حجت الاسلام حائری زاده : نادان ترین فرد در بیان امام علی(ع)+ گزارش تصویری

بحث بد زبانی در جامعه ما بیداد می کند. گاهی در بیرون و گاهی داخل هیئت وجود دارد که یکی از عادت های زشت است. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَومٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ»¹ مبادا کسی را تحقیر کنید و بد و بیراه بگویید. چه بسا آن کسی که به او بد و بیراه می گوییم پیش خدا آبرومندتر از ما است. یکی از آفات زبان دشنام گویی و فحش دادن است. کسی که خدایی نکرده در این وادی ورود کند پیامدهایی دارد.

دلایل دشنام دادن

مهم ترین عاملش غضب است. فرمودند: آدمی که غضب ناک می شود اگر کنترل نکند به جاهای باریک می رسد. یک غضب باعث شد بین یوسف و پدرش یعقوب علیه السلام 40 سال جدایی بیفتد. یک غضب باعث شد که جناب قابیل جناب هابیل علیه السلام را کشت. غضب خیلی بد است. خشم هایی که هست الهی نیست. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «الفحش و التفحش ليسا من الاسلام فى شى ء»² کسی که فحش می دهد، زبانش عادت به بدگویی پیدا کرده است. «ان الله يبغض الفاحش المتفحش»³ خداوند کسی که اهل فحش دادن است را دوست ندارد.

«مَنْ كَانَ لَهُ امْرَأَةٌ تُؤْذِيهِ لَمْ يَقْبَلِ اللَّهُ صَلَاتَهَا وَ لَا حَسَنَةً مِنْ عَمَلِهَا حَتَّى تُعِينَهُ‌ وَ تُرْضِيَهُ وَ إِنْ صَامَتِ الدَّهْرَ وَ قَامَتْ وَ أَعْتَقَتِ الرِّقَابَ وَ أَنْفَقَتِ الْأَمْوَالَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ كَانَتْ أَوَّلَ مَنْ تَرِدُ النَّارَ ثُمَّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلَى الرَّجُلِ مِثْلُ ذَلِكَ الْوِزْرِ وَ الْعَذَابِ إِذَا كَانَ لَهَا مُؤْذِياً ظَالِما.»⁴ کسی که همسری داشته باشد و آن همسر او را اذیت کند، خداوند نماز آن زن را قبول نمی کند و هیچ حسنه ای برای او نوشته نمی شود تا زمانی که به شوهر کمک کند و او را راضی کند و بدون آن قبول نمی شود اگرچه هر روز روزه بگیرد و شبها نماز بخواند و همه کنیزان خود را آزاد کند و اموالش را صدقه بدهد و اولین کسی که وارد جهنم می شود این زن است. بعد پیامبر صلوات الله علیه فرمودند: برای مرد هم همین عذاب است اگر به زن خود ظلم کند و او را اذیت کند.

إمام صادق عليه السلام فرمودند: «ملعونة ملعونة امرأة تؤذي زوجها وتغمّه، وسعيدة سعيدة امرأة تكرم زوجها ولا تؤذيه وتطيعه في جميع أحواله»⁵ لعنت خدا بر آن خانمی که شوهرش را اذیت کند یا غم بر دل شوهرش بگذارد و از آن طرف خوش به حال آن خانمی که به شوهرش ادب می کند و بدگویی شوهرش را پیش کسی نمی کند و او را اذیت نمی کند.

گاهی از روی عادت است. مثلا با یک تیپ آدم هایی می گردند که آن ها دهانشان چفت و بست ندارد. مثلا به قهوه خانه می رود. تیپی که به آن جا می آیند معلوم است دیگر. مومن باید مودب باشد. کم کم کلمات مستهجن را وارد کلامش می کند و قبح گناه هم می ریزد.

گاهی به منظور شوخی این کار را می کند. می گوید چون رفیقم است اشکالی ندارد. اتفاقا اگر کسی رفیقش باشد رعایت ادب بیشتر باید صورت پذیرد. گاهی به منظور قدرت نمایی است. آقای مرعشی فرمودند: استاد درس گفت و بیرون آمد. من مشکل داشتم و رفتم از او سوال بپرسم. استاد به من گفت فعلا وقتش نیست و من چون می دانستم حق به گردن من دارند خم شدم و دست ایشان را بوسیدم. استاد اشک در چشمانش جمع شد و گفت: من ادب را از تو آموختم. خیلی مهم است. آدم تا جایی که می تواند مواظب باشد.

امیرالمومنین علیه السلام یک روایتی دارند که می فرمایند: «اسفه السّفهاء المتبحّج بفحش الكلام»⁶ نادان ترین نادانان کسی است که به بد دهانی خودش افتخار کند.

در روایات تقریبا 9 پیامد برای آدم های بددهان گفته اند. اول اینکه دعایشان به استجابت نمی رسد. امام صادق علیه السلام فرمودند: یک مردی در بنی اسرائیل بود که سه سال از خدا اولاد می خواست. پیش پیغمبر زمانش آمد و گفت: خدا به من اولاد نمی دهد. پیغمبر زمانش گفت: برای این است که بد دهان هستی. توبه کرد و مراقب زبانش بود و خدا به او اولاد داد. دوم اینکه بی ادبی کردن به یک مومن باعث فسق است. از ملکه عدالت او را خارج می کند. امام صادق علیه السلام دیدند که یکی از دوستانشان فحشی داد و به او فرمودند: دیگر تا آخر عمرم با تو حرف نمی زنم.

امام باقر علیه السلام فرمودند: اگر فحش دادن عادت کسی شود رزقش برکت ندارد. کسی که به برادر مسلمانش فحش دهد حضرت می فرمایند: خدا برکت رزق را از او می گیرد.

کسانی که می گویند ما به هر کاری دست می زنیم کارمان نمی گیرد چند علت دارد: یا دل شکستگی است یا بددهانی و بد اخلاقی است. باید ببیند گیر کارش کجا است.

آدم بد دهان را خدا به خودش وا می گذارد و به سختی زندگی می کند. آدم هایی که بد دهان هستند باعث نفاق می شوند. چون پیامبر صلی الله علیه و آله به امام علی علیه السلام فرمودند: بدترین مردم کسانی هستند که مردم نه از روی ادب و اخلاص باطن، بلکه از روی ترس به آن ها احترام و ایجاد دشمنی می کنند.

به مردم فحش ندهید چون باعث می شود عداوت در جامعه زیاد شود. بعضی ها دیگران را تحریک به ناسزاگویی می کنند. مبادا به بت بت پرستان فحش دهید که فحش بدهید آن ها هم به خدای احد و واحد فحش می دهند. لشگریان امیرالمومنین علیه السلام در جنگ صفین به دشمنان فحش دادند و حضرت فرمودند: فحش ندهید. حضرت فرمودند: رفتار آن ها را نقد و افشاگری کنید. پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمودند: کسانی که فحش می دهند بهشت بر آن ها حرام است. امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کسی که بد دهان باشد جایش در جهنم است.

یک کار مستهجن کردن و بد دهانی ولو در غالب طنز یک قومیتی را زیر سوال می برند.

چه کنیم که فحش ندهیم؟

تمام گزارشگرها تا سربازها به صف شده بودند و به یزید گزارش می دادند. یک سربازی آمد و گفت اول به من امان بدهید. به او امان داد و آن سرباز گفت: از کوچکترینشان گرفته تا بزرگانشان یک بی ادبی از هیچ کدام از این 84 زن و بچه ندیدیم. تازیانه می زدیم و آن ها را می زدیم ولی هیچ کدامشان ناسزایی به ما نگفت.

کسی به امام صادق علیه السلام گفت: یا بن رسول الله اگر کسی به من حرف بی ربط بزند من طاقت ندارم و چند تا رویش می گذارم و رگباری پاسخش را می دهم. حضرت فرمودند: ولی من این طور نیستم. اگر کسی به من ناسزا بگوید آرزو به دلش می گذارم که حرف بی ادبی به او بزنم.

امام صادق علیه السلام فرمودند: کسی که می خواهد بد دهانی را از خودش دور کند ممارست کند بر خواندن سوره مبارکه «وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ» حتی تعداد هم گفته اند و فرموده اند: 21 مرتبه خوانده شود. به مفاهیمش هم دقت کند.

دومین روش تغافل است. اگر کسی به تو فحش می دهد خود را به تغافل بزن. آدم هایی که تغافل دارند نصف عقلشان تضمین است.

روش دیگر شخصیت دادن به طرف است. مثلا بگویی من انتظارم از شما بیشتر بود.

سلب اجازه خشونت مورد دیگر است. درست است خطا از من سر زده است ولی حق توهین ندارید.

مخصوصا کسانی که دختر دارند خیلی حواسشان را جمع کنند مبادا دل دخترشان را بشکنند. دختر بغض می کند و همه چیز را در خودش می ریزد. نمی تواند حرف بزند. دختر رحمت است و پسر نعمت است. روایات داریم که کسانی که دختر داشته باشند چقدر خداوند بهشان لطف می کند. راه دیگر خویشتن داری است.

9 بار سوره کوثر را بخوانید و به کسی که غضب کرده است بدمید و او آرام می شود.

/1102101304

پی نوشت:

1.     

سوره حجرات آیه 11

2.     

غررالحكم- جلد 1.

3.     

بحارالانوار، ج93، ص156

4.     

وسائل الشيعه، حرعاملي، ج20، ص163، مقدمات نكاح، باب82، ح1، ط آل البيت.

5.     

ميزان الحكمة ـــ محمدي الري شهري ج 2 ص 1186.

6.     

نهج الفصاحه