چرایی ضرورت و جهانی بودن حکومت امام زمان(عج) در پایان تاریخ

 حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی‌لک، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع)، ۲۰ اردیبهشت‌ماه در ادامه نشست «حکومت جهانی موعود از منظر قرآن کریم» گفت: گاهی سؤال می‌شود وقتی در جامعه‌ای همه افراد صالح باشند، چه نیازی به تشکیل حکومت است، زیرا نیازی به جلوگیری از فساد، دزدی و ... نخواهد بود.

وی افزود: همچنین سؤال می‌شود که چرا باید این حکومت، جهانی باشد و سؤال دیگر این است که چرا این حکومت ضرورتاً باید در پایان تاریخ وجود داشته باشد، البته در آثار مهدوی عمدتاً این مسائل را بدیهی می‌گیرند، ولی قابل پاسخ دادن است.

بهروزی‌لک با اشاره به ضرورت حکومت موعود، اظهار کرد: در قرآن، سیاست مطرح شده و از دید قرآن، حکومت باید دینی باشد و حکومت غیردینی را قبول ندارد؛ از جله موید این مطلب، آیه امامت است که حضرت ابراهیم(ع)، امامت را برای ذریه خود درخواست کرد، ولی خداوند فرمود این مقام به ظالمان نمی‌رسد.

وی با بیان اینکه اگر حکومت نباشد، آنارشیسم رخ می‌دهد؛ اضافه کرد: این گروه در مخالفت با ضرورت دولت می‌گویند اصلاً چه نیازی به وجود حکومت است، زیرا باید حیوانات را هدایت کنیم وگرنه انسان نیازی به آقابالاسر ندارد. البته آنارشسیت‌ها چند گروه هستند.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه سیاست دو مدل است؛ یا دنیامحور یا هدایت‌محور، اظهار کرد: اگر قدرت و سیاست را دنیامحور و مادی‌گرایانه ببینیم، برای ایجاد نظم در میان انسان‌ها و  طبق نظریه لیبرالی قدرت و سیاست، باید نظم‌دهنده‌ای وجود داشته باشد تا نظم را کنترل کند؛ در این نگاه، وجود حاکم فائق ضروری است.

وی ادامه داد: در مقابل،‌ اگر سیاست را هدایت‌محور در نظر بگیریم، باز هم نیازمند حکومت هستیم، زیرا حکومت صرفاً برای جلوگیری از تعدی و تجاوز نیست و برای هدایت الهی لازم است و چون هدایت الهی دارای درجات متنوع است، مردم با امام مبین به هدایت کامل می‌رسند؛ در روایتی از یکی از ائمه نقل است که فرمودند: آگاه باشید که هر کسی که مأموم است(یعنی به مقام انسان کامل نرسیده است)، نیازمند امام است تا از نور او کسب فیض کند.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) تصریح کرد: پس برای تحقق همه ابعاد هدایت، امام برای جامعه لازم است؛ در جامعه موعود هم، چون هدایت‌محور است، تشکیلات حکومت هم ضرورت دارد؛ جامعه صالحان، کف زندگی و صلاح است و نه اوج صلاح، همان طور که مثلاً وقتی از استاندارد صحبت می‌شود، حداقل کیفیت مطلوب است که می‌تواند بالاتر از آن باشد. انسان‌ها در جامعه صالحان به صلاح می‌رسند، ولی نه به اوج و برای رسیدن به اوج نیاز به امام دارند.

بهروزی‌لک اضافه کرد: در آغاز قیام تا استقرار حکومت جهانی موعود هم باید جنگ‌هایی با افراد مستکبر صورت بگیرد که نیازمد قدرت و حکومت است.

وی با طرح این سؤال که چرا حکومت باید جهانی باشد و نه منطقه‌ای و محلی، افزود: پاسخ این است که خداوند در این جهان، نزاع حق و باطل را قرار داده و این حق و باطل هم به خاطر آزمون و امتحان است، به این معنا که در خلقت و آفرینش هیچ باطل و نقطه ضعفی وجود ندارد و باطل تنها به اذن الهی تولید می‌شود.

وی افزود: یعنی وقتی شیطان به عنوان مصداق باطل از سجده بر آدم پرهیز کرد، این طغیان صورت گرفت. شیطان خودش موحد بوده و توحید ذاتی و افعالی خدا را قبول داشته است، به همین دلیل از خدا خواست که به او قدرت و مهلت بدهد، ولی با تمرد او باطل تولید شد؛ البته باطل امری نسبی است؛ علامه طباطبایی فرموده است که خدا حق و باطل را به هم آمیخته است تا مشخص شود که چه کسی شاکر و چه کسی کافر است یا فجور و تقوا را به نفس هم الهام کرده است.

بهروزی‌لک با طرح این سؤال که آیا باطل مهلت همیشگی دارد یا اینکه زهوق دارد؟ تصریح کرد: در حکومت امام زمان، فرصت باطل به پایان می‌رسد، چون حکومت موعود، تجلی تحقق همه حق است و تحقق حق مستلزم آن است که باطلی باقی نماند.

وی اضافه کرد: وقتی شیطان از خدا تا قیامت مهلت خواست که بندگان را گمراه کند، خداوند تا یوم الوقت المعلوم به او فرصت داد؛ در تفسیر آیه آمده که این امر (یعنی وقت معلوم) برای زمان امام مهدی(ع) است.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به آیه شریفه ۱۷ رعد «أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَابِيًا وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءً وَأَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِ كَذَلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ»، افزود: زبد در این آیه یعنی باطلی که ناگهان از بین می‌رود؛ علامه طباطبایی(ره) در معنای حق فرموده که حق چیزی است که ثابت و خالد و ماندگار است و چون باطل مهلت خداست، وقتی قرار است پرونده جهان بسته شود، باطل هم از بین خواهد رفت.

بهروزی‌لک تصریح کرد: در حکومت موعود، حق باید در همه ابعاد تحقق یابد، لذا جایی برای باطل نیست.

وی با طرح این سؤال که چه ضرورتی دارد که حکومت حق و موعود باید در پایان تاریخ باشد، اظهار کرد: اگر این حکومت در پایان جهان نباشد، وراثت و جانشینی صالحان محقق نخواهد شد، لذا استخلاف و وراثت، مؤید ضرورت حکومت موعود در پایان تاریخ است.

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در پاسخ به این سؤال که چه تضمینی برای تداوم وجود صالحان به خصوص با طولانی شدن حکومت امام است، اظهار کرد: وقتی خدا از وراثت صالحان یاد می‌کند، انسان‌های صالح چرا نباید حکومت را قبول کنند؛ در شأن امام علی(ع) داریم که افراد عادی و کسانی که دچار زنازادگی نباشند، حکومتش را قبول دارند؛ لذا وقتی می‌گوییم افراد صالح هستند، امام را می‌پذیرند.

وی تأکید کرد: اگر حکومت طولانی هم شود، باز این وضع تا در آستانه قیامت ادامه دارد؛ البته شاید سؤال شود که با وجود صالحان، دهشت و وحشتی که برای پایان تاریخ و قیامت گفته شده، برای چیست؟ پاسخ می‌دهیم که به خاطر درد زایمان و سنگینی پایان جهان است، چون امام از دنیا می‌رود و وقتی امام از دنیا برود، «صاخت الارض ...» می‌شود، لذا تا زمانی که امام هست، زمین آرام است.

منبع: ایکنا