استاد اخلاق؛ توجه در نماز فقط به خدا باشد

به گزارش روز دوشنبه 23 اسفند پایگاه اطلاع رسانی موسسه تحقیقاتی پویندگان انوار توحید، آیت‌الله محمد صالح کمیلی خراسانی در ادامه شرح و توضیح فصل یازدهم کتاب آداب‌الصلاه که موضوع آن پیرامون کنترل قوه خیال است اظهار داشت: امام (ره) راهکارهای متعددی برای جلوگیری از پراکندگی قوه خیال بیان می‌کنند و ما برخی از این راهکارها را برای علاقه‌مندان به معارف الهی بیان می‌کنیم.

 این فقیه عارف افزود: نخستین راه کاری که امام (ره) مطرح می‌کنند تفکر در مرگ است، از این رو برای افراد مبتدی موثرترین دارو برای کنترل قوه خیال تفکر در مرگ است، ولی نباید در این زمینه افراط گری کرد، بلکه بارها گفته ایم که پیشرفت در سیر و سلوک الهی باید به تدریج و آهسته و پیوسته و زیر نظر استاد آگاه و خبیر به راه باشد.

کمیلی گفت: تفکر در مرگ خیلی مهم است اما چقدر و تا کجا؟ و چه زمانی و با چه شرایطی؟ باید اینها را در نظر گرفت و متعادل پیش رفت.

وی افزود: بهترین راه این است که انسان دارای یک استاد اخلاق و آشنا با معارف الهی باشد، زیرا استاد، انسان را از افراط و تفریط در امور باز می دارد.

استاد عرفان عملی خاطرنشان کرد: امام (ره) در صفحه ۵۵ کتاب آداب الصلاه می فرمایند: بدان که هریک از قوای ظاهری و باطنی نفس قابل تعلیم و تربیت است ولی همه ریاضت‌هایی که انسان در مسیر تربیت نفس متحمل می شود باید مشروع باشد تا راه برای شیطان و قوی تر شدن نفس اماره هموار نشود. 

کمیلی تصریح کرد: راهکار دومی که امام (ره) در این کتاب شریف بیان می فرمایند عشر  است به این معنی که مثلا وقتی شما به نماز می‌ایستید، نمی‌توانید همان اول نماز حضور قلب داشته باشی، از این رو باید به‌تدریج با طول دادن رکوع و سجود بتوانید توجه خود را فقط به خداوند معطوف کنید، به‌ویژه در سجده که انسان می‌تواند خشوع بیشتری داشته باشد و بعضی این کار را کرده و نتیجه گرفته‌اند.

وی گفت: راه کار دیگری که امام (ره) مطرح می‌کنند، تقویت حس نیاز و بعد جلوگیری از تعلق‌های دنیوی است، نباید به محبت دنیا و امورهای ظاهری که زوال پذیر است، توجه کنیم و در دل داشته باشیم، به همین علت گفته‌اند، انسان باید محبت دنیا را از دل بیرون کند، البته به معنی این نیست که انسان اصلا دنبال دنیا نباشد بلکه باید از همه مواهب و نعمت‌های دنیوی در جهت رشد و تکامل خود استفاده کند و دلبستگی به آن نداشته باشد. پس انسان باید در حد کفاف و ضروریات به زندگی خود فکر کند و لوازم آن را برای خود فراهم کند.

وی اضافه کرد: باطن را بگذارید برای خدا و محبت دنیا را وارد باطن خود نکنید.

کمیلی با اشاره به راه کار دیگر امام راحل در مورد انقطاع کلی از اسباب ظاهری و توجه کلی به مسبب الاسباب، گفت: اگر شما بتوانید همیشه به خداوند توجه کنید از امور دنیوی منقطع شده و توجه کامل به پروردگار پیدا می کنید. لذا عرفان عملی در این مسیر به شما کمک می کند. باید دانش و عمل صالح داشته باشید.

این استاد اخلاق راه کار دیگر امام را برای کنترل قوه خیال، مطالعه احوال بزرگان و نمازگزاران واقعی مانند صحابه پیامبر گرامی اسلام (ص) مانند اباذر غفاری و سلمان فارسی برشمرد که بسیار تاثیرگذار است.
منبع: ایرنا