گفتی که مستجاب کنم گر دعا کنی...!
رسول الله(ص) : «خدا را درحالی بخواننید که یقین به اجابت دارید و بدانید که خداوند دعایی را که از دل غافل باشد، اجابت نمی کند.»
وارث: اگر عبادت خدای یکتاهدف از آفرینش و مهم ترین وظیفه بندگان اوست،بلاتردید دعا کردن از برجسته ترین انواع عبادات است؛آن چنان که در روایت معصوم(ع) آمده است که ؛ محبوب ترین آفریدگان نزد آفریدگار عالم،در خواست کننده ترین آن هاست. مطالبی که پیش رو دارید به همت "خانه فرهنگ ماه" جمع آوری و منتشر شده است که بخش هایی از آن پیش روی شما قرار میگیرد:
شرایط استجابت دعا
اولین قدم در دعا کردن ایجاد شرایط اجابت است؛یعنی تحمیل زمینه های لازمی که اگر وجود نداشته باشد،نمی توان انتظار اجابت داشت:
1. قلبی
1) اخلاص در دعا ـ امام صادق(ع):«هرگاه دلتان شکست دعا کنید؛زیرا قلب تا خالص نشود، نمی شکند.»
«اگر کسی از شما بخواهد درخواستی از پروردگارش بکندکه رد نشود،پس از همه مردم باید مایوس باشدو هیچ امیدی جز به خدا نداشته باشد. پس وقتی خداوند چنین حالتی را در قلب او دید،بنده هیچ درخواستی از او نمی کند مگر اینکه به او عطا می کند.»
«از موعظه های خداوند به عیسی (ع) این است که فرمد: ای عیسی! از من مانند حزین غریقی که فریادرسی ندارد درخواست کن. ای عیسی! ازمن بخواه و از غیرمخواه؛پس، از تو خوب درخواست کردن و از من اجابت کردن. از من درخواست مکن مگر با تضرع؛و همِّ تو یکی باشد زیرا وقتی که تو چنین کنی،من اجابت می کنم.»
2) ایمان به اجابت ـ امام صادق(ع) :« خداوند دعای دل غافل را اجابت نمی کند. پس با حضور قبلب دعا کن. سپس یقین به اجابت داشته باش.»
«هنگامی که دعا می کنی،حضور قلب داشته باش و گمان بدار که حاجت برآورده شده است.»
رسول الله(ص) : «خدا را درحالی بخواننید که یقین به اجابت دارید و بدانید که خداوند دعایی را که از دل غافل باشد، اجابت نمی کند.»
3) شناخت اجابت کننده ـ رسول الله(ص) فرمود: «خدای عزوجل فرمود:هر کس از من درخواست کند و بداند که نفع و ضرر در دست من است،درخواستش را اجابت می کنم.»
امام کاظم(ع) : « عده ای به امام صادق(ع) گفتند: ما دعا می کنیم اما اجابت نمی شود،فرمود: شما به درگاه کسی دعا می کنید که او را نمی شناسید.»
2. عملی ـ امام باقر(ع) : «خدای تعالی به داوود (ع) وحی کرد که : به قومت ابلاغ کن که هیچ بنده ای از آنان نیست که او را امر به اطاعت کنم و او مرا اطاعت کند، مگر اینکه بر من واجب است که از او اطاعت کنم و او را بر طاعتم یاری نمایم و اگر درخواستی از من نمود، به او عطا کنم و اگر دعایی کرد، اجابت نمایم و اگر پناه آورد، به او پناه دهم و اگر از من کفایت امورش را خواست،کفایت کنم و اگر بر من توکل کرد،در غیب از او حفاظت نمایم و اگر همه خلق علیه او اقدام کنند، در کنارش باشم.»
عوامل موثر بر اجابت دعا
بعد از تحصیل شرایط لازم در اجابت دعا،عواملی وجود دارد که دعا را به اجابت نزدیک تر می کند. یعنی کارکرد آنها در افزایش امکان اجابت ،سرعت اجابت و یا نتیجه و تاثیر اجابت است. در مقام تشبیه،این عوامل قدرت دعا را بیشتر می کند تا بتواند موانع و حجاب های پیش رو را از سر راه بردارد.
1.عوامل زمانی
1) ساعات شبانه روز
· نیمه شب و سحرـ امام صادق(ع): «هر کس در آخر شب بیدار شود و خدا را یاد کند،خطاهای او زائل می شود. پس اگر در آخر شب بیدار شود و وضو بگیرد و دو رکعت نماز بخواند و خدا را حمد و ستایش کن و بر پیامبر(ص) صلوات بفرستد،چیزی از خدا درخواست نمی کند مگر اینکه خداوند به او عطا می کند یا عین آن چیزی که درخواست کرده، به او می دهد و یا برای او ذخیره می کند آنچه که بیشتر به نفع اوست.»
رسول الله(ص) : «بنده هرگاه در دل شب ظلمانی با مولای خویش خلوت و با او مناجات کند،خداوندر نور را در دل او می تاباند . پس هرگاه گفت: یا رب یارب خدای جلیل ـ جل جلاله ـ ندا می دهد : لبیک بنده من ! از من درخواست کن تا به تو عطا نمایم و بر من توکل کن تا تو را کفایت کنم.»
· بین الطلوعین ـ رسول الله(ص) : « قسم به آن خدایی که جان محمد در دست اوست، دعای انسان از طلوع فجر تا طلوع خورشید، از تجارت تاجر با مالش در زمین سودآورتر است.»
امام باقر(ع) : « بر شما باد دعا در هنگام سحر تا طلوع خورشید؛ زیرا آن زمانی است که درهای آسمان باز، ارزاق تقسیم و حوائج مهم برآورده می شود.»
· قبل از طلوع و غروب خورشید ـ امام صادق(ع): « هرگاه قبل از طلوع خورشید و قبل از غروب آن شد،بر تو باد دعا کردن در این دو وقت و کوشش در دعا. مبادا حاجتی داری از پروردگارت مطالبه نکنی و بگویی که این درخواست را خد اجابت نمی کند،از خدا بخواه زیرا خداودند هرکار که بخواهد ،انجام می دهد.»
« در معنای آیه "وظلالهم بالغدو و الاصال" فرمود: دعا قبل از طلوع خورشید و قبل از غروب آن ؛ وآن ، زمانی است که دعا مستجاب می شود.»
· هنگام زوال خورشید ـ امام صادق(ع) : « هنگامی که آفتاب از وسط آسمان به سوی مغرب متمایل شود، آن زمانی است که درهای آسمان و بهشت گشوده می شود و حوائج مهم برآورده می گردد.»
امام باقر(ع): « پدرم (امام سجاد"ع" ) هنگامی که از خداوند متعال درخواستی داشت، آن را در این ساعت (هنگام زوال خورشید) طلب میکرد.»
· هنگام اذان ـ رسول الله(ص) : « هنگام اذان درهای آسمان باز و دعا مستجاب می شود و هنگام اقامه نماز،دعا رد نمی شود.»
« دعا بین اذان و اقامه مستجاب است؛ پس دعا کنید.»
· هنگام نمازهای واجب ـ امیر المومنین(ع) : « در موقع نمازتان دست ها را به سوی او بالا ببرید. زیرا آن بهترین زمانی است که خدای عزول به بندگانش می نگرد. اگر با او نجوا کنند،جواب می دهد و اگر او را ندا دهند، لبیک می گوید و اگر حاجتی خواستند، عطا می کند و اگر او را بخوانند اجابت می نماید.»
امام صادق(ع) : « به راستی خداوند نماز را در پنج نوبت و در بهترین زمانها بر شما واجب کرده است؛پس بر شما باد به دعا کردن در پی نماز ها.»
2) ایام هفته
· شب جمعه ـ امام رضا(ع): « خداوند تبارک و تعالی در ثلث آخر هر شب جمعه، فرشته ای را نازل می کند و به او امر می کند تا ندا دهد: آیا سائلی هست تا به او عطا کنم؟آیا توبه کننده ای هست تا از در رحمت به او بازگردم؟ آیا طالب مغفرتی هست تا او را بیامرزم؟ ای طالب خیر! به خیر اقدام کنم. ای طالب شر! از شر دست بردار و منادی تا طلوع فجر این چنین ندا می دهد.»
امام باقر(ع) : « خدای تعالی هر شب جمعه از فوق عرش از اول شب تا آخر آن ندا می دهد: آیا بنده مومنی نیست که قبل از طلوع فجر برای دنیا و آخرتش مرا بخواند تا اجابت کنم؟ آیا بنده مومنی نیست که قبل از طلوع فجر از گناهانش به درگاه من توبه کند تا توبه اش را بپذیرم؟ آیا بنده مومنی تیست که در تنگی معیشت باشد و قبل از طلوع فجر از من زیادت در رزق درخواست کند تا بر روزی اش بیافزایم و به او وسعت رزق دهم؟ آیا بنده مومن بیماری نیست که قبل از طلوع فجر از من شفا طلب کند تا او را عافیت بخشم؟
· روز جمعه ـ رسول الله (ص) : «روز جمعه سید ایام است که خداوند در آن ثواب حسنات را چند برابر و بدی های او را محو می کند،درجات را بالا می برد و دعاها را مستجاب و گرفتاری ها را برطرف می کند و حوائج مهم را برآورده می سازد.»
3) برترین ماه سال ـ امیر المومنین(ع) : « بر شما باد به استغفار فراوان و دعا در ماه رمضان ؛زیرا دعا بلا را از شما دور می کند و استغفار گناهان تان را محو می نماید.»
4) موقعیت های خاص ـ امام صادق(ع) : « دعایتان را در چهار وقت انجام دهید: هنگام وزش باد و غروب آفتاب و نزول باران و اولین قطره از خونی که از شهید بر زمین ریخته می شود. زیرا در هنگام انجام این امور،درهای آسما باز می شود.
2.عوامل مکانی
1) مساجد ـ رسول الله(ص) : مساجد بازاری از بازارهای آخرت اند. هر کس در آن وارد شود مهمان خداست . پذیرایی آن؛مغفرت و تحیّت آن، کرامت است. پس بر شما باد دنبال سود رفتن.{پس سوال شد ای رسول خدا! مراد از ربا(دنبال سود رفتن) چیست؟ فرمود:}دعا و ارتباط با خدای تعالی.»
· مسجدالحرام
· مسجدکوفه
· مسجد سهله
2) حرم های معصومین
· حرم رسول الله(ص)
· حرم امیرالمومنین(ع)
· حرم امام حسین(ع)
· حرم امام رضا(ع)
3) مزار پدر و مادر
4) مصلی خانه
3. اعمال
1) عبادات
· نماز
o نماز مستحب ـ امام صادق(ع) : «هرگاه حاجتی داشتی،پس وضو بگیر و دو رکعت نماز بخوان. پس حمد و ثنای الهی را به جای آر و نعمت های او را برشمار. سپس هر مقدار که می خواهی،دعا کن.»
رسول الله(ص) :« خداوند می فرماید: هرکس وضویش باطل شود و وضو نگیرد،بر من جفا کرده است و هرکس وضویش باطل شود و وضو بگیرد اما دو رکعت نماز نخواند و به درگاه من دعا نکند، به ن جفا کرده است. پس هر کس وضویش باطل شود و وضو بگیرد و دو رکعت نماز بگذارد و مرا پیرامون امر دین و دنیایش بخواند و اجابت نکن،من به او جفا کرده ام؛ ومن پروردگار جفا کار نیستم.»
o نماز واجب ـ رسول الله (ص):« هر کس فریضه ای بجا آورد،نزد خدا یک دعای مستجاب دارد که اگر خواست،در دنیا اجابت می کند و الا اجابت آن را تا آخرت به تاخیر می اندازد.»
· روزه
· قرائت قرآن ـ امام حسن مجتبی(ع) : «هر کس قرآن تلاوت کند،یک دعای مستجاب دارد،خواه فوری باشدیا با تاخیر»
· سایر عبادات ـ رسول الله(ص) : « هرگاه خواستی به درگاه خداوند دعا کنی،پس قبل از آن یا نماز بخوان یا صدقه بده یا کار خیری بکن یا ذکری بگو.»
2) آداب دعا
· آداب ظاهری دعا
o طهارت ـ رسول الله(ص):« هرکس به نیکی وضو بگیرد،سپس دو رکعت نماز بجا آورد و به درگاه پروردگارش دعا کند،دعایش مستجاب است؛ سریع باشد یا با تاخیر.
o روبه قبله نشستن
o دعا درسجده
o دست به آسمان بلند کردن
o انگشتر به دست داشتن ـ امام صادق(ع) : « به سوی خدای عزوجل بالا برده نشده هیچ دستی محبوب تر از دستی که در آن (انگشتر) عقیق باشد.»
o دعای جمعی
· ذکرهای همراه دعا ـ امام صادق(ع) : « هرگاه پدرم(امام باقر"ع") حاجتی پیدا میکرد، در غیر نماز بدون رکوع سجده می کرد. سپس هفت بار میگفت : (یاارحم الراحمین). سپس حاجتش را درخواست می کرد. هیچ کس هفت بار این ذکر را نمی گوید مگر اینکه خدای تعالی می گوید: منم ارحم الراحمین! حاجتت را درخواست کن.»
« هرکس ده مرتبه"یا الله" بگوید،به او خطاب میشود: لبیک ! چه می خواهی؟»
« هرکس ده مرتبه"یا رب" بگوید،به او خطاب میشود: لبیک ! چه می خواهی؟»
« هرکس به اندازه یک نفس"یا رب یا الله" بگوید(تا اینکه نفسش قطع شود)،به او خطاب میشود: لبیک ! چه می خواهی؟»
«هیچ کس نیست که دعا کند و آن را با گفتن(ماشااللهُ لا حول و لا قوةَ الا بالله) ختم نماید،مگر اینکه حاجتش رآورده شود.»
رسول الله(ص) : «هر کس چهار مرتبه بگوید: (الحمدلله رب العالمین)خداوند عزوجل می فرماید: درخواست کن تا به تو عطا شود.»
3) توسل ـ امام رضا(ع) : « اگر گرفتار شدت و سختی شدید، از ما (اهل بیت) در پیشگاه خداوند کمک بگیرید و این قول خدای تعالی به همین معناست که فرمود: خداوند دارای اسامی نیکوست،او را با آن اسامی بخوانید.»
ادامه دارد...
/ق103