حجت الاسلام بی آزار تهرانی : کمال بعثت پیامبر(ص)، در روز غدیر است

افتخار شیعه به امام باقر(ع)

در وصیت نامه امام راحل رحمت الله علیه ایشان فرموده اند: شیعه به امام باقر علیه السلام افتخار می کند. درباره جایگاه امام باقر علیه السلام روایت داریم که: «لانّا كلنّا واحد؛ اولنا محمد؛ آخرنا محمد؛ اوسطنا محمد و كلنا محمد؛ فلا تفرقوا بيننا»¹ همه از مبدا فیض وجود رحمت للعالمین نشات گرفته اند. لکن چرا امام خمینی رحمت الله علیه که می گویند ما هر چه داریم از حرکت عاشورایی سیدالشهدا علیه السلام است، چرا در جریان شناسی به یادگار ماندگار امام باقر علیه السلام اعتبار کامل می بخشند؟ در باب سیره علمی آن بزرگوار باید تحقیق شود.

حوادث تاریخی اثرگذار

در حوادث تاریخی بعضی از حوادث برای یک جمع مشخصی از افراد بشر می تواند تاثیر گذار باشد، بعضی از وقایع این طور نیست. واقعیت هایی در عالم اتفاق می افتد که در نوع بشر تاثیر دارد، آن هم در زمان محدود، تا روز قیامت است. قصه حضرت ابراهیم علیه السلام را می بینیم. یک موحد تمام عیار بوده است که خداوند می فرماید کنار کعبه بیایید ولی هدف از این سنگ ها دیدن جمال انسان کامل است و سند قرآنی هم دارد: « وأذن في الناس بالحج يأتوك رجالا وعلى كل ضامر يأتين من كل فج عميق»² و در ميان مردم براى اداى حج بانگ برآور تا زائران پياده و سوار بر هر شتر لاغرى كه از هر راه دورى می آيند به سوى تو روى آورند. مفسرین می گویند سیاق آیه این است که صحبت بیت الحرام است و خدا می گوید مردم با هر شرایطی بیایند ولی هدف این است که همه بیایند حضرت ابراهیم علیه السلام را ببینند. برای اینکه تو در این حرکت توحیدی لحظه ای درنگ نکردی. یک روزی با مال امتحان شدی که خیلی ها را مال زمین می زند، اگر نگاه توحیدی نباشد، مال انسان را زمین می زند. نگاه به مال به آن جریان و جهت می دهد و الا خودش موضوعیت ندارد. آفت امت آخرالزمان همین پول است. روایت داریم که پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: «لکلّ اُمَّةٍ عِجلٌ یعبُدونَهُ، و عِجلُ اُمَّتی الدَّنانیرُ و الدَّراهِمُ»³ آن همه وقایع محیرالعقولی که از حضرت موسی علیه السلام سر زد و بنی اسرائیل دیدند، همین که رفتند الواح را بیاورند آمدند دیدند پای یک گوساله از جنس طلا نشسته اند و دارند شرکشان را عیان می کنند.

عوامل موثر در نابودی انسان

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند هر امتی این سیر ارتجاعی را دارد و امت من هم گوساله سامری شان دو چیز است، درهم و دینار. بعضی ها سرمایه دستشان است ولی حب ریاست و مال نابودشان می کند. مهم تر از همه حب اولاد است. از جان عزیزتر هم وجود دارد و آن هم اولاد است. یک پدری را شکنجه می دادند و به او می گفتند از توحید منصرف شو ولی او اعتنایی نمی کرد. فرزندش را آوردند تا او را تازیانه بزنند، فریادش بلند شد. گفتند صدها تازیانه خوردی ولی دم نزدی، یک تازیانه آن هم نزده به فرزندت را نتوانستی تحمل کنی؟ آن مرد هم گفت: آن تازیانه ها به تنم بود ولی این به جگرم می خواست اصابت کند. خیلی ها بند آقازاده هایشان شدند، چون بنده زاده تربیت نشدند. زبیر⁴ در 16 سالگی به اسلام روی آورد. تنها کسی که در جریان سقیفه شمشیر درآورد زبیر بوده است. پسرش او را جهنمی کرد و با صورت به جهنم رفت. خیلی ها همه سرمایه های معنوی و دینی شان را برای اولاد کنار می گذارند. خیلی ها کم می آورند. اگر آقازاده ای بنده زاده تربیت نشود، آن شخص سوار بر کشتی نجات نخواهد بود. حضرت نوح گفت: وعده مان این بود که من و اهلم ایمن بمانیم، خدا به او فرمود: «ولا تخاطبنی فی الذین ظلموا انهم مغرقون»⁵ راجع به آدم های نا اهل با من صحبت نکن. پسر تو اهل نیست. برای اینکه بنده تربیت نشده است. عملش عمل صالح نیست. نگاه نکن عذاب او را می برد. تنها پیغمبری که مستقیم می توانیم علیه السلام به او بگوییم حضرت ابراهیم علیه السلام است. خلیل در روش و رفاقتش با خدا هیچ خللی وجود ندارد.

فرق خلیل و حبیب چیست؟

خلیل می گوید به امر و لطف او محکم می روم ولی حبیب را خداوند می فرماید ما می بریم. ابراهیم خلیل الرحمن علیه السلام می گوید من محکم به سمت دوست می روم. خداوند هم می فرماید: «سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى»⁶ این مقام بی نظیر است.

تجلی اعظم بعثت نبوی

یک جلوه از مقام الهی را می بینیم که در تاریخ بشر اثر گذاشته است. تجلی اعظم بعثت نبوی است. از این بزرگ تر حادثه ای نداریم. از فضای جاهلیت انسان هایی تربیت شدند که خیلی بزرگ بودند. مهم ترین حادثه نور تاریخ است. بعد از مدت کوتاهی حادثه تاریکی رخ داد که آن هم اثر بزرگی داشت. امام صادق علیه السلام فرمودند: بعد از این جریان هر خبط و خطایی در نظام بشری اتفاق افتاد، سهام دار اصلی اش کسانی بودند که این بنا را گذاشتند. آن بنا چه بود؟ جریان شوم و تاریکی که ادبار مردم را نسبت به یادگاران پیامبر صلی الله علیه آله در پی داشت. کمال این بعثت روز غدیر است و این را تنها ما نمی گوییم، خداوند در قرآن می گوید. خیلی از غدیر نگذشته بود که مردم را از راه اهل بیت عصمت علیهم السلام دور کردند. در روز غدیر دین کامل شد و نعمت خدا بر مردم تمام شد. خود بعثت کمالی دارد و آن روز غدیر است. همه انبیاء نگاهشان به این حقیقت بود که اگر این حقیقت نبود اصلا بعثت معنایی نداشت. هدفشان زدن قرآن و عترت بوده است. اول شهیده توحید، حضرت صدیقه سلام الله علیها بوده اند.

ادبار مردم از اهل بیت علیهم السلام

با این مقدمه ای که گذشت می خواستیم بگوییم مردم بعد از جریان بعثت و غدیر ادبار کردند. این ادبار و بی توجهی به قرآن و عترت در یک جا به اوج خودش رسید و آن هم در جریان کربلا بوده است. نه در جسارتی که به امام حسین علیه السلام کردند. این ادبار و بی توجهی که به امام علی و امام حسن علیه السلام می کردند پنجاه سال بعد طوری شده بود که مردم هیچ مسئله فقهی را از سیدالشهدا علیه السلام نمی پرسیدند. علامه طباطبایی⁷ گریه می کردند و می فرمودند: ادبار مردم به ولی خدا به جایی رسیده است که مردم به اندازه یک مسئله گو امام حسین علیه السلام را نمی شناختند.

دلیل افتخار شیعه به امام باقر(ع)

چرا امام خمینی رحمت الله علیه می فرمایند: ما به اینکه امام باقر علیه السلام را داریم، افتخار می کنیم؟ جهتش این است که امام باقر علیه السلام در فرصت به دست آمده به پشتوانه کربلا بستری را فراهم کردند که با عیان کردن حقیقت علمی که دشمن به آن اعتراف می کند امثال ابن حجر مکی ها در کتابی که رد بر تشیع است قلم می زنند و می گویند اگر آفرینش پرچم دار علمی داشته باشد، حضرت باقرالعلوم علیه السلام است. اگر معرفتی پا بر جا است به دلیل خدمات امام باقر علیه السلام به جهان اسلام است. این بستر سازی را امام باقر علیه السلام انجام دادند.

/1102101304

پی نوشت:

1.     بحارالانوار، ج26، ص16

2.     سوره حج آیه 27

3.     محجة البیضاء، ج7، ص328.

4.     زبیر بن عوام بن خویلد ملقب به ابو عبدالله قرشی اسدی، از مهمترین صحابه محمد است و از سوی محمد ملقب به حواری وی گردید و جزو ۱۰ تنی است که محمد به آنها بهشت را وعده داد. وی همچنین جزو شورایی است که عمر در هنگامی که در بستر مرگ بود تشکیل داد. ریشه نام زبیر از کلمه زبر، طی البئر بالحجاره گرفته شده که به معنای چاه سنگ یا مرد قوی است.

5.     سوره هود آیه 37

6.     سوره اسراء آیه 1

7.     سید محمدحسین طباطبایی معروف به علامه طباطبایی (۱۲۸۱ - ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ هجری شمسی در تبریز) نویسنده تفسیر المیزان، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن، شیعه و ایرانی است.