زکــریا بن آدم قمی

همانطور که از نامش برمی آید، از مردم قم بوده که به مدینه رفته و در محضر حضرت امام رضا و حضرت امام جواد علیهماالسلام شاگردی کرده تا در حلقه یاران بسیار نزدیک این دو امام علیهماالسلام وارد شد. موقعیت ایشان  به گونه ای بود که نقل شده: یک بار که خدمت حضرت امام رضا علیه السلام شرفیاب شده بود، امام علیه السلام از اول شب تا صبح در خلوت با وی سخن می گفتند. حضرت امام جواد علیه السلام نیز وی را از یاران باوفای خود به شمار آوردند.

وقتی شخصی خدمت حضرت امام رضا علیه السلام رسید و سوال کرد: راه من دور است و نمی توانم همیشه خدمت شما برسم، معارف و احکام دینم را از چه کسی فراگیرم؟ حضرت فرمودند: از "زکریا بن آدم" فراگیر که او در امور دین و دنیا امین است (1).

در برهه ای دیگر از تاریخ زندگی این مرد ماجرای دیگری اتفاق افتاد که نشان می دهد "زکریا" علاوه بر دستیابی به مدارج بالای علمی، از نظر معنویت نیز مراتب قابل توجهی یافته است. وی روزی خدمت حضرت رضا علیه السلام عرض کرد: می خواهم خانواده ام را ترک کنم چون نادانی در میان آنان زیاد شده است. حضرت فرمودند: این کار را نکن که خداوند به خاطر تو بلا را از آنان دور می کند همانطور که به خاطر امام کاظم علیه السلام بلا را از بغداد دفع می نمود.

پس از درگذشت وی، حضرت امام جواد علیه السلام به دوستان وی نوشتند: خداوند او را رحمت کند در آن روز که به دنیا آمد و روزی که از دنیا رفت و روزی که مبعوث خواهد شد که با شناخت به حق زندگی کرد و به حق زبان گشود، به آن چه مورد رضای خدا و رسول بود، قیام نمود و بدون پیمان شکنی و تغییر در دین، دنیا را بدرود گفت، خدایش رحمت کند و او را به برترین آرزوهایش برساند (2).

از جمله تالیفات وی می توان به کتاب "المسائل" اشاره نمود. مدفن ایشان در قبرستان شیخان قم مورد احترام است.

........................................................................

پی نوشت:

1- برگرفته از چهارده نور پاک، عقیقی بخشایشی، ج11، ص1485

2- معجم رجال الحدیث، آیت الله خویی، ج8، ص283