توصیه‌های امام رضا(ع) برای معاشرت با مردم/ اخلاق و گشاده‌رویی راه ارتباط با دیگران است

حجت الاسلام والمسلمین «ابراهیم بهاری» درباره چگونگی معاشرت با مردم، اظهار کرد: امام رضا علیه السلام فرمودند:  «اصحَبِ السُّلطانَ بِالحَذَرِ، وَ الصَّدیقَ بِالتَّواضُعِ، وَ العَدُوَّ بِالحَذَرِ، وَ العَامَّةَ بِالبِشرِ؛ با حاکم، با احتیاط همنشینی کن، با دوست، با تواضع، با دشمن، با هوشیاری و پرهیز و با عموم مردم، با خوشرویی همراه باش.» (بحارالانوار، ج 75، ص 355)

 
این استاد اخلاق در شرح این حدیث، بیان کرد: رفتار انسان با دیگران، باید بر اساس مصالح و تدبیر باشد، حاکمان و سلاطین، به خاطر قدرتی که دارند، معمولاً اگر از کسی برنجند و عصبانی شوند، به او صدمه می‌زنند. از این رو برخورد ما با آنان باید همراه با حذر و احتیاط باشد و بهانه به دستشان ندهیم. 
 
 
وی تصریح کرد:‌ دوستی و صداقت دو انسان، وقتی استمرار می‌یابد که صفا و صمیمیّت میان آنان باشد. تواضع هم یکی از نشانه‌های صمیمیّت است. پس باید با دوستان خود، خاکی و متواضع باشیم، نه متکبّر. 
 
 
حجت الاسلام بهاری با بیان اینکه دشمن همیشه در پی ضربه زدن به ما است، وگرنه دشمن نخواهد بود، گفت: هم باید دشمنان را شناخت، هم با شیوه‌های دشمنی آنان آشنا بود و هم باشد هوشیار و مراقب بود؛ زیرا کمترین غفلت، موجب می‌شود از سوی آنان آسیب ببینیم. 
 
 
وی با بیان اینکه بنابر آموزه های دینی باید با عموم مردم هم با گشاده رویی برخورد کرد، نه با اخم و چهرهٔ عبوس و رفتار تند و پرخاشگرانه، ابراز کرد: در روایات ما دربارهٔ رفتار خوب و رأفت و مهربانی و مدارا و نرمخویی و گشاده رویی توصیه‌های فراوانی شده است.
 
 
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه اخلاق اسلامی، جامعه را با هم متحد و مهربان می‌ کند، تاکید کرد: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به تعبیر قرآن (در آیه ۱۵۹ سوره مباره آل عمران)، اخلاق عظیم داشتند و با مردم نرم و متواضع بودند و اگر خشن و تندخو بودند، مردم از اطراف ایشان پراکنده می‌شدند. ما هم باید اخلاق اولیای خدا را سرمشق خویش قرار دهیم.

منبع: شبستان