبک‌های زندگی بیش از آنکه نمود انتخاب آزاد فرد باشد، تجلی دستکاری نظام سرمایه‌داری در آمال و مطلوب‌های فرد است. به عبارتی، زمینه بهره‌کشی در قالبی دیگر فراهم شده است.


 سومین بخش از فصل هفتم به ارائه ایده‌هایی برای پژوهش در ایران بر مبنای مفهوم سبک زندگی اختصاص یافته است. آخرین بخش از این فصل نیز تصویری از یافته‌های کتاب و نواقص آن ترسیم می‌کند.

این کتاب توسط انتشارات صبح صادق به قیمت 2500 تومان به چاپ رسیده است.

5- کتاب « زندگی به سبک باهنر» نوشته قدسیه حاجی زاده است که توسط انتشارات موسسه فرهنگی مدرسه برهان به چاپ رسیده است.

نویسنده در این کتاب، به شرح زندگی و بازنویسی خاطراتی از شهید دکتر «محمدجواد باهنر» (1312ـ1360) از نگاه همسر، فرزند و دوستان ایشان همچون «محمد راستگو»؛ «مجتبی کرمانی» و «فرهاد قاسمی» پرداخته است. شایان ذکر است در پایان برگردان مباحث کتاب به زبان انگلیسی و نیز برگردان خلاصة مباحث به عربی و فرانسه به همراه تصاویری از دوران زندگی شهید باهنر آورده شده است.

قیمت این کتاب 3000تومان می باشد.

 6- در کتاب « دین و سبک زندگی»، مؤلف اثر کوشیده است تا ـ ضمن بررسی نظری دین و تعالیم و معارف آن درباره سبک زندگی ـ به بررسی نظریه‌های مختلف موجود در باب سبک زندگی در غرب امروز و جایگاه دینی در آن‌ها بپردازد.

در اثر حاضر، هم‌چنین سبک زندگی شرکت‌کنندگان در جلسات و مراسم‌های مذهبی نیز بررسی و تحلیل شده است و نیز تأثیرات انضمامی دین بر روی حیات فردی و اجتماعی انسان مطالعه و بررسی شده است.

کتاب «دین و سبک زندگی»، به قلم دکتر «محمدسعید مهدوی‌کنی» توسط انتشارات دانشگاه امام صادق در 471 صفحه (وزیری) و بهای 4500 تومان، در اسفندماه سال 91 منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان به معارف اهل‌بیت(ع) قرار گرفته است. 

7- حلیه المتقین معروف‌ترین کتاب فارسی علامه مجلسی است که راجع به آداب و سنن و اخلاق نوشته شده. این کتاب در ۲۶ ذیحجه سال ۱۰۸۱قمری نوشته شده‌است. موضوع کتاب عبارت است از اخلاق و آداب و سنن اسلامی که از منابع شیعی در ۱۴ فصل فراهم آمده‌است.
باب اول: در بیان آداب جامه: و کفش پوشیدن
باب دوم:در آداب حلی و زیور پوشیدن: مردان و زنان و سرمه کشیدن و در: آینه نظرکردن و خضاب کردن
باب سوم: در آداب: خوردن و آشامیدن
باب چهارم: دربیان فضیلت تزویج و آداب: مجامعت و معاشرت زنان: و کیفیف تربیت فرزندان: و معاشرت ایشان
باب پنجم: دربیان آداب مسواک کردن و: شانه کردن و ناخن و شارب گرفتن: و سرتراشیدن و امثال آن
باب ششم: در آداب بوی خوش کردن: و گل بوئیدن و روغن مالیدن
باب هفتم: در آداب حمام رفتن و سر وبدن شستن و دارو کشیدن و آداب بعضی ازاغسال
باب هشتم: در آداب خواب رفتن و بیدار شدن و بیت الخلا رفتن
باب نهم: در آداب حجامت کردن و تنقیه و بعضی از ادویه و معالجه بعضی از امراض وذکر بعضی از ادعیه و احراز
باب دهم: در آداب معاشرت با مردم و حقوق اصناف ایشان
باب یازدهم: در آداب مجالس از سلام و مصافحه ومعانقه و بوسیدن و آداب عطسه کردن وآداب نشستن و برخاستن و صحبت داشتن و امثال اینها
باب دوازدهم: درآداب خانه داخل شدن و بیرون رفتن.
باب سیزدهم: درآداب پیاده رفتن و سوار شدن و بازار رفتن و تجارت وزراعت نمودن وچهار پایان نگاه داشتن
باب چهاردهم: در آداب سفر
خاتمه: دربیان بعضی از آداب متفرقه و فواید نافعه


8- کتاب «رساله حقوق امام سجاد(ع) » که آن را علی‌محمد حیدری‌نراقی به رشته تحریر درآورده است، برای شرح و بیان حقوق و حق به کار رفته. در رساله امام سجاد(ع) به بیش از 20 مورد اشاره شده است، حق بزرگسالان، حق طلب کار، حق امام جماعت، حق مؤذن،‌ حق پدر و مادر، حق دست، حق پا، حق شکم، حق چشم و گوش و زبان و ... از مواردی است که امام علی(ع) در رساله خود آورده‌اند، و نویسنده به شرح آنها پرداخته است.
رساله حقوق امام سجاد(ع) توسط انتشارت مهدی نراقی و به قیمت 6000 تومان چاپ می‌شود. 

9- کتاب سنن النبی (ص) تالیف علامه بزرگوار، حضرت آیة الله طباطبایی (قدس سره)، تنها کتابی است که پیرامون آداب و سنن و روش رفتاری رسول خدا (ص) تدوین گردیده است و برای شیفتگان دین و طالبین معارف حقه، این کتاب گنجینه ای بس عظیم از معارف می باشد. بی تردید سیره و سنت نبوی یکی از منابع عمده و اصیل سبک زندگی اسلامی است.
ساختار کتاب

کتاب سنن النبی (ص)، دارای 21 باب و ملحقات می باشد که به زبان عربی تالیف شده است که متن عربی این کتاب به فارسی شیوا و فصیح برگردانده شده است و برای مشتاقین به فراگیری علوم اهل بیت و علاقه مندان و پیروان مکتب پیامبر خاتم تهیه و تنظیم شده است. ابواب کتاب عبارتند از:

باب اول: شمائل پیامبر (ص)

باب دوم: آداب معاشرت پیامبر (ص)

باب سوم: آداب نظافت و احکام زینت پیامبر (ص)

باب چهارم: آداب سفر پیامبر (ص)

باب پنجم: آداب پوشیدنی های پیامبر (ص)

باب ششم: آداب مسکن پیامبر (ص)

باب هفتم: آداب خوابیدن و بستر پیامبر (ص)

باب هشتم: آداب زناشویی و تربیت فرزند پیامبر (ص)

باب نهم: آداب غذاها و آشامیدنی ها و آداب سفر پیامبر (ص)

باب دهم: آداب خلوت ها و مستراح پیامبر (ص)

باب یازدهم: آداب مردگان

باب دوازدهم: آداب معالجه و مداوا

باب سیزدهم: آداب مسواک زدن

باب چهاردهم: آداب وضو گرفتن

باب پانزدهم: آداب غسل کردن

باب شانزدهم: آداب نماز

باب هفدهم: آداب روزه

باب هجدم: آداب اعتکاف

باب نوزدهم: آداب صدقه

باب بیستم: آداب قرائت قرآن کریم

باب بیست و یکم: آداب دعا و ذکر تعدادی دعا و اذکار

ملحقات آداب جمع، ملحقات متفرقه، ملحقات شمائل پیامبر (ص)

این کتاب ترجمه محمدهادی فقهی توسط انتشارات بوستان کتاب به قیمت 3400 تومان به چاپ رسیده است.
 
10- کتاب «همیشه بهار، اخلاق و سبک زندگی اسلامی» متن درسی طرح ضیافت دانشجویی در تابستان سال 1391 است که به همت فاضل ارجمند حجت الاسلام و المسلمین احمد حسین شریفی و همکاران ایشان تدوین شده است. دراین اثر پس از معناشناسی آداب و سبک زندگی به مباحث بنیادین و بیان مبانی پرداخته شده و سپس حوزه های مختلف زندگی از منظر دین به تفصیل ذکر شده است: سبک زندگی اسلامی در اوقات فراغت، در شادی و نشاط، در روابط دختر و پسر، در مهار غریزه جنسی، در علم آموزی، در ارتباط با دیگران، در روابط خانوادگی و در کسب و کار.

تنظیم و نظارت این کتاب با نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه‏ها و معاونت مطالعات راهبردى بوده است.

 

منبع: خبرنامه دانشجویان